Một số giải pháp nâng cao nhận thức áp dụng kế toán đối với khu vực kinh tế phi chính thức ở Việt Nam hiện nay

Trong bối cảnh đất nước hội nhập sâu và rộng như hiện nay thì việc quản lý kinh tế càng được quan tâm nhiều hơn, cũng từ đó vai trò của kế toán đối với khu vực này cũng càng được chú trọng và cần được định hướng phát triển. Vì vậy, cần có những giải pháp hữu hiệu để nâng cao nhận thức cho việc áp dụng kế toán đối với khu vực KTPCT ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số giải pháp nâng cao nhận thức áp dụng kế toán đối với khu vực kinh tế phi chính thức ở Việt Nam hiện nay MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO NHAÄN THÖÙC AÙP DUÏNG KEÁ TOAÙN ÑOÁI VÔÙI KHU VÖÏC KINH TEÁ PHI CHÍNH THÖÙC ÔÛ VIEÄT NAM HIEÄN NAY ThS. Dương Thị Thanh Hiền* ThS. Nguyễn Thị Đoan Trang* K hu vực kinh tế phi chính thức (KTPCT) từ lâu vẫn thường bị bỏ ngỏ bởi sự phát triển nhỏ lẻ và là khu vực kinh tế vẫn nằm ngoài tầm kiểm soát và sự hỗ trợ của Nhà nước. Tuy nhiên, không vì vậy mà nó mất đi sự phát triển, cũng như gia tăng về số lượng trong thời gian qua. Hầu hết các đối tượng trong khu vực KTPCT thường không thực hiện công tác kế toán theo quy phạm chung. Trong bối cảnh đất nước hội nhập sâu và rộng như hiện nay thì việc quản lý kinh tế càng được quan tâm nhiều hơn, cũng từ đó vai trò của kế toán đối với khu vực này cũng càng được chú trọng và cần được định hướng phát triển. Vì vậy, cần có những giải pháp hữu hiệu để nâng cao nhận thức cho việc áp dụng kế toán đối với khu vực KTPCT ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Từ khóa: kế toán, nhận thức, khu vực kinh tế phi chính thức… A number of accounting awareness-raising measures for the informal economy in Vietnam today The informal economy has long been abandoned because of its small scale development and is the economic sector that is out of control and state support. Not so, however, that it lost its development, as well as the increase in the number of times. Most people and organizations in the area do not usually perform accounting work in accordance with general rules. In the context of the country’s deep and wide integration, the economic management is paid more attention and thus the role of accounting for this area is also focused and should be oriented development. Therefore, there should be effective measures to raise awareness of the application of accounting to the Vietnam informal economy in the current period. Keywords: accounting, awareness, informal economy Giới thiệu về khu vực kinh tế phi chính thức (không có giấy phép kinh doanh) và không thuộc ở Việt Nam ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản” (gọi tắt là Khu vực KTPCT được định nghĩa là “tất cả các ngành nông nghiệp) (theo Định nghĩa của ILO – doanh nghiệp không có tư cách pháp nhân, sản Tổ chức Lao động Thế giới). Cũng theo ILO 2002 xuất ít nhất một hoặc một vài sản phẩm và dịch vụ thì Kinh tế phi chính thức bao gồm khu vực kinh để bán hoặc trao đổi, không đăng kí kinh doanh tế phi chính thức và việc làm phi chính thức. *Khoa Kế toán - Đại học Duy Tân NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 116 - tháng 6/2017 49 TÖØ LYÙ LUAÄN ÑEÁN THÖÏC TIEÃN Thực tế khu vực KTPCT tồn tại từ lâu và đã ổn định, thu nhập thấp và không được hưởng bất trở thành một bộ phận quan trọng cấu thành nền kỳ các chính sách xã hội nào (bảo hiểm xã hội, bảo kinh tế của tất cả các nước trên thế giới, trong đó hiểm y tế…). đương nhiên có một nước đang phát triển như Việt Một khảo sát mới đây cho thấy tốc độ tăng Nam. Hoạt động của nó xuất hiện khắp mọi nơi và trưởng và thay đổi về cơ cấu ngành nghề, lĩnh vực phát triển vô cùng mạnh mẽ, phong phú, như các kinh doanh của khu vực KTPCT đang diễn ra rất hộ kinh doanh cá thể, các hình thức buôn bán nhỏ mạnh. Với mức tăng bình quân khoảng 7%/năm, lẻ, các loại hình dịch vụ phát triển tự phát (kinh cơ cấu loại hình kinh doanh cũng thay đổi đáng kể. doanh vỉa hè, xe ôm, may vá quần áo...). Đáng nói nhất là ngành kinh doanh tài sản và dịch Có thể coi khu vực phi chính thức như là một vụ tư vấn, tăng 132% hay đối với dịch vụ tài chính bộ phận của khu vực thể chế hộ gia đình (Hệ thống tín dụng tăng tới 32%. Nét nổi bật trong việc các cơ Tài khoản Quốc gia SNA 1993). Các đơn vị sản sở sản xuất kinh doanh cá thể tham gia vào tốc độ xuất thuộc khu vực phi chính thức được phân biệt tăng trưởng của nền kinh tế có thể thấy rõ nét qua bao gồm hai nhóm: (i) doanh nghiệp phi chính việc phát triển của các làng nghề. Với trên 400 làng thức của lao động tự làm việc cho bản thân và nghề, hiện nay tổng mức hàng hoá xuất khẩu từ các không sử dụng lao động làm thuê thường xuyên; sản phẩm của làng nghề đã vượt quá con số 500 (ii) doanh nghiệp của các chủ sử dụng lao động phi triệu USD (không kể các sản phẩm đồ gỗ). chính thức sử dụng lao động làm thuê có tính chất Khu vực kinh tế phi chính thức tồn tại như thường xuyên. Đặc điểm chính của khu vực này là: một tất yếu khách quan, luôn luôn chịu sự tác Do các hộ kinh doanh gia đình điều hành và thực động của các qui luật kinh tế, của chính sách phát hiện; Tài sản dùng cho sản xuất kinh doanh là tài triển kinh tế - xã hội nhưng lại nằm ngoài sự kiểm sản thuộc sở hữu cơ sở kinh doanh; Không đăng soát của Nhà nước và không được hưởng sự hỗ ký kinh doanh, không thực hiện công tác kế toán trợ nào từ phía Nhà nước. Theo số liệu thống kê đầy đủ; Điều kiện lao động tại khu vực này thường của Tổng cục Thống kê, Phòng Thương mại và không đảm bảo; Người lao động làm việc không Công nghiệp Việt Nam (VCCI), tổng số hộ sản 50 Số 116 - tháng 6/2017 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN xuất kinh doanh cá thể phi nông nghiệp trên cả cũng không quan tâm nhiều đến công tác kế toán, nước là 4,658 triệu hộ năm 2014, và 4,536 triệu bởi tính chất nhỏ lẻ và chỉ cần ghi chép những gì hộ năm 2013. Đây là một con số tăng trưởng ấn cần thiết. Việc đó cũng phần nào hợp lý ...