Một số đề xuất trong hình thành và quản lý rừng cộng đồng tại tỉnh Bắc Kạn

Luật bảo vệ phát triển rừng năm 2004 công nhận cộng đồng là một chủ rừng, xong chưa có hướng dẫn quản lý rừng cộng đồng thống nhất. Kết quả nghiên cứu đã đề xuất được nội dung và các bước trong hình thành và quản lý rừng cộng đồng trong khu vực nghiên cứu như sau: Quy hoạch và giao đất giao rừng cho cộng đồng gồn 07 bước; Lập kế hoạch quản lý rừng cộng đồng 5 năm gồm 03 bước; Xây dựng quy ước bảo vệ phát triển rừng cộng đồng gồm 07 bước; Xây dựng quỹ bảo vệ phát triển rừng cộng đồng gồm 04 bước. Trong các bước của từng nội dung đã chỉ rõ các hoạt động cần triển khai thực hiện và nhu cầu cần thiết để thực hiện các hoạt động đó.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số đề xuất trong hình thành và quản lý rừng cộng đồng tại tỉnh Bắc Kạn Lê Sỹ Trung Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 82(06): 37 - 43 MỘT SỐ ĐỀ XUẤT TRONG HÌNH THÀNH VÀ QUẢN LÝ RỪNG CỘNG ĐỒNG TẠI TỈNH BẮC KẠN Lê Sỹ Trung* Trường Đại học Nông Lâm –ĐH Thái Nguyên TÓM TẮT Luật bảo vệ phát triển rừng năm 2004 công nhận cộng đồng là một chủ rừng, xong chưa có hướng dẫn quản lý rừng cộng đồng thống nhất. Kết quả nghiên cứu đã đề xuất được nội dung và các bước trong hình thành và quản lý rừng cộng đồng trong khu vực nghiên cứu như sau: Quy hoạch và giao đất giao rừng cho cộng đồng gồn 07 bước; Lập kế hoạch quản lý rừng cộng đồng 5 năm gồm 03 bước; Xây dựng quy ước bảo vệ phát triển rừng cộng đồng gồm 07 bước; Xây dựng quỹ bảo vệ phát triển rừng cộng đồng gồm 04 bước. Trong các bước của từng nội dung đã chỉ rõ các hoạt động cần triển khai thực hiện và nhu cầu cần thiết để thực hiện các hoạt động đó. Kết quả này góp phần từng bước hoàn thiện phương pháp luận trong hình thành và quản lý rừng cộng đồng Từ khóa: Quy hoạch, Giao đất giao rừng, Lập kế hoạch, Quy chế, Quỹ, quản lý rừng cộng đồng. ∗ (ii) Các tổ chức Nhà nước quản lý lâm nghiệp không đủ năng lực để kiểm soát và quản lý tài nguyên rừng; đồng, trong những năm qua, Nhà nước đã đề ra nhiều chính sách, với chủ trương xã hội hoá nghề rừng như: Quyết định 245/1998/QĐ-TTg ngày 21/12/1998 của Thủ tướng Chính phủ về việc thực hiện trách nhiệm quản lý nhà nước của các cấp về rừng và đất lâm nghiệp; Quyết định 106/2006/QĐBNN ngày 27/11/2006 của Bộ Nông nghiệp và PTNT về việc ban hành bản Hướng dẫn hình thành và quản lý rừng cộng đồng dân cư thôn. Với mong muốn góp phần hoàn thiện các giải pháp cho quá trình hình thành, tổ chức thực hiện quản lý rừng cộng đồng, chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu xây dựng mô hình quản lý rừng cộng đồng khu vực vùng đệm các khu bảo tồn thuộc tỉnh Bắc Kạn”. (iii) Việc không thừa nhận hoặc không tôn trọng các hình thức chiếm dụng và quản lý rừng truyền thống; Trên cơ sở kết quả nghiên cứu chúng tôi chia sẻ một số kinh nghiệm trong hình thành và quản lý rừng cộng đồng. (iv) Giá trị kinh tế từ tài nguyên rừng phần lớn do các cơ quan Nhà nước khai thác và hưởng lợi trong khi lợi ích từ rừng dành cho người dân nơi có rừng quá ít. MỘT SỐ ĐỀ XUẤT TRONG QUẢN LÝ RỪNG CỘNG ĐỒNG ĐẶT VẤN ĐỀ Các hệ thống quản lý tài nguyên rừng hiện nay ở nước ta chủ yếu dựa vào các cơ quan Nhà nước đã và đang tỏ ra thiếu hiệu quả, thể hiện ở tốc độ suy thoái nguồn tài nguyên rừng về chất lượng và đa dạng sinh học. Các nguyên nhân cơ bản dẫn đến suy thoái tài nguyên rừng ở Việt Nam có thể xếp theo bốn nhóm nhân tố cơ bản, đó là: (i) Các nguyên nhân dẫn đến mất rừng vượt ra ngoài phạm vi ngành Lâm nghiệp, trong khi đó sự cố gắng giải quyết chỉ đơn thuần trong ngành; Nhằm khôi phục và phát triển vốn rừng, tạo cơ sở pháp lý cho phát triển lâm nghiệp cộng ∗ Tel:0912150620 Xác lập quyền sử dụng rừng cho cộng đồng + Quy hoạch sử dụng đất, giao đất giao rừng có sự tham gia Bước 1: Chuẩn bị - Họp và thành lập ban chỉ đạo GĐ GR cấp huyện. 