Máy móc và lao động

Trên cơ sở kỹ thuật thủ công, phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa không thể được xác lập một cách hoàn chỉnh và phát triển vững chắc. Do đó trong quá trình phát triển chủ nghĩa tư bản đã tạo cho nó một cơ sở kỹ thuật tương ứng là máy móc, đưa chủ nghĩa tư bản từ giai đoạn công trường thủ công lên giai đoạn công nghiệp cơ khí.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Máy móc và lao động LỜI GIỚI THIỆU Việc ứng dụng những thành tựu khoa học - công nghệ hiện đại đã thúc đẩy lực lượngsản xuất ở những nước tư bản chủ nghĩa phát triển, nhờ đó không những các tập đoàntư bản độc quyền thu được lợi nhuận siêu ngạch cao mà đời sống của những người laođộng tại nghiệp cũng được cải thiện và hình thành tầng lớp trung lưu trong xã hội. Trước thực tế đó, cộng thêm sự sụp đổ của mô hình chủ nghĩa xã hội tập trung quanliêu ở Liên Xô và Đông Âu, nhiều người nghi ngờ tính đúng đắn của khoa học kinh tếchính trị Mác- Lênin, đặc biệt là học thuyết giá trị thặng dư “hòn đá tảng” trong cáchọc thuyết kinh tế của Mác. Những người phản bác học thuyết giá trị thặng dư tấn công vào “hòn đá tảng” nàybằng nhiều luận điểm khác nhau. Phê phán những luận điểm đó, chúng ta tập trung vàoviệc nghiên cứu máy móc và lao động trong quá trình sản xuất giá trị thặng dư để giảithích quan niệm trên. 1I. MÁY MÓC VÀ LAO ĐỘNG1) Máy móc đối với nền sản xuất tư bản chủ nghĩa: Trên cơ sở kỹ thuật thủ công, phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa không thể đượcxác lập một cách hoàn chỉnh và phát triển vững chắc. Do đó trong quá trình phát triểnchủ nghĩa tư bản đã tạo cho nó một cơ sở kỹ thuật tương ứng là máy móc, đưa chủnghĩa tư bản từ giai đoạn công trường thủ công lên giai đoạn công nghiệp cơ khí. Máymóc xuất hiện vào thế kỷ 17 và ngày càng được hoàn thiện. ở thời kỳ cách mạng côngnghiệp, thông thường các máy móc đều gồm ba bộ phận cơ bản. Máy móc khôngngừng được cải tiến, phát triển, hình thức hoàn thiện nhất của nó hiện nay là máy tựđộng người máy. Trong lịch sử phát triển của chủ nghĩa tư bản lúc đầu máy móc đượcsử dụng từng chiếc trong từng xí nghiệp. Về sau nhờ chế tạo ra máy phát lực mạnh nênchỉ một máy động lực cũng có thể làm cho nhiều máy công tác hoạt động. Nhiều máy công tác hoạt động do máy lực trung tâm thông qua một hệ thống chuyểnlực thống nhất, gọi là hệ thống máy móc. Hệ thống máy móc có thể là sự hiệp tức giảnđơn của nhiều máy công tác cùng loại hoặc là sự hiệp tác của nhiều máy công tác khácnhau nhưng liên kết với nhau. Sự phát triển của máy móc thành hệ thống máy móc đề ra công xưởng. Công xưởnglà xí nghiệp đại công nghiệp sử dụng cả một hệ thống máy móc để sản xuất . Máy mócđược sử dụng phổ biến trong xã hội thông qua cuộc cách mạng công nghiệp. Về thựcchất, đó là cuộc cách mạng kỹ thuật thay thế lao động thủ công bằng lao động sử dụngmáy móc, xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật. Kỹ thuật cho phương thức sản xuất tư bảnchủ nghĩa, bảo đảm sự toàn thắng của chủ nghĩa tư bản với chế độ phong kiến, xác lậpsự thống trị tuyệt đối của quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa trên toàn xã hội. Phải chăng máy móc tạo ra giá trị thặng dư?. C.Mác đã chỉ ra rằng. giá trị của hànghoá trong nền kinh tế tư bản chủ nghĩa bao gồm giá trị của những tư liệu sản xuất đãđược tiêu dùng chuyển sang sản phẩm mới c và lượng giá trị mới do lao động sốngthêm vào trong đó để bù lại tư bản khả biến đã được dùng để mua sức lao động (ngang 2với giá trị sức lao động và m là giá trị thặng dư dôi ra ngoài giá trị sức lao động). Nhưvậy, nguồn gốc của giá trị thặng dư chỉ là lao động sống. Những người phản bác học thuyết giá trị thặng dư cho rằng điều đó chỉ đúng trongthời C.Mác còn sống khi lao động thủ công chiếm ưu thế, còn ngày nay trong thời đạicách mạng khoa học công nghệ, máy móc là nguồn gốc chủ yếu của giá trị thặng dư Sở dĩ có nhận thức sai lầm ấy là do chưa phân biệt được vai trò của máy móc với tưcách là nhân tố của quá trình lao động và vai trò của máy móc với tư cách là nhân tốcủa quá trình làm tăng gía trị.Hàng hoá là một vật phẩm có thể thoả mãn nhu cầu nào đó của con người và đi vàoquá trình tiêu dùng thông qua mua- bán. Vì vậy, không phải bất cứ một vật phẩm nàocũng là hàng hoá. Hàng hoá có hai thuộc tính là giá trị sử dụng và giá trị trao đổi.a. Giá trị sử dụng của hàng hoá: là công dụng của vật phẩm có thể thoả mãn nhu cầunào đó của con người (như gạo để ăn, vải để mặc, xe đạp để đi). Giá trị sử dụng củahàng hoá do thuộc tính tự nhiên của hàng hoá quy định. Vì vậy, nó là một phạm trùvĩnh viễn. Giá trị sử dụng của hàng hoá có đặc điểm là giá trị sử dụng không phải chocon người sản xuất trực tiếp mà là cho người khác, cho xã hội. Giá trị sử dụng đến tayngười khác, người tiêu dùng phải thông qua mua bán. Trong kinh tế hàng hoá, giá trịsử dụng là vật mang giá trị trao đổi.b. Giá trị hàng hoá: muốn hiểu giá trị ta phải đi từ giá trị trao đổi. Giá trị trao đổi biểuhiện là quan hệ tỷ lệ về số lượng trao đổi lẫn nhau giữa các giá trị sử dụng khác nhau.Hai hàng hoá có giá trị sử dụng khác nhau có thể trao đổi được với nhau theo một tỷ lệnhất định vì chúng đều là sản phẩm của lao động, có cơ sở chung là sự hao phí sức laođộng của con người. Lao động xã hội của người sản xuất hàng hoá kết ti ...