Mắm thu Bình Định nổi tiếng từ thời Tây

Hai thứ đặc sản nổi tiếng của vùng đất võ tuy cùng một gốc nhưng lại mang tên địa danh khác nhau. Đó là chả cá Quy Nhơn và mắm thu Bình Định, và không ai quen nghe gọi ngược lại – chả cá Bình Định, mắm thu Quy Nhơn. Chả cá Quy Nhơn cũng thường làm bằng cá thu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mắm thu Bình Định nổi tiếng từ thời TâyMắm thu Bình Định nổi tiếng từ thời TâyHai thứ đặc sản nổi tiếng của vùng đất võ tuy cùng một gốc nhưng lại mangtên địa danh khác nhau. Đó là chả cá Quy Nhơn và mắm thu Bình Định, vàkhông ai quen nghe gọi ngược lại – chả cá Bình Định, mắm thu Quy Nhơn.Chả cá Quy Nhơn cũng thường làm bằng cá thu. Cả hai đã di cư vào Sài Gòntheo chân người Bình Định, góp phần làm phong phú thêm ẩm thực chí ởđây. Có thuyết bảo rằng, Bình Định nhiều cá thu đến nổi người ta phải làm chả, làm mắm. Và người dân Bình Định xưa cũng có nghề câu cá thu trên biển. Cũng có thuyết ca ngợi hải sản Bình Định, đặc biệt là cá thu được liệt vào danh sách ngon, hiếm. Tươngtruyền, ở xã đảo Nhơn Châu hay còn gọi là cù lao xanh, ngư dân nơi đâyđoán được con nước của biển. Hàng năm vào một thời điểm nhất định sẽ cómột dòng nước từ Biển Đông đưa luồng cá thu vào đảo. Con cá thu mậpmạp, bóng bẩy, thịt ngọt và đầy đủ dưỡng chất. Ngọc Thịnh, một người bạnxuất thân trong gia đình ngư dân ở Bình Định, tự hào: “Tôi cam đoan con cáthu ở Vũng Tàu, Phan Thiết không ngon bằng Bình Định. Vùng đánh bắtcủa Bình Định ngoài khơi xa, nước biển sạch nên con cá thu thịt thơm. Cáthu mắc lắm, mắc hơn cả thịt”.Điều này có thể khẳng định qua câu nói của những nhà làm chính sách vàonhững năm 1980, ăn cá thu là ăn sắt thép của đất nước, vì giá trị xuất khẩucủa nó cao.Như vậy Bình Định trước nhất là nhiều cá thu và cá thu lại ngon đặc biệt, đểdân ở đây có món mắm thu nổi tiếng khắp Đông Dương, được cho vào hũsành gắn xi xuất khẩu? Không ai lý giải được điều này đúng hay sai. Cũngcó khi món mắm này làm ra cốt lưu giữ lâu ngày để đổi lấy sản vật ở vùngcao, như anh em Tây Sơn trước khi xưng vương đã làm nghề đổi hải sản lấytrầu nguồn.Từ sự nổi tiếng của con cá thu tươi nên mắm cá thu được xem là đặc sản củaBình Định. Mắm cá thu cắt khúc chưng cách thuỷ với thịt heo xay, nấmđông cô, gừng, hành lá, ăn kèm rau sống, dưa leo. Trong tiết trời se lạnh củamùa thu, ăn mắm chưng với cơm nóng hay cơm nguội đều ngon không gìbằng.Món mắm cá thu chà có người gọi là mắm cá thu xay mịn hoặc quết nhuyễn,đơn giản hơn nhưng ngon nức nở. Mắm có màu vàng kem, mịn màng thoạtnhìn giống như chao đậu quết nhuyễn. Múc mắm ra chén, cho chút đường,chanh, tỏi bằm, ớt vào quậy đều, chưa ăn đã thấy hấp dẫn. Thêm rổ rau sốngnào là xà lách, rau thơm, dưa leo, khế chua, chuối chát… chỉ đơn sơ vậy màbao nhiêu cơm cũng không đủ. Muốn ăn chơi thì đem thịt ba rọi luộc cắt látmỏng, cuốn rau sống, bánh tráng chấm với mắm cá thu. Bạn tôi cũng tự hàotiết lộ, món mắm ruột cá thu ở Bình Định hảo hạng hơn bất cứ loại mắm ruộtcá nào, chỉ ngư dân Bình Định sành ăn mới có vì không phải ai cũng biếtlàm.