Mối quan hệ giữa môi trường với phát triển kinh tế xã hội

Giữa môi trường và sự phát triển có mối quan hệ hết sức chặt chẽ: môi trường làđịa bàn và đối tượng của sự phát triển, còn phát triển là nguyên nhân tạo nên cácbiến đổi của môi trường. Môi trường tự nhiên đồng thời cũng tác động đến sự pháttriển kinh tế xã hội thông qua việc làm suy thoái nguồn tài nguyên đang là đối tượngcủa hoạt động phát triển hoặc gây ra thảm hoạ, thiên tai đối với các hoạt động kinhtế xã hội trong khu vực. Ở các quốc gia có trình độ phát triển kinh...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mối quan hệ giữa môi trường với phát triển kinh tế xã hộiMối quan hệ giữa môi trường với phát triển kinh tế xã hộiGiữa môi trường và sự phát triển có mối quan hệ hết s ức ch ặt ch ẽ: môi tr ường làđịa bàn và đối tượng của sự phát triển, còn phát triển là nguyên nhân t ạo nên cácbiến đổi của môi trường. Môi trường tự nhiên đồng thời cũng tác đ ộng đ ến s ự pháttriển kinh tế xã hội thông qua việc làm suy thoái nguồn tài nguyên đang là đ ối t ượngcủa hoạt động phát triển hoặc gây ra thảm hoạ, thiên tai đối với các ho ạt đ ộng kinhtế xã hội trong khu vực. Ở các quốc gia có trình độ phát tri ển kinh t ế khác nhau cócác xu hướng gây ô nhiễm môi trường khác nhau. Ví dụ:• Ô nhiễm do dư thừa: 20% dân số thế giới ở các nước giàu hi ện s ử d ụng 80% tài nguyênvà năng lượng của loài người.• Ô nhiễm do nghèo đói: những người nghèo khổ ở các nước nghèo ch ỉ có con đ ường pháttriển duy nhất là khai thác tài nguyên thiên nhiên (rừng, khoáng s ản, nông nghi ệp,...). Do đó,ngoài 20% số người giàu, 80% số dân còn lại chỉ s ử dụng 20% ph ần tài nguyên và nănglượng của loài người.Mâu thuẫn giữa môi trường và phát triển trên dẫn đến s ự xuất hiện các quan ni ệm ho ặc cáclý thuyết khác nhau về phát triển:• Lý thuyết đình chỉ phát triển là làm cho sự tăng trưởng kinh t ế b ằng (0) ho ặc mang giá tr ị(-) để bảo vệ tài nguyên thiên nhiên của trái đất.• Một số nhà khoa học khác lại đề xuất lấy bảo vệ để ngăn ch ặn s ự nghiên c ứu, khai tháctài nguyên thiên nhiên đã đưa ra quan niệm phát triểnThực trạng môi trường ở nước ta:Môi trường ở Việt Nam:Hiện nay, thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đang đứng trước 5 cuộc kh ủng hoảng l ớnlà: dân số, lương thực, năng lượng, tài nguyên và sinh thái. Năm cuộc kh ủng ho ảng này đ ềuliên quan chặt chẽ với môi trường và làm cho chất lượng cuộc s ống c ủa con ng ười có nguycơ suy giảm. Nguyên nhân gây nên các cuộc khủng hoảng là do s ự bùng n ổ dân s ố và cácyếu tố phát sinh từ sự gia tăng dân số. Nước ta thực hi ện công nghi ệp hoá - hi ện đ ại hoá vàđương nhiên là kéo theo đô thị hoá. Theo kinh nghiêm c ủa nhi ều nước, tình hình ô nhi ễmmôi trường cũng gia tăng nhanh chóng.Trong quá trình phát triển, nhất là trong thập kỷ vừa qua, các đô th ị l ớn nh ư Hà N ội, thànhphố Hồ Chí Minh, đã gặp phải nhiều vấn đề môi trường ngày càng nghiêm tr ọng, do cáchoạt động sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, giao thông vận t ải và sinh ho ạt gây ra. T ạithành phố Hồ Chí Minh có 25 khu công nghiệp t ập trung hoạt đ ộng v ới t ổng s ố 611 nhà máytrên diện tích 2298 ha đất. Theo kết quả tính toán, hoạt đ ộng c ủa các khu công nghi ệp nàycùng với 195 cơ sở trọng điểm bên