Một số đóng góp của đội ngũ thanh niên trí thức miền Bắc trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954 - 1975)

Bài viết góp phần làm sáng tỏ sự phát triển về số lượng, chất lượng và một số đóng góp trong công cuộc xây dựng miền Bắc xã hội chủ nghĩa, trong cuộc đấu tranh vũ trang kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược và trong các hoạt động giáo dục, văn hóa, xã hội của đội ngũ thanh niên trí thức miền Bắc giai đoạn 1954 - 1975.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số đóng góp của đội ngũ thanh niên trí thức miền Bắc trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954 - 1975)l¬ng thÞ hång MéT Sè §ãNG GãP CñA §éI NGò THANH NI£N TRÝ THøC MIÒN B¾C TRONG KH¸NG CHIÕN CHèNG Mü, CøU N¦íC (1954 - 1975) l¬ng thÞ hång * Tãm t¾t: Bµi viÕt gãp phÇn lµm s¸ng tá sù ph¸t triÓn vÒ sè lîng, chÊt lîng vµ mét sè ®ãng gãptrong c«ng cuéc x©y dùng miÒn B¾c x· héi chñ nghÜa, trong cuéc ®Êu tranh vò trang kh¸ng chiÕnchèng ®Õ quèc Mü x©m lîc vµ trong c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc, v¨n hãa, x· héi cña ®éi ngò thanh niªntrÝ thøc miÒn B¾c giai ®o¹n 1954 - 1975. Tõ khãa: Thanh niªn trÝ thøc, miÒn B¾c, kh¸ng chiÕn chèng Mü. TrÝ thøc lµ mét bé phËn trong c¬ cÊu giai ViÖt Nam ®èi víi trÝ thøc n¨m 1957 ®·cÊp x· héi. Tuy chØ lµ mét lùc lîng nhá so kh¼ng ®Þnh: “TrÝ thøc lµ vèn quý cña d©nvíi giai cÊp n«ng d©n, giai cÊp c«ng nh©n téc. Kh«ng cã trÝ thøc hîp t¸c víi c«ngnhng trÝ thøc cã mét vai trß, vÞ trÝ rÊt n«ng th× c¸ch m¹ng kh«ng thÓ thµnh c«ngquan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña x· héi vµ sù nghiÖp x©y dùng ®Êt níc ViÖt Nammµ kh«ng mét lùc lîng nµo cã thÓ thay míi sÏ kh«ng hoµn thµnh ®îc”(2). Nh÷ngthÕ ®îc. Lùc lîng trÝ thøc, trong ®ã ®éi t tëng, chÝnh s¸ch cña §¶ng ®èi víi trÝngò thanh niªn trÝ thøc lu«n cã mét vai thøc nh trªn thùc sù lµ mét ®éng lùc totrß nhÊt ®Þnh trong lÞch sö d©n téc, nhÊt lín thóc ®Èy ®éi ngò trÝ thøc, nhÊt lµ lùclµ trong thêi kú x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ lîng thanh niªn trÝ thøc, ph¸t triÓn c¶ vÒquèc x· héi chñ nghÜa. Sinh thêi, Chñ tÞch sè lîng vµ chÊt lîng. Thêi kú kh¸ngHå ChÝ Minh lu«n ®Æt niÒm tin vµo søc chiÕn chèng Mü cøu níc còng ®¸nh dÊum¹nh cña thanh niªn: “Víi mét thÕ hÖ sù ph¸t triÓn vît tréi vÒ sè lîng ®éithanh niªn h¨ng h¸i kiªn cêng, chóng ta ngò thanh niªn trÝ thøc. H¬n bao giê hÕt,nhÊt ®Þnh