Mối quan hệ giữa chỗ dựa xã hội và cách ứng phó với stress của sinh viên trường Đại học Y dược - Đại học Huế

Bài viết Mối quan hệ giữa chỗ dựa xã hội và cách ứng phó với stress của sinh viên trường Đại học Y dược - Đại học Huế trình bày: Chất lượng và hiệu quả của chỗ dựa xã hội trong quá trình hỗ trợ cá nhân ứng phó với stress vẫn đang là một vấn đề gây nhiều tranh cãi trong giới học thuật. Nghiên cứu này nhằm tiếp tục xác định chất lượng và tính hiệu quả của chỗ dựa xã hội trong mối tương quan với các cách ứng phó với stress,... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mối quan hệ giữa chỗ dựa xã hội và cách ứng phó với stress của sinh viên trường Đại học Y dược - Đại học HuếMỐI QUAN HỆ GIỮA CHỖ DỰA XÃ HỘI VÀ CÁCH ỨNG PHÓ VỚI STRESSCỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC - ĐẠI HỌC HUẾNGUYỄN PHƯỚC CÁT TƯỜNG - ĐINH THỊ HỒNG VÂNTrường Đại học Sư phạm - Đại học HuếTóm tắt: Chất lượng và hiệu quả của chỗ dựa xã hội trong quá trình hỗ trợ cánhân ứng phó với stress vẫn đang là một vấn đề gây nhiều tranh cãi trong giớihọc thuật. Nghiên cứu này nhằm tiếp tục xác định chất lượng và tính hiệu quảcủa chỗ dựa xã hội trong mối tương quan với các cách ứng phó với stress. Kếtquả khảo sát cho thấy chỗ dựa xã hội có mối tương quan thuận với các cáchứng phó hiệu quả như “giải quyết vấn đề”, “tìm kiếm chỗ dựa xã hội” và “cấutrúc lại nhận thức”. Tuy nhiên, nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng những sinhviên có nhiều chỗ dựa xã hội vẫn sử dụng các cách ứng phó kém hiệu quả vớistress. Vì thế, tìm đến các chỗ dựa xã hội đáng tin cậy, giàu kinh nghiệm, cóchuyên môn cao như các nhà tham vấn tâm lý, các nhà trị liệu… là một việclàm hết sức cần thiết đối với sinh viên khi đối mặt với stress.1. ĐẶT VẤN ĐỀKhông ầm ĩ nhưng ngấm ngầm, đại dịch stress đang tấn công mạnh mẽ giới học sinh vàsinh viên. Ở Mỹ, cứ 10 sinh viên thì có một sinh viên bị trầm cảm do stress mãn tính(APA, 2008); ở Thụy Sỹ, 12,9% sinh viên bị stress nặng và 2,7% sinh viên đã thực hiệný định tự tử (dẫn theo Edwards, 2007); tại Việt Nam, trong 4000 người “có biểu hiệnkhông bình thường” đến khám bệnh tại bệnh viện Tâm thần Trung ương thì có đến 30%là học sinh, sinh viên (dẫn theo Nguyễn Hồi Loan, 2009).Theo nhiều nhà tâm lý học và xã hội học trên thế giới, những rối loạn về sức khoẻ tinhthần của học sinh và sinh viên sẽ được hạn chế nếu họ có chỗ dựa xã hội vững chắc.Bên cạnh đó, các nghiên cứu đều khẳng định những cá nhân có chỗ dựa xã hội tốtthường sử dụng các cách ứng phó hiệu quả hơn với stress. Tuy vậy, nhiều tác giả tranhluận rằng hiệu quả của chỗ dựa xã hội trong quá trình hỗ trợ cá nhân ứng phó với stresskhông nằm ở số lượng mà nằm ở chất lượng; nghĩa là, không phải có nhiều chỗ dựa xãhội là tốt mà quan trọng là những chỗ dựa thân thiết, tin tưởng, giàu kinh nghiệm, đặcbiệt là những hỗ trợ từ các dịch vụ sức khỏe tinh thần hoặc các nhà tham vấn thực thụ(Taylor, 1998). Mặt khác, nhiều tác giả cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của năng lựchuy động nguồn lực xã hội của các cá nhân. Dù có nguồn lực vững chắc nhưng các cánhân không huy động được hoặc không biến các nguồn lực hỗ trợ bên ngoài thành nộilực ứng phó của bản thân thì chỗ dựa xã hội cũng không thực sự phát huy được sứcmạnh vốn có của nó (Mosher, Prelow, Chen và Yackel, 2006).Như