Mô hình định giá tài sản vốn CAPM

Tham khảo tài liệu mô hình định giá tài sản vốn capm, kinh tế - quản lý, kinh tế học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mô hình định giá tài sản vốn CAPM 1MÔ HÌNH ĐỊNH GIÁ TÀI SẢN VỐN (CAPM)1. Giới thiệu chungMô hình định giá tài sản vốn (Capital asset pricing model – CAPM) là mô hìnhmô tảmối quan hệ giữa rủi ro và lợi nhuận kỳ vọng. Trong mô hình này, l ợinhuận kỳ vọng của một chứng khoán bằng lợi nhuận không rủi ro (risk-free)cộng với một khoản bù đắp rủi ro dựa trên cơ s ở rủi ro toàn h ệ th ống c ủachứng khoán đó. Còn rủi ro không toàn hệthống không được xem xét trong môhình này do nhà đầu tư có thể xây dựng danh mục đầu tư đa dạng hoá để loạibỏ loại rủi ro này. Mô hình CAPM do William Sharpe phát triển từ nh ững năm 1960 và đã có đ ượcnhiều ứng dụng từ đó đến nay. Mặc dù còn có một số mô hình khác nỗ l ựcgiải thích động thái thị trường nhưng mô hình CAPM là mô hình đ ơn gi ản v ềmặt khái niệm và có khả năng ứng dụng sát thực với th ực ti ễn. Cũng nh ư b ấtkỳ mô hình nào khác, mô hình này cũng chỉ là một s ự đơn gi ản hoá hi ện th ựcbằng những giả định cần thiết, nhưng nó vẫn cho phép chúng ta rút ra nh ữngứng dụng hữu ích.2. Những giả địnhMô hình luôn bắt đầu bằng những giả định cần thiết. Nh ững gi ả đ ịnh có tácdụng làm đơn giản hoá nhưng vẫn đảm bảo không thay đổi tính ch ất của vấnđề Trong mô hình CAPM, chúng ta lưu ý có những giả định sau:• Thị trường vốn là hiệu quả ở chỗ nhà đầu tư được cung cấp thông tin đ ầy đ ủ,chi phí giao dịch không đáng kể, không có những hạn chế đầu tư, và không cónhà đầu tư nào đủ lớn để ảnh hưởng đến giá cả của một loại ch ứng khoán nàođó. Nói khác đi, giả định thị trường vốn là thị trường hiệu quả và hoàn hảo.• Nhà đầu tư kỳ vọng nắm giữ chứng khoán trong thời kỳ 1 năm và có hai c ơhội đầu tư: đầu tư vào chứng khoán không rủi ro và đầu tư vào danh m ục c ổphiếu thường trên thị trường.3. Nội dung của mô hình3.1 Quan hệ giữa lợi nhuận cá biệt và lợi nhuận thị trường - Đường đ ặc thùchứng khoán(The security characteristic line)Đường đặc thù chứng khoán là đường thẳng mô tả mối quan hệ giữa lợi nhuậncủa một chứng khoán cá biệt với lợi nhuận của danh mục đầu tư thị trường.Danh mục đầu tư thịtrường được lựa chọn theo từng loại thị trường, ví d ụ ởMỹ người ta chọn S&P 500 Index (S&P 500) trong khi ở Canada người ta chọnToronto Stock Exchange 300 Index (TSE 300). Ở đây lấy ví dụ minh ho ạ đườngđặc thù chứng khoán giữa cổ phiếu của Remico, Ltd. so với danh mục thị trườngTSE 300. Giả sử lợi nhuận của cổ phiếu Remico và danh 2mục th ị trường TSE300 ứng với bốn tình huống khác nhau tùy theo hai tình trạng nền kinh t ế nh ưsau:Tình huống Nền kinh tế Lợi nhuận thị trường Lợi nhuận của RemicoI Tăng trưởng 15% 25%II Tăng trưởng 15 15III Suy thoái - 5 - 5IV Suy thoái - 5 - 15Trong ví dụ này ứng với hai tình huống của nền kinh tế tăng trưởng và suythoái lợinhuận thị trường lần lượt là 15 và 5% nhưng lợi nhuận của Remico có th ể x ảyr a bố ntrường