Mối quan hệ biện chứng giữa quan hệ sản xuất và lực lượng sản xuất trong XHCN - 1

A - Lời nói đầu Theo Chủ nghĩa Mac-Lênin thì loài người từ trước đến nay đã trải qua 5 hình thái kinh tế xã hội. Từ thời kỳ mông muội đến hiện đại như ngày nay, đó là : Thời kỳ công xã nguyên thuỷ , thời kỳ chiếm hữu nô lệ , thời kỳ phong kiến , thời kỳ tư bản chủ nghĩa và thời kỳ xã hội chủ nghĩa . Trong mỗi hình thái kinh tế xã hội được quy định bởi một phương thớc sản xuất nhất định . Chính những phương thức sản xuất vật...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mối quan hệ biện chứng giữa quan hệ sản xuất và lực lượng sản xuất trong XHCN - 1A - Lời nói đầuTheo Chủ nghĩa Mac-Lênin thì loài người từ trước đến nay đã trải qua 5 hình tháikinh tế xã hội. Từ thời kỳ mông muội đến hiện đại như ngày nay, đó là : Thời kỳcông xã nguyên thuỷ , thời kỳ chiếm hữu nô lệ , thời kỳ phong kiến , thời kỳ t ưbản chủ nghĩa và thời kỳ xã hội chủ nghĩa . Trong mỗi hình thái kinh tế xã hộiđược quy định bởi một phương thớc sản xuất nhất định . Chính những phươngthức sản xuất vật chất là yếu tố quyết định sự phát triển hình thái kinh tế xã hội .Và qua nghiên cứu thì theo một phương thức sản xuất nào cũng đều phải có sự phùhợp giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất . Lực lượng sản xuất và quan hệsản xuất luôn song song tồn tại và tác động lẫn nhau để hình thành một phươngthức sản xuất . Đây là hai yếu tố quan trọng quyết định tính chất , kết cấu của xãhội . Trong bất kỳ một phương thức sản xuất nào quan hệ sản xuất cũng phải phùhợp với lực lượng sản xuất . Sự tác động qua lại và mối quan hệ giữa chúng phảihài hoà và chặt chẽ . Tuy nhiên trong hai yếu tố đó thì lực lượng sản xuất luônquyết định quan hệ sản xuất . Một hình thái kinh tế - xã hội có ổn định và tồn tạivững chắc thì phải có một phương thức sản xuất hợp lý. Chính bởi lẽ đó mà lựclượng sản xuất phải tương xứng phù hợp với quan hệ sản xuất bởi vì xét đến cùngthì quan hệ sản xuất chính là hình thức của lực lượng sản xuất . Vậy nên nếu lựclượng sản xuất phát triển trong khi đó quan hệ sản xuất lạc hậu th ì sẽ kìm hãm sựphát triển của lực lượng sản xuất . Ngược lại quan hệ sản xuất tiến bộ hơn lựclượng sản xuất thì không phù hợp với tính chất và trình độ của lực lượng sản xuất 1gây ra sự bất ổn cho x• hội . Do đó một phương thức sản xuất hiệu quả thì phải cómột quan hệ sản xuất phù hợp cới tính chất và trình độ của lực lượng sản xuất . Qua phần lý luận trên ta có thể thấy việc nghiên cứu mối quan hệ biệnchứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất là hết sức cần thiết . Đặc biệttrong thời kỳ hiện nay Chủ nghĩa x• hội lại có nhiều thay đổi và biến động mộttrong những nguyên nhân tan r• của hệ thống X• hội chủ nghĩa là do các nước Chủnghĩa x• hội đ• xây dựng mô hình Chủ nghĩa x• hội không có sự phù hợp giữa lựclượng sản xuất và quan hệ sản xuất. ở nước ta cũng vậy , sau 1954 miền bắc tiếnlên Chủ nghĩa x• hội và cả nước là sau 1975 . Trong quá trình đổi mới đất nước ,do nóng vội nên Đảng ta đ• mắc phải sai lầm là duy trì quá lâu quan hệ sản xuấtcố hữu đó là chính sách bao cấp tập trung