Mô hình ghép 1 -2 chiều sóng biển trong tính toán quy hoạch đồng bằng sông Cửu Long có xét tới ảnh hưởng của biển đối với thượng lưu, gió hướng và nước biển dâng

Tài liệu tham khảo báo cáo về Mô hình ghép 1 -2 chiều sóng biển trong tính toán quy hoạch đồng bằng sông Cửu Long có xét tới ảnh hưởng của biển đối với thượng lưu, gió hướng và nước biển dâng - Gs TS. Nguyễn Tất Đắc và Ts. Lương Quang Xô - Viện quy hoạch thủy lợi Việt Nam
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mô hình ghép 1 -2 chiều sóng biển trong tính toán quy hoạch đồng bằng sông Cửu Long có xét tới ảnh hưởng của biển đối với thượng lưu, gió hướng và nước biển dâng MÔ HÌNH GHÉP 1-2 CHI U SÔNG BI N TRONG TÍNH TÓAN QUY H ACH NG B NG SÔNG C U LONG CÓ XÉT T#I $NH H%&NG CA BI(N )I TH%*NG L%U, GIÓ CH%#NG VÀ N%#C BI N DÂNG GS.TS. Nguy n T t c, TS. L ng Quang Xô Vi n Quy H ach th y l!i mi#n Nam Tóm t3t Bài báo gi i thi u cách ghép n i mô hình th y l c và lan truy n ch t m t chi utrong sông v i mô hình hai chi u ngang trên bin v dòng ch%y và lan truy n ch t. Môhình dòng ch%y trong sông ()*c gi%i b+ng s, (- sai phân /n 4 (im c a Preissmann.Ph),ng trình lan truy n ch t ()*c gi%i b+ng ph),ng pháp phân giã trong (ó ph),ng trình vnt%i thu5n túy ()*c gi%i b+ng ph),ng pháp ()7ng (8c tr)ng v i phép n i suy /n spline b9c3. H ph),ng trình hai chi u ngang trên bin (c% dòng ch%y và lan truy n ch t) ()*c gi%ib+ng ph),ng pháp ph5n t> h?u h@n l) i tam giác. H ph),ng trình cho sông và bin ()*cgi%i (-ng th7i b+ng ph),ng pháp ma tr9n th)a. Ai u ki n n i sông bin là b%o tòan kh i d.l)*ng và ( ng l)*ng (l)u l)*ng, m c n) c, ( m8n). Mô hình có th tính ()*c tác ( ngc a gió ch) ng, n) c dâng(chEng h@n do biFn (Gi khí h9u), biFn (Gi (i u ki n s> dHngn) c trên A-ng b+ng và th)*ng l)u. Mô hình là kFt qu% c a m t ( tài nghiên cJu c p B olvà m t lu9n án TiFn sL. Mô hình (ã ()*c áp dHng trong ( tài nghiên cJu khoa hMc c p Bv các công trình ngNn các c>a sông l n O ABSCL. ncI. M5 67u V i A-ng B+ng sông C>u Long (ABSCL), cho (Fn nay, th)7ng thiFu n) c ngMt vmùa khô làm m8n xâm nh9p sâu vào ( t li n, nh t là tV tháng 1 t i tháng 4, h) ng gió ch(@o là Aông và Aông BXc, g5n nh) thGi thEng tV bin vào trHc các c>a sông làm gia tNng .v( m8n. A8c bi t có nh?ng (*t gió thGi liên tHc trong vài ngày h5u nh) chY theo m th) ng (gió ch) ng) làm ( m8n ( t ng t tNng cao. V mùa m)a ABSCL cZng d) thVan) c gây lZ lHt, ng9p úng. Trong t),ng lai g5n, s gia tNng các hMat ( ng phát trin O các wn) c th)*ng l)u s[ làm thay (Gi chF ( dòng ch%y ki t và lZ ( i v i ABSCL. ChEng h@nnh) vi c gia tNng l y n) c cho nông nghi p O vùng Aông bXc Thái lan, vi c xây d ng các w(9p th y (i n O Trung qu c, và d kiFn xây các (9p trên dòng chính thu c Lào, thu cCNm pu chia và trên dòng Ton le Sap. Trong vòng nNm m),i nNm t i, do %nh h)Ong c abiFn (Gi khí h9u tòan c5u, n) c bin có th dâng thêm tV 30 (Fn 50cm. B%n thân ABSCLwcZng ph%i t phát trin ( (áp Jng các yêu c5u chung v kinh tF trong t),ng lai. Trong b i c%nh (ó công tác quy hMach ph%i (i tr) c m t b) c ( d tính nh?ngbiFn (Gi có th có nh+m ( ra các bi n pháp thích Jng. A làm công tác quy hMach, ph%isMan th%o và tính tóan các k^ch b%n v i công cH tr* giúp không th thiFu là mô hình tóan(hay mô hình th y l c). Hi n nay O Vi t nam có m t s ch),ng trình máy tính dùng ( tính toán và d báom c n) c, ( m8n trên toàn A-ng b+ng sông C>u long (nhi u ng)7i cZng gMi là mô hình),chEng h@n MEKSAL, HYBRID, VRSAP, SAL, KOD, MIKE 11,... Ngoài HYBRID thiênv th ng kê, thu9t toán c a các ch),ng trình còn l@i ( u d a trên vi c gi%i h ph),ng trìnhSaint-Venant m t chi u ( tính m c n) c, l)u l)*ng; gi%i h ph),ng trình t%i khuFch tánm t chi u ( tính ( m8n trung bình trên toàn m8t cXt. Các thu9t toán c a các ch),ng trìnhvVa nêu có th khác nhau v ( chính xác, cách x> lí (i u ki n t@i h*p l)u, cách sai phân,cách gi%i quyFt khuFch tán s , nh)ng ( u ph%i l y ( m8n và m c n) c t@i c>a sông làmbiên . Trong th c tijn các c>a sông C>u long r t r ng, sóng to cho nên không ph%i lúc nàocZng (o (@c ()*c ( m8n trung bình ch)a nói (Fn ( chính xác c a s li u (o, m8t khácm c n) c, ( m8n t@i c>a sông cZng có th thay (Gi theo l)u l)*ng th)*ng ngu-n và (8cbi t là thay (Gi r t nhi u khi có gió ch) ng, n) c bin dâng. Nh+m phHc vH cho tính toán quy ho@ch trong t),ng lai ck 20-30 nNm t i, nh t làkhi c5n tính t i s biFn (Gi khí h9u, n) c bin dâng và s thay (Gi các (i u ki n s> dHngn) c O th)*ng l)u và ngay trên A-ng b+ng thì ph%i tìm ()*c m t công cH tính toán có thd báo ()*c các biên bin (m c n) c, ( m8n) phH thu c vào các (i u ki n khai thác trên(-ng b+ng, biFn (Gi th)*ng l)u, gió ch) ng, n) c dâng. Trên c, sO (ó (ã hình thành ( tàinghiên cJu khoa hMc c p B v d báo biên m c n) c và ( m8n O c>a sông A-ng B+ngsông C>u Long d a trên vi c ghép n i mô hình 1 chi u trong sông và 2 chi u ngang trên vnbin. A tài (ã ()*c nghi m thu nNm 2007. C, sO hMc thu9t v c, b%n là nh) sau. Ta biFtr+ng ( xa ngoài bin ( m8n ...