hợp 25, 15, – 5 và – 15%. Giả s ử xác suất x ảy ra tình tr ạng n ền kinh t ếtăngtrưởng và suy thoái bằng nhau, chúng ta có:Tình trạng kinh tế Lợi nhuận thị trường Lợi nhuận kỳ vọng của RemicoTăng trưởng 15% (25x0,5) + (15x0,5) = 20%Suy thoái - 5% (-5x0,5) + (-15x0,5) = -10%Bây giờ chúng ta sử dụng đồ thị để mô tả quan h ệ giữa l ợi nhu ận c ổ phi ếuRemico và lợinhuận thị trường (Hình 6.1) và hệ số β.Hệ số β được định nghĩa như là hệ số đo lường mức độ biến động l ợi nhu ậncổphiếu cá biệt so với mức độ biến động lợi nhuận danh mục cổ phiếu thị trường.Trong vídụ chúng ta đang xem xét hệ số β bằng tỷ số giữa mức độ biến động lợi nhuậncổ phiếuRemico, ứng với tình trạng kinh tế tăng trưởng và tình trạng kinh tế suy thoái, vàm ứ c độbiến động lợi nhuận thị trường, ứng với hai tình trạng kinh tế trên:1,5203015 ( 5)20 ( 10)==−−−−β = bạn có thể tính β bằng cách lấy hệ số góc của đường đặc thùchứng khoán như trên hình vẽ 6.1. 3Hình 6.1: Quan hệ giữa lợi nhuận cổ phiếu và lợi nhuận thị trườngHệ số β nói lên điều gì? Chúng ta giải thích nó nh ư th ế nào? H ệ s ố β = 1,5 chobiết rằnglợi nhuận cổ phiếu cá biệt Remico biến động gấp 1,5 l ần lợi nhu ận th ị tr ường,nghĩa làkhi nền kinh tế tốt thì lợi nhuận cổ phiếu Remico tăng nhanh h ơn l ợi nhu ận th ịtrườngnhưng khi nền kinh tế xấu thì lợi nhuận cổ phiếu Remico giảm nhanh hơn lợinhuận thịtrường. Trong phần trước rủi ro được định nghĩa như là sự biến động của lợinhuận. Ởđây β được định nghĩa là hệ số đo lường sự biến động c ủa lợi nhuận. Cho nên,β đượcxem như là hệ số đo lường rủi ro của chứng khoán. Hệ s ố β =1 được đ ịnhnghĩa như làhệ số β của danh mục thị trường.3.2 Ước lượng β trên thực tếNhư đã nói β là hệ số đo lường rủi ro của chứng khoán. Trên th ực t ế các nhàkinh doanhchứng khoán sử dụng mô hình hồi qui dựa trên số liệu l ịch s ử đ ể ước lượng β.Ở cácnước có thị trường tài chính phát triển có một số công ty chuyên xác đ ịnh vàcung cấpthông tin về hệ số β. Chẳng hạn ở Mỹ người ta có th ể tìm th ấy thông tin v ề βtừ các nhàcung cấp dịch vụ là Value Line Investment Survey, Market Guide(www.marketguide.com) và Standard & Poor’s Stock Reports. Ở Canada thông tinvề βdo Burns Fry Limited cung cấp. Bảng 6.1 dưới đây giới thiệu hệ số β của mộtsố cổ phiếuở Mỹ, trong khi bảng 6.2 cung cấp hệ số β của một số cổ phiếu ở Canada.Lợi nhuận cổ phiếuLợi nhuận thị trường25- 20-15 252015-10Đường đặc thù chứng khoánHệ số góc β = (20 – 5)/(15 – 5) = 1,5IIIIIII4Bảng 6.1: Hệ số β của một số cổ phiếu ở MỹTên cổ phiếu BetaAmazon.com (AMZN) 3,31Apple computer (AAPL) 0,72Boeing (BA) 0,96Bristol-Myers Sqibb (BMY) 0,86The Coca-Cola Company (KO) 0,96Dow Chemical (DOW) 0,86The Gap (GPS) 1,09General Electric (GE) 1,13Georgia-Pacific Group (GP) 1,11Hewlett-Packard (HWP) 1,34The Limited (LTD) 0,84Microsoft (MSFT) 1,33Nike (NKE) 1,01Yahoo (YHOO) 3,32Nguồn: Market line (www.marketguide.com), 1999Bảng 6.2: Hệ số β của một số công ty ở CanadaTên cổ phiếu BetaDepartment storesHudson’s Bay Co. 1,49Sear ...