Một số biện pháp phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn cho sinh viên trong dạy học môn Toán cao cấp ở trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật Vinh

Việc phát triển cho sinh viên năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn là cần thiết đối với sự phát triển của xã hội, phù hợp với mục tiêu giáo dục toán học hiện nay. Bài viết đề xuất các biện pháp phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn cho sinh viên Trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật Vinh trong dạy học môn Toán cao cấp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số biện pháp phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn cho sinh viên trong dạy học môn Toán cao cấp ở trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật Vinh VJE Tạp chí Giáo dục, Số 441 (Kì 1 - 11/2018), tr 45-47; 62 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC VÀO THỰC TIỄN CHO SINH VIÊN TRONG DẠY HỌC MÔN TOÁN CAO CẤP Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KĨ THUẬT VINH Nguyễn Thị Thu Nhung - Trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật Vinh Ngày nhận bài: 20/08/2018, ngày sửa chữa: 05/09/2018, ngày duyệt đăng: 28/09/2018. Abstract: Raising students ability to apply knowledge into practice is essential for the development of society, in line with the current goal of mathematical education. The paper proposes some measures to develop capacity to apply knowledge into practice for the students of Vinh University of Technology Education in teaching advanced mathematics. Keywords: Capacity Development, students, Vinh University of Technology Education. hiểu thế giới xung quanh và có khả năng biến đổi nó. Năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn thể hiện phẩm chất, nhân cách của con người trong quá trình hoạt động để thỏa mãn nhu cầu chiếm lĩnh tri thức [2]. Như vậy, có thể hiểu: Năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn là khả năng chủ thể phát hiện được vấn đề thực tiễn, huy động được các kiến thức liên quan nhằm giải quyết các vấn đề thực tiễn hiệu quả. 2.2. Thực trạng về năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn của sinh viên Trường Đại học Sư phạm kĩ thuật Vinh Trong chương trình đào tạo SV của Trường Đại học sư phạm Kĩ thuật Vinh, môn Toán cao cấp được học từ năm thứ nhất. Chúng tôi đã tiến hành điều tra năng lực vận dụng kiến thức toán học vào thực tiễn của 150 SV năm thứ nhất vào học kì II, năm học 2017-2018, với nội dung vận dụng kiến thức cực trị vào giải các bài toán thực tiễn. Nội dung bài kiểm tra trong thời gian 60 phút như sau: Bài 1: Từ một vật thể đặc hình cầu bằng sắt, người ta phải cắt gọt như thế nào để được một vật thể hình nón có thể tích lớn nhất. Bài 2: Tìm hình hộp chữ nhật có diện tích toàn phần không đổi sao cho nó có thể tích lớn nhất. Nêu ý nghĩa thực tiễn của bài toán. Bài 3: Một vòng tròn làm bằng một dây dẫn mảnh, bán kính R = 5cm mang điện tích q = 5.10-8C và được phân bố đều trên dây. Tại điểm nào trên trục của vòng dây, cường độ điện trường có trị số cực đại? Tính trị số cực đại đó. Trong học kì III (học và thi lại) của năm học 20172018, chúng tôi khảo sát 175 SV với nội dung vận dụng kiến thức tích phân vào giải các bài toán thực tiễn. Nội dung bài kiểm tra trong thời gian 60 phút như sau: Bài 1: Từ một nửa quả cầu đặc bằng sắt có kích thước r1 = 2cm, người ta đem phay để tạo ra một lỗ hổng 1. Mở đầu Giáo dục nước ta trong những năm gần đây đang tập trung đổi mới nhằm bắt nhịp với xu hướng phát triển giáo dục của các nước trong khu vực và trên thế giới. Một trong những định hướng đổi mới của giáo dục hiện nay là chuyển từ tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực. Toán học có mối liên hệ mật thiết với thực tiễn và có ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khoa học công nghệ khác nhau cũng như trong sản xuất và đời sống. Bởi vậy, việc phát triển cho sinh viên (SV) năng lực vận dụng toán học vào thực tiễn là cần thiết đối với sự phát triển của xã hội, phù hợp với mục tiêu giáo dục toán học hiện nay. Từ thực tiễn dạy học ở Trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật Vinh cho thấy, năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn của đa số SV còn yếu, chỉ một số ít SV có khả năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Bài viết đề xuất một số biện pháp phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn cho SV trong dạy học môn Toán cao cấp ở Trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật Vinh. 2. Nội dung nghiên cứu. 2.1. Năng lực vận dụng toán học vào thực tiễn Năng lực được hiểu theo các quan niệm khác nhau. Theo Trần Trọng Thủy và Nguyễn Quang Uẩn: Năng lực là tổng hợp những thuộc tính độc đáo của cá nhân phù hợp với những yêu cầu đặc trưng của một hoạt động nhất định nhằm đảm bảo việc hoàn thành có kết quả tốt trong lĩnh vực hoạt động ấy [1]. Có thể hiểu năng lực là thuộc tính cá nhân được hình thành và phát triển nhờ tố chất có sẵn và quá trình học tập, rèn luyện, cho phép con người thực hiện thành công các hoạt động nhất định, đạt được kết quả như mong muốn trong những điều kiện cụ thể. Theo Nguyễn Công Khanh và Đào Thị Oanh: Năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn là khả năng của người học tự giải quyết những vấn đề đặt ra một cách nhanh chóng và hiệu quả bằng cách áp dụng kiến thức đã lĩnh hội vào những tình huống, hoạt động thực tiễn để tìm 45 VJE Tạp chí Giáo dục, Số 441 (Kì 1 - 11/2018), tr 45-47; 62 hình trụ, có kích thước r2 = 1cm sao cho mép phay dọc theo trục của quả cầu. Tính thể tích phần bị phay. Bài 2: Tính khối lượng của một bản phẳng hình tròn có kích thước R. Biết mật độ tại mỗi điểm trên bản phẳng tỉ lệ nghịch với khoảng cách từ điểm đó tới tâm và bằng  trên biên của bản phẳng đó. Bài 3: Cho một bản phẳng không đồng chất, hình vuông cạnh bằng a, biết khố ...