thµnh c«ng trong sù nghiÖp x©y trong giai ®o¹n nµy sè lîng c¸c trêngdùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn B¾c, gi¶i ®¹i häc ®îc x©y dùng nhiÒu, sè lîngphãng miÒn Nam, thèng nhÊt Tæ quèc”(1). sinh viªn, häc sinh t¨ng lªn rÊt nhanh, bæ§éi ngò thanh niªn trÝ thøc víi nh÷ng sung mét lîng lín cho ®éi ngò trÝ thøcho¹t ®éng s«i næi cña m×nh ®· ®ãng gãp miÒn B¾c. Tríc C¸ch m¹ng th¸ng T¸m,mét phÇn kh«ng nhá vµo sù nghiÖp to lín®ã cña d©n téc ViÖt Nam. (*) ThS, ViÖn Sö häc - ViÖn Hµn l©m Khoa häc x· héi 1. VÒ ®éi ngò thanh niªn trÝ thøc ViÖt Nam. (1) Thanh niªn trong sù nghiÖp chèng Mü, cøu níc,miÒn B¾c 1954 - 1975 Ban chÊp hµnh T.¦ §¶ng - Hå ChÝ Minh - Lª DuÈn - XuÊt ph¸t tõ viÖc nhËn thøc râ vai trß Ph¹m V¨n §ång - Vâ Nguyªn Gi¸p - Lª Thanh NghÞ - Tè H÷u - Song Hµo, Nxb Thanh Niªn, H, 1967, tr.17.cña trÝ thøc - lµ mét trong ba lùc lîng c¬ (2) ChÝnh s¸ch cña §¶ng lao ®éng ViÖt Nam ®èi víi trÝb¶n cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam trong giai thøc, B¸o Nh©n d©n, 29/8/1957, DÉn theo: V¨n T¹o, VÒ trÝ thøc ViÖt Nam trong c¸ch m¹ng chñ nghÜa x·®o¹n míi, chÝnh s¸ch cña §¶ng Lao ®éng héi, T¹p chÝ Nghiªn cøu lÞch sö, sè 6, 1981, tr. 6.Sè 1-2014 Nh©n lùc khoa häc x· héi 39mét sè ®ãng gãp cña ®éi ngò thanh niªn trÝ thøc miÒn b¾c...c¶ níc ViÖt Nam chØ cã 4, 5 trêng cao 4.495 trêng phæ th«ng víi 716.100 häc®¼ng vµ ®¹i häc víi tæng sè sinh viªn n¨m sinh, cã 8 trêng trung häc chuyªncao nhÊt (1939 - 1940) lµ 582 ngêi(3), nghiÖp, 2 trêng ®¹i häc (1.200 sinhcïng mét vµi c¬ së nghiªn cøu nghÌo nµn. viªn)... T¹i vïng cao, vïng s©u ®· cãTrong 9 n¨m kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, 60.719 häc sinh ®Õn trêng, gåm 60.600chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng còng cha cã ®iÒu häc sinh phæ th«ng, 103 häc sinh trungkiÖn ph¸t triÓn m¹nh ngµnh gi¸o dôc §¹i häc chuyªn nghiÖp vµ 16 sinh viªn ®¹ihäc vµ Trung häc chuyªn nghiÖp. Sau häc. §Õn n¨m häc 1959 - 1960, miÒn B¾cn¨m 1954, chiÕn dÞch xo¸ n¹n mï ch÷ vµ ®· cã 1.460.596 häc sinh phæ th«ng (gÊpphong trµo b×nh d©n häc vô tiÕp tôc ®îc 3,5 lÇn n¨m häc 1939 - 1940 toµn §«ngtriÓn khai ë kh¾p c¸c tØnh thµnh míi gi¶i D¬ng), 16.000 häc sinh trung häcphãng. Häc sinh, sinh viªn cã phong trµo chuyªn nghiÖp (gÊp 4 lÇn) vµ 8479 sinhthay nhau t×nh nguyÖn ®i vÒ n«ng th«n viªn ®¹i häc (gÊp 14,6 lÇn n¨m 1939 -d¹y häc b×nh d©n häc vô vµ bæ tóc v¨n 1 ...