MỘT SỐ NHẬN XÉT VỀ KẾT QUẢ TÁN SỎI NIỆU QUẢN QUA NỘI SOI NIỆU QUẢN

Đoàn Trí Dũng và cộng sự TÓM TẮT Mục tiêu: đánh giá tỉ lệ sạch sỏi và những biến chứng của phương pháp tán sỏi niệu quản qua nội soi niệu quản trong điều trị sỏi niệu quản Số liệu và phương pháp: tiền cứu tất cả những trường hợp sỏi niệu quản được tán sỏi qua nội soi niệu quản từ tháng 9/2006 đến tháng 6/2008 tại BVCC Trưng Vương Kết quả: tổng cộng 90 trường hợp sỏi niệu quản được điều trị qua nội soi niệu quản (nam: 46,7%, nữ: 53,3%). 90,7% sỏi nằm ở niệu quản xa....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
MỘT SỐ NHẬN XÉT VỀ KẾT QUẢ TÁN SỎI NIỆU QUẢN QUA NỘI SOI NIỆU QUẢN MỘT SỐ NHẬN XÉT VỀ KẾT QUẢ TÁN SỎI NIỆU QUẢN QUA NỘI SOI NIỆU QUẢN NGƯỢC DÒNG TẠI BVCC TRƯNG VƯƠNG BS.CKII. Đoàn Trí Dũng và cộng sựTÓM TẮT Mục tiêu: đánh giá tỉ lệ sạch sỏi và những biến chứng của phương pháp tánsỏi niệu quản qua nội soi niệu quản trong điều trị sỏi niệu quản Số liệu và phương pháp: tiền cứu tất cả những trường hợp sỏi niệu quản đượctán sỏi qua nội soi niệu quản từ tháng 9/2006 đến tháng 6/2008 tại BVCC TrưngVương Kết quả: tổng cộng 90 trường hợp sỏi niệu quản được điều trị qua nội soi niệuquản (nam: 46,7%, nữ: 53,3%). 90,7% sỏi nằm ở niệu quản xa. Kích thước trungbình của sỏi là 10,12mm. 25 trường hợp được tán bằng laser Holmium, tán sỏibằng hơi được sử dụng cho các trường hợp còn lại. Tỉ lệ sạch sỏi là 95,6% qua theodõi bằng siêu âm và Xquang. Hai trường hợp phải nội soi 2 lần, 02 trường hợp sỏichạy vào bể thận không thể tiếp tục tán sỏi qua nội soi niệu quản. Không có biếnchứng nguy hiểm nào trong và sau nội soi tán sỏi. Kết luận: Tán sỏi niệu quản qua nội soi niệu quản là phương pháp khá antoàn và tỉ lệ sạch sỏi rất caoĐẶT VẤN ĐỀ Sỏi niệu là bệnh lý khá phổ biến, trong đó sỏi niệu quản chiếm tỉ lệ cao nhất sovới sỏi ở nơi khác của hệ niệu. Tại Khoa niệu BVCC Trưng Vương, trong năm2007 tỉ lệ này là 50,6 % sỏi niệu. Nhờ những tiến bộ khoa học và với sự ra đời củacác ống soi niệu quản với kích thước nhỏ, việc điều trị sỏi niệu quản qua nội soi trởnên đơn giản hơn. Nội soi niệu quản đã có thể là một phương pháp thay thế phươngpháp mổ hở và giúp bệnh nhân tránh được những biến chứng cố hữu của mổ hở màkết quả sạch sỏi khá cao. Từ năm 2002, Bệnh viện Cấp cứu Trưng Vương đã thựchiện nội soi niệu quản, 2005 chúng tôi đã đánh giá sự cần thiết của việc đặt thông JJqua 185 trường hợp sỏi niệu quản đoạn xa hay niệu quản chậu [1]. Cuối năm 2006,chúng tôi mở rộng chỉ định cho sỏi niệu quản gần hay niệu quản đoạn thắt lưng.MỤC TIÊU Nghiên cứu này nhằm mục tiêu đánh giá hiệu quả và biến chứng của nội soiniệu quản trong điều trị sỏi niệu quản gần và xa được thực hiện từ tháng 9/2006 đếntháng 6/20081. