Mối quan hệ giữa lạm phát và giá xăng dầu tại thị trường nội địa Việt Nam năm 2018

Việc bóc tách và lượng hóa ảnh hưởng tác động của cú sốc giá dầu và đánh giá được tầm quan trọng của nó đối với các biến kinh tế vĩ mô nền kinh tế Việt Nam đang còn là một vấn đề gây nhiều tranh cãi. Bài báo đi vào nghiên cứu thực trạng về giá dầu và tình hình lạm phát Việt Nam trong năm 2018, từ đó đưa ra một số kiến nghị nhằm điều hành giá cả xăng dầu tốt hơn và kiểm soát lạm phát ở Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mối quan hệ giữa lạm phát và giá xăng dầu tại thị trường nội địa Việt Nam năm 2018MỐI QUAN HỆ GIỮA LẠM PHÁT VÀ GIÁ XĂNG DẦU TẠI THỊ TRƢỜNG NỘI ĐỊA VIỆT NAM NĂM 2018 Tạ Quốc Cường, Đinh Hương Giang, Đoàn Hồng Khuê, Trần Công PhiTÓM TẮTViệc bóc tách và lượng hóa ảnh hưởng tác động của cú sốc giá dầu và đánh giá được tầm quan trọngcủa nó đối với các biến kinh tế vĩ mô nền kinh tế Việt Nam đang còn là một vấn đề gây nhiều tranh cãi.Không phải là tất cả, nhưng rõ ràng, có mối liên hệ mật thiết giữa chuyện giá dầu trên thị trường thế giớivà kiểm soát lạm phát ở Việt Nam. Giá dầu giảm cũng đang làm giảm áp lực lạm phát ở Việt Nam. Bàibáo đi vào nghiên cứu thực trạng về giá dầu và tình hình lạm phát Việt Nam trong năm 2018, từ đó đưa ramột số kiến nghị nhằm điều hành giá cả xăng dầu tốt hơn và kiểm soát lạm phát ở Việt NamTừ khóa: Lạm phát, giá xăng dầu, Việt Nam.1. ĐẶT VẤN ĐỀKinh tế thế giới có xu hướng khởi sắc, tăng trưởng kinh tế kéo theo nhu cầu hàng hóa tăng theo, dẫn tớigiá cả hàng hóa cũng tăng lên. Việt Nam có giá trị xuất khẩu và nhập khẩu cao, nên cũng sẽ được lợi khinhu cầu xuất khẩu tăng, nhưng cũng thiệt hại về nhập khẩu, khi giá cả hàng hóa nhập khẩu tăng.Trong bối cảnh nền kinh tế thị trường diễn biến phức tạp và gay gắt, các công ty, tập đoàn đang bị cuốnvào vòng xoáy cạnh tranh khốc liệt trong tất cả các lĩnh vực để tồn tại và phát triển. Do sự bùng nổ củacông nghiệp hóa ở các nước đang phát triển, nhu cầu về năng lượng, đặc biệt nhu cầu về xăng dầu củathế giới đang ngày càng tăng một cách nhanh chóng và theo đó giá xăng dầu trở thành mối bận tâm. Giáxăng dầu mang tính toàn cầu đã tác động mạnh vào tất cả các nước sử dụng nhiều xăng dầu, trong đó cóViệt Nam.Xăng dầu là mặt hàng thiết yếu, là nguyên liệu đầu vào của tất cả các ngành sản xuất trong nền kinh tế.Do đó, giá mặt hàng này dù có biến động thì người dân và doanh nghiệp vẫn phải sử dụng bên cạnh đócòn tạo ra những ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh. Giá xăng dầu trong nước phảiđi cùng với thu nhập của người dân. Hiện giá xăng dầu trong nước phụ thuộc vào giá xăng dầu thế giới,vì gần 70% lượng xăng dầu tiêu thụ trong nước được nhập khẩu. tăng giá xăng dầu chắc chắn cũng tácđộng đến lạm phát bởi xăng dầu là mặt hàng đầu vào. Để kiểm soát lạm phát tránh tác động tiêu cực đếnmặt bằng giá cả. Mỗi khi giá xăng dầu tăng đều ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến vòng xoáy lạm phát.Rõ ràng là cơ chế xăng dầu còn nhiều góc khuất làm méo mó giá cả, thậm chí chỉ tăng một chiều đe dọalạm phát và bất ổn kinh tế. Đằng sau giá