Lý thuyết và bài tập ôn thi CĐ ĐH môn Hóa - Chương 4

Tham khảo tài liệu lý thuyết và bài tập ôn thi cđ đh môn hóa - chương 4, tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lý thuyết và bài tập ôn thi CĐ ĐH môn Hóa - Chương 4 CHƯƠNG IV. PH N NG HÓA H C – PH N NG OXI HÓA KH – ĐI N PHÂN – T C Đ PH N NG VÀ CÂN B NG HÓA H CI. PH N NG HÓA H C Quá trình bi n đ i các ch t này thành các ch t khác đư c g i là ph n ng hoá h c.Trong ph n ng hoá h c t ng kh i lư ng các ch t tham gia ph n ng b ng t ng kh ilư ng các ch t t o thành sau ph n ng. Các d ng ph n ng hoá h c cơ b n: a) Ph n ng phân tích là ph n ng trong đó m t ch t b phân tích thành nhi u ch tm i. Ví d : CaCO3 = CaO + CO2 ↑ b) Ph n ng k t h p là ph n ng trong đó hai hay nhi u ch t k t h p v i nhau t othành m t ch t m i. Ví d . BaO + H2O = Ba(OH)2. c) Ph n ng th là ph n ng trong đó nguyên t c a ngyên t này d ng đơn ch tthay th nguyên t c a nguyên t khác trong h p ch t. Ví d . Zn + H2SO4 loãng = ZnSO4 + H2 ↑ d) Ph n ng trao đ i là ph n ng trong đó các h p ch t trao đ i nguyên t haynhóm nguyên t v i nhau. Ví d . BaCl2 + NaSO4 = BaSO4 + 2NaCl. e) Ph n ng oxi hoá - khII. PH N NG OXI HÓA KH1. S oxi hoá. Đ thu n ti n khi xem xét ph n ng oxi hoá - kh và tính ch t c a các nguyên t ,ngư i ta đưa ra khái ni m s oxi hoá (còn g i là m c oxi hoá hay đi n tích hoá tr ). S oxi hoá là đi n tích quy ư c mà nguyên t có đư c n u gi thuy t r ng c p e liênk t (do 2 nguyên t góp chung) chuy n hoàn toàn v phía nguyên t có đ âm đi n l nhơn. S oxi hoá đư c tính theo quy t c sau : − T ng đ i s s oxi hoá c a các nguyên t trong phân t trung hoà đi n b ng 0. − T ng đ i s s oxi hoá c a các nguyên t trong m t ion ph c t p b ng đi n tíchc a ion. Ví d trong ion , s oxi hoá c a H là +1, c a O là −2 c a S là +6. + 1 + 6 + (−2. 4) = − 1. − Trong đơn ch t, s oxi hoá c a các nguyên t b ng 0. Ví d : Trong Cl2, s oxi hoá c a Cl b ng 0. − Khi tham gia h p ch t, s oxi hoá c a m t s nguyên t có tr s không đ i nhưsau. + Kim lo i ki m luôn b ng +1. + Kim lo i ki m th luôn b ng +2. + Oxi (tr trong peoxit b ng − 1) luôn b ng − 2. + Hiđro (tr trong hiđrua kim lo i b ng − 1) luôn b ng − 2. + Al thư ng b ng +3. Chú ý: D u c a s oxi hoá đ t trư c giá tr , còn d u c a ion đ t sau giá tr . Ví d :2. Đ nh nghĩa ph n ng oxi hóa kh − Ph n ng oxi hoá - kh là ph n ng trong đó có s trao đ i e gi a các nguyên tho c ion c a các ch t tham gia ph n ng, do đó làm thay đ i s oxi hoá c a chúng. Ví d : − Ch t như ng e g i là ch t kh (hay ch t b oxi hoá). Ch t thu e g i là ch t oxi hoá (hay ch t b kh ). − Quá trình k t h p e vào ch t oxi hoá đư c g i là s kh ch t oxi hoá Quá trình tách e kh i ch t kh đư c g i là s oxi hoá ch t kh :3. Cân b ng phương trình ph n ng oxi hoá - kh . − Nguyên t c khi cân b ng : T ng s e mà ch t kh cho ph i b ng t ng s e mà ch toxi hoá nh n và s nguyên t c a m i nguyên t đư c b o toàn. − Quá trình cân b ng ti n hành theo các bư c: 1) Vi t phương trình ph n ng, n u chưa bi t s n ph m thì ph i d a vào đi u ki ncho đ bài đ suy lu n. 2) Xác đ nh s oxi hoá c a các nguyên t có s oxi hoá thay đ i. Đ i v i nh ngnguyên t có s oxi hoá không thay đ i thì không c n quan tâm. 3) Vi t các phương trình e (cho - nh n e). 4) Cân b ng s e cho và nh n. 5) Đưa h s tìm đư c t phương trình e vào phương trình ph n ng. 6) Cân b ng ph n không tham gia quá trình oxi hoá - kh . Ví d : Cho mi ng Al vào dd axit HNO3 loãng th y bay ra ch t khí không màu,không mùi, không cháy, nh hơn không khí, vi t phương trình ph n ng và cân b ng. Gi i: Theo đ u bài, khí bay ra là N2. Phương trình ph n ng (bư c 1): Bư c 5: Bư c 6: Ngoài 6 HNO3 tham gia quá trình oxi hoá - kh còn 3.10 = 3OHNO3 t othành mu i nitrat (10Al(NO3)3). V y t ng s phân t HNO3 là 36 và t o thành 18H2O. Phương trình cu i cùng: D ng ion: Chú ý: Đ i v i nh ng ph n ng t o nhi u s n ph m trong đó nguyên t nhi u soxi hoá khác nhau, ta có th vi t g p ho c vi t riêng t ng ph n ng đ i v i t ng s nph m, sau đó nhân các ph n ng riêng v i h s t l theo đi u ki n đ u bài. Cu icùng c ng g p các ph n ng l i. Ví d : Cân b ng ph n ng: Gi i Các ph n ng riêng (đã cân b ng theo nguyên t c trên): Đ có t l mol trên, ta nhân phương trình (1) v i 9 r i c ng 2 phương trình l i:4. M t s d ng ph n ng oxi hoá - kh đ c bi t 1. Ph n ng oxi hoá − kh n i phân t . Ch t oxi hoá và ch t kh là nh ng nguyên t khác nhau n m trong cùng m t phânt . Ví d . 2. Ph n ng t oxi hoá - t kh Ch t oxi hoá và ch t kh cùng là m t lo i nguyên t trong h p ch t. Ví d : Trong ph n ng. c) Ph n ng có 3 nguyên t thay đ i s oxi hoá. Ví d : Cân b ng ph n ng sau theo phương pháp cân b ng e d) Ph n ng oxi hoá - kh có môi trư ng tham gia. − môi trư ng axit thư ng có ion H+ tham gia t o thành H2O. Ví d : − môi trư ng ki m thư ng có ion OH− tham gia t o thành H2O. Ví d : − môi trư ng trung tính có th có H2O ...