vậy, có thể thấy việc xác định và phát huy chất lượng, tính hiệu quả của chỗ dựa xãhội trong mối tương quan với các chiến lược ứng phó luôn có ý nghĩa lý luận và thựctiễn cao. Đặc biệt ở Việt Nam, tuy hiện nay có khá nhiều nghiên cứu về stress của sinhviên nhưng ứng phó với stress và mối quan hệ của nó với chỗ dựa xã hội chưa đượcnhiều tác giả chú trọng. Trên bình diện đó, nghiên cứu này nhằm cung cấp một cái nhìnTạp chí Khoa học và Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm HuếISSN 1859-1612, Số 01(13)/2010: tr. 93-10094NGUYỄN PHƯỚC CÁT TƯỜNG - ĐINH THỊ HỒNG VÂNtổng quan về mối quan hệ giữa cách ứng phó với stress của sinh viên trường Đại học YDược - Đại học Huế (ĐHYD - ĐHH) và chỗ dựa xã hội; trên cơ sở đó, nâng cao nhậnthức cho sinh viên, gia đình và xã hội về vai trò to lớn của chỗ dựa xã hội trong việckiểm soát stress.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨUTrắc nghiệm là phương pháp chủ yếu được sử dụng trong nghiên cứu này, với hai thangđo sau:a. Thang đo hỗ trợ xã hội (Multidimensional Scale of Perceived Social Support,MSSS) của Zimet, Dahlem, Zimet, và Farley (1988). Thang đo này được thiết kế đểđánh giá chỗ dựa xã hội theo nhận định của từng cá nhân. Tổng điểm càng cao chứng tỏhỗ trợ xã hội càng nhiều, càng vững chắc và ngược lại. Độ tin cậy tổng thể của thang đokhá cao, với chỉ số Cronbach alpha là 0,88.b. Bảng kiểm cách ứng phó với stress (Coping Strategies Inventory, CSI) của Garcia vàcác đồng sự (2006). Phiên bản sử dụng có thể được xem là bảng rút gọn của Tobin,Halroyd và Reynolds (1984), gồm có 40 câu để đánh giá các cách ứng phó đối với cácsự kiện căng thẳng trong một tháng qua theo 8 loại cơ bản: giải quyết vấn đề, cấu trúclại nhận thức, bộc lộ cảm xúc, tìm kiếm chỗ dựa xã hội, lảng tránh vấn đề, mơ tưởng, đổlỗi cho bản thân và cô lập bản thân. Với chỉ số Cronbach alpha từ 0,63 đến 0,89, phiênbản CSI của Garcia và các đồng sự (2006) là thang đo có đủ độ tin cậy để đo các cáchứng phó của con người trước các sự kiện căng thẳng.Hai thang đo này được chúng tôi khảo sát trên 305 sinh viên trường Đại học Y Dược –Đại học Huế (ĐHYD - ĐHH). Kết quả khảo sát được phân tích bằng phần mềm SPSS15.0. Chỉ số Cronbach alpha của thang đo MSSS trong nghiên cứu này là 0,90 và củabảng kiểm CIS là 0,88. Điều này cho thấy bộ công cụ sử dụng trong nghiên cứu củachúng tôi đều có độ tin cậy cao, đảm bảo sự chính xác của các kết quả thu được.3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU3.1. Chỗ dựa xã hội: Chỗ dựa xã hội được định nghĩa là sự hỗ trợ ứng phó hay là sựtrao đổi nguồn lực giữa người cung cấp và người nhận nhằm làm tăng tình trạng sứckhỏe tinh thần của người nhận (Zimet và các cộng sự, 1989). Mỗi cá nhân có thể nhậntừ chỗ dựa xã hội những hỗ trợ về mặt vật chất (như cung cấp đồ dùng), thông tin (nhưcho lời khuyên) và cảm xúc (như tạo nên sự an toàn tâm lý, che chở…).Kết quả từ Bảng 1 cho thấy sinh viên trường ĐHYD - ĐHH có chỗ dựa xã hội tương đốivững chắc. Điểm số này tương đương với điểm số của sinh viên Y Khoa trường Seth G.S.Medical College tại Mumbai, Ấn Độ (Supe, 2008) và khá cao so với điểm số của sinhviên tại các nước Phương Tây (Edwards, 2007). Có thể nhận thấy rằng với nền văn hóa cótính cộng đồng và cố kết cá nhân cao, sự gắn bó, liên hệ giữa các thành viên trong xã hộiở các nước phương Đông thường bền ...