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: Phương pháp nghiên cứu: tiền cứu mô tả trên 90 trường hợp có sỏi niệu quảnđược điều trị tán sỏi niệu quản qua nội soi niệu quản ngược dòng từ tháng 9/2006đến tháng 6/2008 Tiêu chuẩn chọn bệnh: tất cả bệnh nhân có sỏi niệu quản đoạn xa có kíchthước > 5mm, hoặc sỏi gây đau nhiều mà điều trị nội khoa không có kết quả, đốivới sỏi niệu quản đoạn gần chỉ định tán sỏi đối với sỏi có đường kính < 10mm màTrang 54tán sỏi ngoài cơ thể thất bại hoặc sỏi đã ảnh hưởng nhiều đến thận và bệnh nhânkhông có viêm đường tiết niệu cấp tính.Phương pháp thực hiện Dụng cụ: máy nội soi niệu quản semirigid đường kính 10F của hãng Storz, hệthống tán hơi lithoclast của hãng Karl Storz, gần đây chúng tôi sử dụng thêm hệthống tán laser Holmium (Karl Storz) (hình 1). Cách thực hiện: bệnh nhân được gây tê tủy sống, và được đặt ở tư thế sảnkhoa. Sau khi đặt dây dẫn đường, máy soi niệu quản sẽ được đưa lên niệu quản đểtiếp cận sỏi, sỏi có thể được cố định bằng rọ khi sỏi chưa dính vào niêm mạc niệuquản để dễ tán hơn đặc biệt khi sử dụng hệ thống tán hơi và tránh sỏi làm sỏi chạylên cao nhất là khi sỏi nằm đoạn thắt lưng. Trong trường hợp máy soi niệu quảnkhông tiếp cận được sỏi do hẹp niệu quản hay do niệu quản quá uốn khúc, chúng tôiđặt lưu tại niệu quản một ống thông niệu quản hay dây dẫn đường nhằm mục đíchnong rộng niệu quản và làm thẳng niệu quản trong 3 ngày. Nong niệu quản chỉ thựchiện khi có hẹp lỗ niệu quản. Sau khi tiếp cận sỏi, có thể dùng hệ thống tán sỏi bằnghơi hay laser Holmium để tán sỏi. Những hòn sỏi lớn hơn 2mm sẽ được lấy ra bằngkềm gắp hoặc bằng rọ. Hầu hết các trường hợp sẽ được đặt thông nòng niệu quảntrong 24 giờ. Thông JJ sẽ được đặt trong các trường hợp sỏi niệu quản gây thận ứnước độ 3 trở lên hay trong lúc soi phát hiện có hẹp niệu quản hay niệu quản cónhiều polyp có khả năng cản trở các mảnh sỏi thoát ra ngoài hoặc có chảy máutrong lòng niệu quản. Các trường hợp sỏi nhỏ, niêm mạc niệu quản bình thường,không có chảy máu và niệu quản không hẹp sẽ không đặt thông nòng niệu quản.Ống thông JJ 6F thường được đặt trong 07 ngày trở lên. Hầu hết bệnh nhân đềuđược chụp X quang trước khi đặt ống thông niệu quản để phát hiện sót sỏi lớn. Tấtcả bệnh nhân đều được siêu âm hệ niệu và chụp Xquang bộ niệu không chuẩn bịtrước khi xuất viện. Tất cả bệnh nhân được theo dõi mỗi tháng trong 3 tháng để theodõi tình trạng sạch sỏi. Tất cả các trường hợp nằm trong tiêu chuẩn chọn bệnh sẽđược ghi nhận vào phiếu theo dõi và số liệu sẽ được xử lý bằng phần mềm SPSS 13.0 Hình 1.1: máy tán sỏi laserTiêu chuẩn sạch sỏi: không còn hình ảnh sỏi trên X quang và trên siêu â ...