Mẹ nhiễm HIV, sinh con an toàn

Có lẽ, không một người phụ nữ nào nghĩ rằng sẽ có lúc mình mang căn bệnh thế kỷ trong người, cũng như rất nhiều người vẫn quan niệm rằng tôi là người có lối sống lành mạnh, tôi không chích ma túy, không quan hệ bừa bãi... làm sao tôi có thể mắc HIV. Căn bệnh được liệt vào hàng “cái chết được báo trước” này vẫn còn là “kẻ xa lạ” với nhiều người. Rất nhiều người nghĩ rằng, một khi mẹ nhiễm HIV thì đứa con trong bụng cũng chung số phận. Thực chất đó là một...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mẹ nhiễm HIV, sinh con an toàn Mẹ nhiễm HIV, sinh con an toàn Có lẽ, không một người phụ nữ nào nghĩ rằng sẽ có lúc mình mang căn bệnh thế kỷ trong người, cũng như rất nhiều người vẫn quan niệm rằng tôi là người có lối sống lành mạnh, tôi không chích ma túy, không quan hệ bừa bãi...làm sao tôi có thể mắc HIV. Căn bệnh được liệt vàohàng “cái chết được báo trước” này vẫn còn là “kẻ xalạ” với nhiều người. Rất nhiều người nghĩ rằng, mộtkhi mẹ nhiễm HIV thì đứa con trong bụng cũng chungsố phận. Thực chất đó là một quan niệm sai lầm.Theo tài liệu của Bộ y tế về chương trình hành độngquốc gia về lây truyền HIV từ mẹ sang con, ước tínhở Việt Nam mỗi năm có 1,8 - 2 triệu phụ nữ sinh con,với tỷ lệ nhiễm HIV trong phụ nữ có thai hiện naykhoảng 0,35% thì mỗi năm sẽ có khoảng 5.000-7.000phụ nữ mang thai nhiễm HIV sinh con và tỉ lệ lâynhiễm từ mẹ sang con là 25-40% nếu ko can thiệp gì,tương đương 1500-1800 trẻ bị nhiễm HIV do truyềntừ mẹ sang con.Tuy nhiên, theo các con số thống kê mới nhất, nếuđược được chẩn đoán sớm và có phác đồ điều trịhiệu quả thì đến 98% bà mẹ nhiễm HIV sinh con antoàn, nghĩa là tỷ lệ lây nhiễm HIV từ mẹ sang con chỉcòn 2%. Như vậy nếu biết dự phòng, chăm sóc vàtheo dõi đúng cách, trẻ được sinh ra từ mẹ nhiễm HIVcó HIV sẽ được giảm đi đáng kể.Phòng từ khi mẹ mang thaiHiện nay, Chương trình phòng lây nhiễm từ mẹ sangcon đang được thực hiện rất tích cực trên khắp cáctuyến từ trung ương đến quận huyện. Theo đó, tất cảcác trường hợp phụ nữ mang thai bị nhiễm hay phơinhiễm HIV đều có chế độ chăm sóc, theo dõi và dùngthuốc theo chỉ định của bác sĩ. Thai phụ bị nhiễm HIVngoài việc kiểm tra tình hình thai nghén theo định kỳthì song song đó tình trạng lâm sàng của HIV cũngđược kiểm tra chặt chẽ và tuỳ theo thời điểm sẽ cónhững phác đồ điều trị khác nhau.Các bà mẹ đang được điều trị tại các trung tâm HIVvề HIV/AIDS sẽ tiếp tục phác đồ điều trị đó, dùnguống thuốc kháng virut (ARV) cho đến lúc sinh. Cònnếu bà mẹ phát hiện sớm, sẽ được các bác sĩ chỉđịnh phác đồ điều trị cho mẹ bắt đầu từ tuần thứ 28,tức là từ tháng thứ 7. Đến lúc sinh, cũng sẽ được chỉđịnh thêm thuốc để phòng tránh. Tùy thuộc vào thờiđiểm xác định HIV dương tính vào giai đoạn mấy củathai kỳ mà có các chỉ định dự phòng khác.Thai phụ nhiễm HIV phải chống chọi với sự suy giảmmiễn dịch, nên hệ miễn dịch trong cơ thể yếu, do đócần phải duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, bồi bổ đểcơ thể và thai nhi khỏe mạnh.Giai đoạn chuyển dạ và đỡ sanh của những bà mẹ cóHIV rất quan trọng. Mọi thao tác cần cẩn thận để hạnchế tối đa nguy cơ lây truyền sang con. Đảm bảo vôkhuẩn tuyệt đối khi đỡ đẻ, không rạch màng ối sớm,hạn chế các can thiệp gây chảy máu đường sinh dụctrong thời gian sinh, tránh các thủ thuật can thiệp cóthể gây tổn thương da cho thai nhi...Theo dõi, phòng lây truyền cho trẻ sau sinhHIV có khả năng lây truyền qua sữa mẹ cao, do đó,cần tư vấn khuyến khích người mẹ nuôi con bằngsữa ngoài. Theo bác sĩ Hải Ly – Uỷ ban Phòng chốngAIDS, mẹ không uống ARV phòng và trẻ bú sữa mẹđến 6 tháng sẽ có nguy cơ từ 30- 40% lây sang con.Trường hợp người mẹ không uống ARV dự phòngtrong thai kỳ và trẻ dùng sữa thay thế sữa mẹ hoàntoàn, nguy cơ lây sang con khoảng 20- 30%. Lýtưởng nhất là mẹ uống ARV dự phòng và trẻ dùngsữa thay thế sữa mẹ hoàn toàn, thì nguy cơ lây sangcon chỉ còn 2- 6%.Trẻ ngay sau khi sinh cần được tắm ngay, sau đóđược dùng thuốc kháng virut để dự phòng. Tiếp sauđó, trẻ cần được theo dõi và xét nghiệm để khẳngđịnh có nhiễm HIV hay không, đồng thời dự phòngcác nhiễm trùng cơ hội có thể xảy ra và xem xét chỉđịnh điều trị thuốc kháng virut nếu trẻ có đủ tiêuchuẩn được dùng thuốc. Các bà mẹ sẽ được tư vấn,trang bị những kiến thức cần thiết để việc chăm sócvà phòng tránh lây truyền sang em bé. Em bé cũngđược cấp phát sữa bột uống thay thế sữa mẹ miễnphí.Khi thai phụ làm theo mọi chỉ định của bác sĩ đúngcách, nguy cơ lây truyền sang em bé sẽ còn rất thấp,tuy nhiên tương lai và số phận của bé những thángngày tiếp theo sẽ ra sao? Bác sĩ Nguyễn Ban Mai,Thư ký của Tiểu ban điều trị dự phòng lây nhiễm từmẹ sang con thuộc ban điều hành phòng chống AIDScác tỉnh phía Nam, khuyên: Với người nhiễm HIV,một lần mang thai là một lần bệnh nặng hơn. Điều đóđồng nghĩa với việc họ chết nhanh hơn. Đứa trẻ sẽ bịbỏ rơi, đa phần là được gia đình đưa vào trại trẻ mồcôi. Thế là lại thêm một gánh nặng cho xã hội. Thêmnhững tổn thương tâm lý lớn cho một con người. Đólà những vấn đề người mẹ nhiễm HIV cần phải cânnhắc… ...