Mô hình tăng trưởng kinh tế tỉnh Bình Định giai đoạn 2000 2015 dưới góc độ tổng cung: Thực trạng và định hướng giải pháp đổi mới

Bài viết trình bày khái quát nội dung nghiên cứu mô hình tăng trưởng kinh tế, thực trạng mô hình tăng trưởng kinh tế tỉnh Bình Định, định hướng giải pháp đổi mới mô hình tăng trưởng kinh tế Bình Định dưới góc độ tổng cung.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mô hình tăng trưởng kinh tế tỉnh Bình Định giai đoạn 2000 2015 dưới góc độ tổng cung: Thực trạng và định hướng giải pháp đổi mới Miền Trung - Tây Nguyên MÔ HÌNH TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ TỈNH BÌNH ĐỊNH GIAI ĐOẠN 2000 - 2015 DƯỚI GÓC ĐỘ TỔNG CUNG: THỰC TRẠNG VÀ ĐỊNH HƯỚNG GIẢI PHÁP ĐỔI MỚI ? Ngô Thị Thanh Thúy * Tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững là mục tiêu của nền kinh tế Việt Nam nói chung và kinh tế tỉnh Bình Định nói riêng. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây tăng trưởng kinh tế tỉnh Bình Định không còn duy trì ở mức cao mà đang có xu hướng chậm lại, chất lượng tăng trưởng và hiệu quả của nền kinh tế còn thấp. Do đó, nghiên cứu quá trình tăng trưởng, chuyển đổi mô hình tăng trưởng để có hướng đi hợp lý là hết sức cần thiết. Trong khuôn khổ của bài viết, nhất định [4] . Theo cách tiếp cận các yếu tố tác động tác giả phân tích thực trạng mô hình đến tăng trưởng kinh tế, MHTTKT tạm thời chia thành tăng trưởng kinh tế tỉnh Bình Định dưới hai loại: MHTTKT theo tổng cung (để tăng trưởng góc độ tổng cung giai đoạn 2000 - 2015 kinh tế, các động lực kinh tế cần phải có sự hỗ trợ của và những hạn chế, Trên cơ sở đó định các nhân tố đầu vào cơ bản gồm: vốn, lao động, tài hướng giải pháp đổi mới cho giai đoạn nguyên và công nghệ) và MHTTKT theo tổng cầu (tiêu tiếp theo. dùng, đầu tư, chi tiêu công và xuất khẩu được xem là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế). 1.1. Mô hình tăng trưởng theo tổng cung 1. Khái quát nội dung nghiên cứu mô hình tăng Theo cách tiếp cận về phía tổng cung, có rất nhiều trưởng kinh tế yếu tố tác động đến tăng trưởng kinh tế, nhưng trực Mô hình tăng trưởng kinh tế (MHTTKT) biểu hiện tiếp có 4 yếu tố sản xuất bao gồm: lao động, vốn, tài bản chất rõ nhất qua cách thức vận hành nền kinh tế nguyên và tiến bộ công nghệ. Trong đó, tiến bộ công để duy trì mở rộng năng lực sản xuất và phân bổ sản nghệ thường được phản ánh qua tỷ lệ đóng góp của lượng tạo ra tương xứng với năng lực sản xuất đó. Hay nhân tố TFP - Total Factor Productivity (năng suất các có thể hiểu, MHTTKT là sự phản ánh khái quát những yếu tố tổng hợp). Tùy theo mức đóng góp của các đặc tính chủ yếu của phương thức tăng trưởng kinh yếu tố vào tăng trưởng kinh tế, đã hình thành nên các tế thể hiện các yếu tố tăng trưởng và mối quan hệ MHTTKT khác nhau: tăng trưởng theo chiều rộng và tương hỗ giữa chúng với nhau trong từng giai đoạn tăng trưởng theo chiều sâu. * ThS. Trường Đại học Quy Nhơn. Phaùt trieån Kinh teá - Xaõ hoäi Ñaø Naüng 21 Miền Trung - Tây Nguyên Tăng trưởng kinh tế theo chiều rộng phản ánh tăng Tuy nhiên, trong khuôn khổ giới hạn bài viết này, thu nhập chủ yếu dựa vào tăng quy mô nguồn vốn (tư tác giả chỉ đề cập và phân tích mô hình tăng trưởng ở bản) và số lượng lao động. MHTTKT theo chiều rộng khía cạnh tổng cung. là con đường đơn giản nhất để mở rộng sản xuất với 2. Thực trạng mô hình tăng trưởng kinh tế tỉnh tốc độ tăng trưởng cao nhưng nó chỉ đạt được trong Bình Định một khoảng thời gian ngắn trước khi nền kinh tế đạt tới trạng thái ổn định. Điều này đã được chỉ rõ trong 2.1. Tính ổn định tăng trưởng không cao mô hình của Solow (1994): tăng trưởng kinh tế nhờ Tình hình tăng trưởng kinh tế tỉnh Bình Định thể tăng TFP mới duy trì nền kinh tế tăng trưởng trong hiện qua quy mô và tốc độ tăng trưởng GDP (hình 1). dài hạn, còn tăng trưởng kinh tế dựa vào tăng vốn và lao động thì chỉ đạt được trong ngắn hạn mà thôi. Hình 1. Quy mô và tốc độ tăng trưởng GDP tỉnh Bình Định giai đoạn 2000 - 2015 Tăng trưởng kinh tế theo chiều sâu phản ánh sự gia tăng của thu nhập nhờ nâng cao chất lượng các yếu tố đầu vào trên cơ sở áp dụng tiến bộ công nghệ, nâng cao tỷ trọng đóng góp của TFP. MHTTKT theo chiều sâu có ưu điểm là tiến bộ khoa học kỹ thuật đóng vai trò chính trong quá trình tăng trưởng, trong đó, TFP tăng nhanh và chiếm tỷ trọng cao trong tỷ lệ đóng góp vào tăng trưởng kinh tế. Mô hình này sẽ đảm bảo được duy trì tốc độ tăng trưởng dài hạn và Nguồn: Tác giả tính toán từ Niên giám Thống kê tỉnh tránh được những biến động kinh tế từ bên ngoài. Bình Định Như vậy có thể thấy tốc độ tăng TFP và tỷ trọng đóng Hình 1 cho thấy sản lượng GDP tỉnh Bình Định góp TFP vào tăng trưởng kinh tế là một trong những giai đoạn 2000 - 2015 tăng liên tục, GDP (theo giá so chỉ tiêu phản ánh khái quát nhất hiệu quả sử dụng sánh 1994) năm 2000 là 3.361,3 tỷ đồng, năm 2005 là nguồn lực sản xuất, làm căn cứ quan trọng để đánh 5.607,7 tỷ đồng, năm 2010 là 9.364,3 tỷ đồng và năm giá tính chất phát triển bền vững kinh tế. 2015 là 14.540,1 tỷ đồng. Về tuyệt đối, quy mô GDP 1.2. Mô hình tăng trưởng theo tổng cầu tăng hơn 4 lần trong thời gian 15 năm, đây là kết quả tăng trưởng khá cao. Tốc độ tăng trưởng trong giai MHTTKT theo lý thuyết tổng cầu chỉ ra mối quan đoạn này biến độn ...