Một chút Liêu trai tại Hàng Châu

Nguyễn là người đất Hà thành, tính tình phóng khoáng ưa chuyện phong tình nhưng cũng chưa thấy một ai nói gã là con người hư hỏng. Nguyễn đọc nhiều biết rộng, những khi đàm luận văn chương thường đưa ra đuợc những ý khác hẳn với những nhận định thông thường làm cho mọi người phải bội phục. Bình sinh gã thích đọc thơ Đường.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một chút Liêu trai tại Hàng Châu Một chút Liêu trai tại Hàng Châu Nguyễn là người đất Hà thành, tính tình phóng khoáng ưa chuyện phong tình nhưngcũng chưa thấy một ai nói gã là con người hư hỏng. Nguyễn đọc nhiều biết rộng, nhữngkhi đàm luận văn chương thường đưa ra đuợc những ý khác hẳn với những nhận địnhthông thường làm cho mọi người phải bội phục.Bình sinh gã thích đọc thơ Đường. Nói đến Đường thi mọi người ai cũng xúm vào cangợi Hoàng Hạc lâu hay Đằng Vương các. Riêng gã, gã thích Đỗ Mục mà lại chỉ thíchmỗi một bài của thi nhân này đó là bài “Khiển hoài”.Lạc phách giang hồ tải tửu hànhSở yêu tiêm tế chưởng trung khinhThập niên nhất giác Dương Châu mộngDinh đắc thanh lâu bạc hạnh danhGã vẫn thường bảo “ Riêng cái tên của bài thơ đã thấy Đỗ Mục khác đời. Cái mà đờimuốn dấu kín đi thì ông lại muốn đuợc nói ra mới cảm thấy nhẹ lòng. Lời thơ cao ngạo.Tứ thơ phóng túng. Mười năm mà chỉ như một giấc mộng thì chỉ có ái tình mới làm đuợc.Chao ơi! Giá như ta cũng có một giấc mộng như thế!”Có người nghe gã nói vậy thì bảo.- Tưởng bác mộng cái gì chứ mộng thành nghèo đói đến cái mức bụng thì lép kẹp, taynhẹ bẫng không tiền thì mộng mà làm gì!Đấy là người ấy lấy một câu của một học giả có tiếng dịch câu “Sở yêu tiêm tế chưởngtrung khinh” là nói cảnh Đỗ Mục vì lêu lổng ở Dương Châu mà thành tiền không(chưởng trung khinh) người đói (Sở yêu tiêm tế). Nghe người ấy nói vậy gã cười hỏi lại.- Đã nghèo đói không tiền thì liệu có thể thành danh chốn thanh lâu đuợc không?Người ấy chịu không sao trả lời đuợc. Lúc ấy gã mới từ từ bảo.- Dương Châu nằm ở phía nam Trung Quốc. Gái phương nam nổi tiếng xinh đẹp, dángngười thanh mảnh. Câu thơ ghép hai tích, một tích nói về Sở tương vương vì thích nhữngngười eo nhỏ nên có những cung nữ nhịn đói đến chết để giữ cho eo của mình thon thả đểđuợc vua yêu, còn một tích về Triệu Phi Yến người thon nhỏ tưởng như có thể múa đuợctrên bàn tay mà thành. Tôi thì tôi cho rằng câu thơ này nói về những cô gái đẹp chốnthanh lâu đất Dương Châu thì hợp lý hơn. Vì chỉ có những cô gái đẹp như thế mới có thểthu ngắn thời gian mười năm thành một giấc mộng. Người kia phải chịu là gã nói đúng.Đấy là về thơ. Còn văn thì gã thích mỗi Bồ Tùng Linh. Gã bảo “Chuyện hay thì có nhiềunhưng chuyện mà đọc xong khiến người ta cứ mơ màng như lạc vào cõi mộng thì chỉ cómỗi Bồ Tùng Linh là làm đuợc”. Chả thế mà thỉnh thoảng, người ta lại thấy hắn nhưngười mộng du lang thang một mình trong đêm miệng lúc thì cười cười, lúc thì lẩm bẩmmột mình như đang nói chuyện với một ai đó.Mùa thu năm ấy gã dành dụm đuợc một ít tiền nên quyết định đi Hàng Châu du ngoạn.Gã đến Hàng Châu đã và cuối thu, hàng phong ven hồ đã ngả sang mầu đỏ rực. Gió thuhiu hắt sóng nước mênh mông gieo vào trong