dân chủ . Chính vì lẽ đó mà trong suốtnhững năm đó nền kinh tế nước ta chậm phát triển và rơi vào tình trạng khủnghoảng trong những năm đầu thập kỷ 80. Điều quan trọng hơn là Đảng ta đ• nhậnthức được điều đó và nhanh chóng đổi mới thông qua đại hội Đảng VI và các kỳđại hội tiếp sau đó . Trong thời kỳ quá độ có nhiều vấn đề phức tạp cần phải giảiquyết bởi vì nó là bước chuyển tiếp từ một hình thái kinh tế - x• hội này lên mộthình thái kinh tế -x• hội khác. Cho nên em chọn đề tài “Mối quan hệ biện chứnggiữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất trong thời kỳ quá độ lên Chủ nghĩa x•hội ở Viêt Nam “để nghiên cứu . Trong bài tiểu luận này do trình độ kiến thức cònchưa sâu và đây là bài tiểu luận khoa học đầu tiên nên sẽ có nhiều vấn đề thiếu sót, vì vậy em mong được sự chỉ bảo và giúp đỡ của các thầy cô bộ môn.Em xin chân thành cảm ơn. 2Nội dungI - Mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất 1. Lựclượng sản xuất.a. Khái niệm.Lực lượng sản xuất biểu hiện mối quan hệ giữa người với giới tự nhiên . Trình độcủa lực lượng sản xuất , thể hiện trình độ trinh phục tự nhiên của loài người trongquá trình tác động vào tự nhiên tạo ra của cải vật chất đảm bảo cho sự tồn tại vàphát triển của loài người .b. Nội dung Lực lượng sản xuất bao gồm :- Tư liệu sản xuất do x• hội tạo ra , trước hết là công cụ lao động.-Người lao động với những kinh nghiệm sản xuất thói quen lao động , biết sử dụngtư liệu sản xuất để tạo ra của cải vật chất.-Tư liệu sảnt xuất bao gồm : - Đối tượng lao động - Tư liệu lao động : + Công cụ lao động + Những tư liệu lao động khácĐối tượng lao động không phải là toàn bộ giới tự nhiên , mà chỉ có một bộ phậncủa giới tự nhiên được đưa vào sản xuất . Con người không chỉ tìm trong giới tựnhiên những đối tượng lao động có sẵn , mà còn sáng tạo ra bản thân đối tượng laođộng. 3Tư liệu lao động là vật thể hay phức hợp vật thể mà con người đặt giữa mình vớiđối tượng lao động , chúng dẫn chuyền sự tác động của con người vào đối tượnglao động. Đối tượng lao động và tư liệu lao động là những yếu tố vật chất của quátrình lao động sản xuất hợp thành tư liệu sản xuất . Đối với mỗi thế hệ mới nhữngtư liệu lao động do thế hệ trước để lại trở thành điểm xuất phát cho thế hệ t ươnglai . Vì vậy những tư liệu lao động đó là cơ sở sự kế tục của lịch sử . Tư liệu laođộng chỉ trở thành lực lượng tích cực cải biến đối t ượng lao động , khi chúng kếthợp với đời sống . Tư liệu lao động dù có ý nghĩa lớn lao đến đâu , nhưng nếu táchkhỏi người lao động thì cũng không thể phát huy được tác dụng , khồg thể trởthành lực lượng sản xuất của x• hội.Các yếu tố hợp thành lực lượng sản xuất thường xuyên có quan hệ chặt chẽ vớinhau . Trong sự phát triển của hệ thống công cụ lao động và trình độ khoa học-kĩthuật , kĩ năng lao động của con người đóng vai trò quyết định . Con người là nhântố trung tâm và là mục đích của nền sản xuất x• hội . Lênin viết : “Lực lượng sảnxuất hàng đầu của toàn thể nhân loại là công nhân , là người lao động “.Do khoa học trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp mà thành phần con người cấuthành lực lượng sả ...