Một số vấn đề lý luận về KTNN

Để hiểu đầy đủ về thành phần KTNN, trước hết ta phải tìm hiểu thành phần kinh tế nhà nước là gì và thành phần KTNN xuất hiện ở nước ta khi nào.Là một nước đi sau trong tiến trình xây dựng CNXH, chúng ta được học hỏi rất nhiều kinh nghiệm từ những nước đi trước mà tiên phong là Nga (Liên Xô cũ).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số vấn đề lý luận về KTNN MỞ ĐẦU Việt nam đang trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (CNXH) và theo lýluận của Lenin về nền kinh tế trong thời kỳ quá độ vận dụng vào kinh tế, có phải nóý nghĩa là chế độ hiện nay có những mảnh của cả chủ nghĩa tư bản (CNTB) lẫnCNXH không? Bất cứ ai cũng thừa nhận là có, song cũng không phải bất cứ ai cũngthừa nhận điểm ấy đều suy nghĩ xem các thành phần của kết cấu kinh tế - xã hộihiện có ở Nga là như thế nào mà tất cả then chốt cả vấn đề lại chính là ở đó. Ápdụng vào nền kinh tế Việt Nam, Đảng và Nhà nước ta đã chủ trương xây dựng mộtnền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần có sự quản lý của nhà nước theo định hướngXHCN. Đó là một chủ trương đúng đắn và phù hợp với quy luật phát triển kháchquan, bởi thông qua chủ trương này một nền kinh tế mới được mở ra,các thành kinhtế mới hình thành được lập ra từ chính nguồn vốn trước đây nằm phân tán trong cáctầng lớp dân cư,do đó mà huy động được tối đa của cải vật chất trong xã hội đểxây dựng đất nước. Từ khi có chính sách đổi mới (1986) đến nay, các thành phầnkinh tế đã đóng góp nhất định của mình vào xây dựng vào nền kinh tế quốc dân,thúc đẩy sự phát triển của đất nước,qua so sánh giữa hai thời kỳ kinh tế (Kinh tế cũkế hoạch hoá tập trung và kinh tế hàng hóa) ta thấy một bước phát triển vượt bậccủa nền kinh tế nước ta . Tuy nhiên, theo lý luận Mac: ”Trong bất cứ hình thái kinh tế xã hội nào cũngcó phương thức sản xuất (PTSX) giữ vị trí chi phối”. Có nghĩa là trong mỗi chế độxã hội cần có một thành phần kinh tế giữ vai trò chủ đạo, có nghĩa là trong mỗi chếđộ XHCN cần có một thành phần kinh tế giữ vai trò chủ đạo, dẫn dắt các thànhphần kinh tế khác đi theo một định hướng xã hội nhất định. Ngay từ đầu lập nước,đảng ta đã xác định đưa nước Việt Nam tiến lên chủ nghĩa xã hội, mà cơ sở hìnhthành nên CNXH đó chính là chế độ công hữu về tư liệu sản suất (TLSX), tức làTLSX thuộc sở hữu toàn dân. Kinh tế nhà nước (KTNN) là thành phần kinh tế đượchình thành trên hình thức sở hữu toàn dân vì vậy một tất yếu khách quan là KTNNphải là thành phần kinh tế nắm vai trò chủ đạo nhằm hướng toàn bộ nền kinh tế đitheo định hướng XHCN. Đảng và nhà nước ta đã xác định rằng thời kỳ quá độ lên CNXH đòi hỏi mộtthời gian rất lâu dài và sẽ gặp nhiều khó khăn thách thức đặc biệt Việt Nam lại đilên từ chế độ phong kiến bỏ qua chế độ TBCN. Ta biết rằng “chính trị là tập trungcủa kinh tế”, do đó kinh tế là con đường để hình thành một thể chế chính trị. Tađịnh hướng xây dựng CNXH thì phải phát triển thành phần kinh tế nhà nước thậtvững chắc ,làm sao để nó thể hiện vai trò chủ đạo của KTNN, nắm được quy luậtvận động khách quan của kinh tế để từ đó có cách tác động để KTNN thể hiệnđược vai trò trọng yếu của nó, để đất nước ta đi đúng theo định hướng đã chọn. Trang 1 Việc nhiên cứu (NC), tìm hiểu rồi đến nắm bắt bản chất cũng như vai trò củaKTNN sẽ giúp mỗi chúng ta thấy được tầm quan trọng, tính thiết yếu phải phát triểnKTNN ở nước ta hiện nay nhận thức được những đường lối, chính sách phát triểnmà đảng và chính phủ đưa ra nhằm cải tổ và xây dựng nền kinh tế XHCN tiến kịpvới thế giới, nhưng cũng đồng thời thôi thúc mỗi chúng ta cần phải góp sức mìnhvào công cuộc đất nước bằng cách dựa trên những gì mà ta đã đạt được và chưalàm được để đưa ra những giải pháp kiến nghị hữu ích cho việc đưa KTNN lên nắmvai trò chủ đạo cũng là để xây dựng nền kinh tế nước nhà ổn định, phát triển và bềnvững. Đồ án của tôi sẽ đi sâu vào NC về một số vấn đề sau: Phần I: Khát quát về một số vấn đề lý luận về KTNN, vai trò chủ đạo củaKTNN, giải thích vì sao sự hình thành KTNN là một tất yếu và sự cần thiết của vaitrò chủ đạo của KTNN trong chế độ của chúng ta hiện nay. Phần II: Thực trạng về vấn đề đưa KTNN giữ vai trò chủ đạo trong nền kinhtế ở nước ta hiện nay đã đạt được thành quả gì và còn những tồn tại, yếu kém nàocần khắc phục - nguyên nhân của thực đó. Phần III: Một số giải pháp và kiến nghị nhằm phát huy những gì đã đạt được,khắc phục những hạn chế ,thiếu sót trong việc đưa KTNN lên nắm vai trò chủ đạotrong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Do trình độ hiểu biết và lý luận còn rẩt hạn chế , đề án NC của tôi còn rất nhiềuhạn chế và thiếu sót. Tôi rất mong nhận được sự thông cảm cùng những ý kiến đónggóp để mỗi chúng ta sẽ được nâng cao hơn tầm nhận thức hiểu biết nhằm phục vụtốt hơn cho sự nghiệp đổi mới và phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo hướng dẫn Mai Hữu Thực đã giúp em rấtnhiều từ khâu cung cấp những kiến thức cơ bản nhất cho đề tài, đến việc hướng dẫntìm đọc những tài liệu bổ ích để từ đó em có thể hoàn thành được đề tài NC này. Hà Nội, tháng 5 năm 2007 NỘI DUNG I. Một số vấn đề lý luận về KTNN: 1. Một số ...