ngoài khu công nghiệp, thì m ỗi ngày th ải vào h ệ th ốngsông Sài Gòn - Đồng Nai tổng cộng 1.740.000 m3 nước th ải công nghi ệp, trong đó cókhoảng 671 tấn cặn lơ lửng, 1.130 tấn BOD5 (làm gi ảm nhu c ầu ôxy sinh hoá), 1789 t ấnCOD (làm giảm nhu cầu ôxy hoá học), 104 tấn Nit ơ, 15 t ấn photpho và kim lo ại n ặng.Lượng chất thải này gây ô nhiễm cho môi trường nước của các con sông v ốn là ngu ồn cungcấp nước sinh hoạt cho một nội địa bàn dân cư rộng l ớn, làm ảnh h ưởng đến các vi sinh v ậtvà hệ sinh thái vốn là tác nhân thực hi ện quá trình phân hu ỷ và làm s ạch các dòng sông.Trước những điểm nóng về ô nhiễm môi trường như trên, nhi ều giải pháp t ương đ ối đ ồngbộ và cụ thể đã được kiến nghị nhằm giải quyết các vấn đ ề về môi tr ường c ả trong hi ện t ạivà trong dự báo về chính sách, chiến lược, quy hoạch đến các gi ải pháp về công ngh ệ,nhân lực, giải pháp xã hội, các cộng cụ kinh tế và các bi ện pháp quan tr ắc theo dõi, kèmtheo một số dự án hoặc nghiên cúu sâu đối với các trường hợp cụ th ể.Sau đây là những biểu hiện của khủng hoảng môi trường• Ô nhiễm không khí (bụi, SO2, CO2 v.v...) vượt tiêu chuẩn cho phép t ại các đô th ị, khu côngnghiệp.• Hiệu ứng nhà kính đang gia tăng làm biến đổi khí hậu toàn cầu. • Tầng ozon bị pháhuỷ.• Sa mạc hoá đất đai do nhiều nguyên nhân như bạc màu, mặn hoá, phèn hoá, khô h ạn.• Nguồn nước bị ô nhiễm.• Ô nhiễm biển xảy ra với mức độ ngày càng tăng.• Rừng đang suy giảm về số lượng và suy thoái về chất l ượng• Số chủng loài động thực vật bị tiêu diệt đang gia tăng.• Rác thải, chất thải đang gia tăng về số lượng và mức độ độc hại.Các kết quả đã đạt được trong việc bảo vệ môi trườngTừ sau hội nghị quốc tế về môi trường lần đầu tiên năm 1972, vấn đ ề môi tr ường ngày càngtrở nên cấp thiết ở mỗi quốc gia trên thế giới trong đó có Vi ệt Nam. Các n ước đã đ ề ranhững mục tiêu, chiến lược bảo vệ môi trường, chống sự nóng lên của trái đ ất, các gi ảmlượng khí thải, đặt ra các tiêu chuẩn nghiêm ngặt trong vi ệc x ử lý ch ất th ải công nghi ệptrước khi đưa ra môi trường. Nước ta cũng đã kí cam k ết v ới thế gi ới trong vi ệc b ảo v ệ môitrường với nhiều chương trình hành động thiết thực như: ph ủ xanh đ ất trống đ ồi tr ọc, trổngrừng phòng hộ ven biển, giao rừng cho dân quản lý, trồng rừng,..Ngoài ra nước ta còn đầu tư nhiều chi phí cho việc xây d ựng các h ệ th ống x ử lý ch ất th ảicủa các khu công nghiệp, tích cực tham gia các hoạt đ ộng môi tr ường th ế gi ới, kí các hi ệpđịnh về môi trường.. chứng tỏ chính phủ ta rất quan tâm đ ến v ấn đ ề môi tr ường.Riêng đ ốivới các khu công nghiệp thì tất cả các chủ đầu t ư hạ tầng khu công nghi ệp và h ầu h ết cácdoanh nghiệp đầu tư trong khu công nghiệp đã hoàn t ất thủ t ục về môi tr ường tr ước khi đivào hoạt động. Nhận thức về công tác bảo vệ môi trường của các ch ủ đ ầu t ư ngày m ộtnâng cao. Hằng năm đều tham gia các hoạt động về truyền thông môi tr ường M ột s ố doanhnghiệp thực hiện rất tốt công tác bảo vệ môi trường như: các nhà máy đi ện, m ột s ố c ảng,…đều đầu tư hoàn chỉnh các hệ thống xử lý chất thải, các ch ất thải nguy h ại đ ều đ ược thugom và xử lý đúng quy định thông qua các hợp đ ồng v ới các đ ơn v ị có ch ức năng và nănglực xử lý, nộp phí bảo vệ môi trường đối với nước thải và thực hi ện giám ...