gã một nỗi buồn tàn thu cũng mênh mangnhư trời đất. Bất giác gã buột mồm ngâm “Rừng phong thu đã nhuộm màu quansan.”Tiếng ngâm vừa dứt, đột nhiên có một trận gió nổi lên bứt những chiếc lá phong baylả tả xuống mặt hồ. Những chiếc lá phong đỏ nổi lềnh bềnh trên mặt nước được gió thuthổi cứ từ từ trôi xa dần chỗ gã đứng làm cho gã chợt liên tưởng đến Vu Hựu bèn ngâmtiếp.Nhất liên giai cú tùy lưu thủyThập tải ưu tư mãn tố hòaKim nhật khước thành loan phượng hữuPhương tri hồng điệp thị lương môiNgâm xong, trong đầu gã lại mơ màng như mình đang đuợc sống trong chốn “Liêu trai”.Gã thuê một chiếc thuyền bơi ra ngoài đảo, một mình lững thứng đi dưới hàng dươngđang xõa mái tóc xanh mượt của mình xuống mặt hồ trong xanh.Đi một lúc đã thấy mệt nhoài gã bèn ngồi xuống dưới một gốc liễu tựa vào gốc cây thiuthiu ngủ. Thốt nhiên thấy một bà lão đi đến bên gã quỳ xuống van xin:- Xin công tử cứu tiểu thư của giàGã vội vàng đứng lên đỡ bà cụ đứng dậy- Xin cụ đừng làm thế khiến vãn sinh tổn thọ. Chẳng hay cụ là ai và tiểu thư của cụ làmsao mà cần phải cứu?Bà cụ liền bảo.- Già là Giả Di nhũ mẫu của Tô tiểu thư.Nghe nói, gã thất kinh hỏi lại.- Phải chăng người bà nói là Tô Tiểu Tiểu tiểu thư? – Bà lão gật đầu. Gã sững sờ mất mộtlúc mới có thể hỏi tiếp – Chẳng phải là Tô tiểu thư đã chết từ hàng ngàn năm nay rồi sao?Bà lão thở dài, gật đầu bảo.- Đúng vậy! Tiểu thư của già mất đã hàng nghìn năm rồi nhưng nỗi hận đàn ông trongtiểu thư của già không tan nên linh hồn của nàng không thể siêu thoát. Lúc nãy già nghecông tử ngâm thơ biết công tử là người trọng tình nên mạo muội đến đây cầu xin công tửcứu tiểu thư của già.Gã nhìn bà lão nghi hoặc:- Sao Tô tiểu thư lại có thể hận đàn ông đuợc? Tuy vãn sinh là kẻ hậu bối nhưng cũngđuợc biết hai người đến với Tô tiểu thư đều là những bậc chính nhân quân tử. Trọng tìnhtrọng nghĩa. Một người chỉ vì cha mẹ ngăn cấm còn một người đuổi theo đám ma ômquan tài mà khóc. Đời một người đàn bà có đuợc hai mối tình như vậy còn hận nỗi gì?Bà lão thở dài nói:- Người đời ai cũng nghĩ như vậy. Họ đâu có biết rằng trong chuyện tình cảm có cha mẹnào ngăn cấm đuợc con cái đâu. Ngay đến Trác Văn Quân phận nữ lưu ngoài cha mẹngăn cấm còn bị người đời chê cười là bỏ nhà theo giai mà còn không ngăn cản đuợchuống gì đến Nguyễn Uất đường đường là một trang nam tử. Vả lại, nếu cha mẹ có ngăncản thì cũng chỉ ngăn cản khi cưới chính thất còn thêm thê, nạp thiếp có ai nghĩ đến mônđăng hậu đối nữa đâu. Còn người đàn bà khi đã vì tình thì đâu có nghĩ gì đến chuyệnchính danh. Là vợ, là thê hay là thiếp với họ đâu có gì là quan trọng. Với họ chỉ cần cómột chữ “Tình” mà thôi. Vậy nên nói Nguyễn Uất vì bị cha mẹ ngăn cấm chỉ là một cáchnói để tự bào chữa cho mình. Tiểu thư của già làm sao mà không hận cho được?- Thế còn với Bào Nhân?Gã hỏi. Bà lão nhìn xa xăm ra ngoài hồ với ánh mắt u buồn, chậm rãi trả lời.- Chẳng lẽ công tử chưa bao giờ nghe đuợc câu “Nhi nữ tình trường”? Với Bào Nhân,thực sự tiểu thư của già không có tình cảm gì. Chẳng qua hình dạng bên ngoài của BàoNhân giống với kẻ bạc tình nên tình xưa trỗi dậy mà ra tay cứu giúp. Còn chuyện BàoNhân đuổi theo xe tang ô ...