45 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn Lê Sỹ Trung Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 82(06): 45 - 49 - Họp và thành lập tổ công tác GĐGR cấp xã - Tổ chức họp thôn lần 3: - Thu thập các tài liệu và bản đồ hiện có. + Trình bày kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt; - Tập huấn cho các thành viên tổ công tác GĐGR cấp xã - Lập kế hoạch Quy hoạch sử dụng đất - Giao đất giao rừng cấp xã và chuẩn bị các vật tư cần thiết. Bước 2: Đánh giá hiện trạng - Tổ chức họp thôn lần 1 + Giới thiệu mục tiêu, thủ tục của quá trình Quy hoạch sử dụng đất- Giao đất giao rừng có sự tham gia. + Giới thiệu các chính sách liên quan đến quy hoạch sử dụng đất – giao đất giao rừng có sự tham gia. + Thống nhất về số hộ gia đình, nhóm hộ, số hộ trong mỗi nhóm dự kiến sẽ nhận đất nhận rừng; + Thống nhất về các chỉ tiêu nhận đất nhận rừng của các hộ, nhóm hộ. - Thống nhất về phần đóng góp của người dân trong quá trình triển khai GĐGR - Lập và phê duyệt danh sách các hộ, nhóm hộ đủ điều kiện nhận đất nhận rừng. + Thu đơn xin nhận đất nhận rừng và lập danh sách các hộ đăng ký nhận rừng + Trình bày kế hoạch hoạt động QHSDĐ GĐGR có sự tham gia. + Lập danh sách các hộ, nhóm hộ có đủ điều kiện nhận đất nhận rừng và thông báo danh sách công khai trong vòng 15 ngày + Lựa chọn một số người dân đại diện tham gia hỗ trợ tổ công tác GĐGR - Họp với các hộ sẽ được nhận đất nhận rừng trên cùng 1 khu vực rừng - Đánh giá thực trạng kinh tế - xã hội và môi trường của thôn bản. Thống nhất về địa điểm của các lô, phương thức giao và cách phân lô - Phân tích tình hình kinh tế, xã hội và môi trường, xác định các xu hướng sử dụng đất trong thôn và đánh giá trạng thái rừng. Bước 5: Giao đất giao rừng tại thực địa -Lập sơ đồ hiện trạng sử dụng đất của thôn - Xác định rõ ranh giới ngoại nghiệp và tính toán diện tích các lô đất Bước 3: Xây dựng kế hoạch sử dụng đất của xã - Kiểm kê rừng có sự tham gia và tính toán trữ lượng gỗ các loại. - Xây dựng dự thảo kế hoạch sử dụng đất của thôn - Xây dựng bản đồ GĐGR thôn bản. - Tổ chức họp thôn lần 2 nhằm (i) Thống nhất kế hoạch sử dụng đất của thôn và (ii) Giải thích rõ các bước tiếp theo trong QHSDĐGĐGR có sự tham gia - Hoàn thiện kế hoạch sử dụng đất của thôn trình với cấp xã - Lập kế hoạch sử dụng đất cấp xã, báo cáo và trình kế hoạch lên HĐND xã để phê duyệt. - Trình kế hoạch và báo cáo sử dụng đất của xã lên UBND huyện để phê duyệt Bước 4: Lập kế hoạch GĐGR của thôn - Chuẩn bị xây dựng kế hoạch GĐGR của thôn Bước 6: Tổng hợp tài liệu địa chính. Bước 7: Thẩm định, phê duyệt và cấp sổ đỏ. - UBND huyện thẩm định và phê duyệt các tài liệu địa chính. - Tiến hành cấp và trao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất/sổ đỏ . - Lưu trữ tài liệu địa chính[3] Lập kế hoạch quản lý rừng cộng đồng 5 năm và hàng năm [2] - (Bảng 1). Xây dựng Quy ước quản lý bảo vệ và phát triển rừng cộng đồng [1] - (Bảng 2). 46 Số hóa bởi Tru ...