xăng dầu là một bức tranh triển vọng về lạm phát.2. THỰC TRẠNG VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA LẠM PHÁT VÀ GIÁ XĂNG DẦU2.1 Chỉ số CPI 2018CPI bình quân năm 2018 tăng 3,54% so với năm 2017 và tăng 2,98% so với tháng 12/2017. Trong đó,riêng CPI quý 4/2018 tăng 3,44% so với cùng kỳ năm trước. Với mức tăng này, mục tiêu kiểm soát lạmphát, giữ CPI bình quân năm 2018 dưới 4% của Chính phủ đã đạt được trong bối cảnh điều chỉnh đượcgần hết giá các mặt hàng do nhà nước quản lý đặt ra trong năm 2018. Trong đó, nhóm giao thông giảmnhiều nhất với 4,88% do ảnh hưởng từ hai đợt điều chỉnh giảm giá xăng, dầu, tác động làm CPI chunggiảm 0,45%. Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng cũng giảm 0,89% do giá gas trong tháng giảm 9,64%. Bêncạnh đó, có 8/11 nhóm hàng hóa và dịch vụ chủ yếu có CPI tháng 12 tăng so với tháng trước, trong đónhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng cao nhất 5,76% (dịch vụ y tế tăng 7,53%) do giá dịch vụ y tế điều chỉnh 321tăng, làm CPI chung tăng 0,29%. Theo Tổng cục Thống kê, một số nguyên nhân tác động làm tăng CPIquý 4/2018 tăng 3,44% là do giá thịt lợn tăng 26,4% so với cùng kỳ năm trước. Ngoài ra, do thời tiết mưabão và lũ quét ảnh hưởng đến sản lượng thủy sản tươi sống và rau xanh làm tăng giá thực phẩm ở mộtsố tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương bị ảnh hưởng mưa lũ. Giá dịch vụ y tế điều chỉnh tăng, học phítăng cũng góp phần làm tăng CPI của quý 4/2018. Tính chung, CPI bình quân năm 2018 tăng 3,54% sovới năm 2017 và tăng 2,98% so với tháng 12 năm 2017. Lạm phát cơ bản bình quân năm 2018 tăng1,48% so với bình quân năm 2017. Hình 1. Biểu đồ chỉ số giá tiêu dùng CPI của từng tháng năm 2018 so với tháng 12/2018 (Nguồn: nhóm thu thập số liệu và vẽ) Hình 2. Sự biến động của giá xăng RON 95, RON 92 và dầu hỏa qua từng tháng trong năm 2018 (đơn vị: nghìn đồng) Nguồn: nhóm thu thập số liệu và vẽ2.2 Giá xăng dầu 2018322Nhìn lại diễn biến giá trong năm 2018, có thể thấy: Quý I, giá xăng dầu trong nước phần lớn đi ngang vàgiảm nhẹ. Sang quý II và III, giá xăng dầu bắt đầu tăng. Đến tháng 10, giá xăng dầu lần lượt đạt đỉnhnăm, cụ thể vào ngày 6/10, ở mức 22.347 đồng/lít xăng RON 95 và 20.906 đồng/lít xăng E5. Sau đó, giáxăng dầu trong nước đã quay đầu đi xuống liên tục trong 5 kỳ điều hành sau đó đến hết năm vào cácngày: 22/10, 6/11, 21/11, 6/12 và 21/12. Trên thị trường toàn cầu, giá dầu thô tính đến ngày 21/12 (kỳđiều hành giá cuối cùng) đã giảm hơn 19% so với đầu năm. Tính chung cả năm 2018, giá xăng trongnước giảm hơn 1.000 đồng mỗi lít, trong khi đó giá dầu tăng 800 - 1.600 đồng/lít, kg tùy loại. Cụ thể nhưsau: Giá xăng RON 95 có 9 lần tăng, 8 lần giảm, còn lại giữ nguyên. Tổng cộng cả năm, giá xăng RON 95giảm 1.139 đồng (5,9%). Giá xăng E5 RON 92 có 6 lần tăng, 7 lần giảm, 11 lần giữ ổn định. Tổng mứcgiảm 1.456 đồng/lít (8%). Giá dầu diesel có 11 lần tăng, 7 lần giảm, tổng mức tăng 832 đồng/lít; dầu hỏa11 lần tăng, 6 lần giảm, tổng tăng 1.386 đồng/lít; dầu mazut 11 lần tăng, 5 lần giảm, tổng tăng 1.626đồng/kg.2.3 Phân tích mối quan hệ giữ ...