Một số vấn đề về chiến lược Phòng chống suy dinh dưỡng hiện nay

Vào tháng 12/2000, Liên hợp quốc thông qua mục tiêu phát triển thiên niên kỷ (Millenium development goals) trong đó đề ra mục tiêu giảm 1/3 ỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng (SDD) vào năm 2015 so với năm 1990. Đây là một mục tiêu tham vọng vì giảm SDD liên quan tới đói nghèo và nhiều vấn đề xã hội khác. Tuy nhiên, chúng ta có thể tiếp cận được mục tiêu trong vòng 10 năm tới nếu áp dụng một chiến lược thích hợp trên cơ sở kết hợp chặt chẽ giữa các giải pháp chuyên môn kỹ thuật với công tác huy động xã hội.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số vấn đề về chiến lược Phòng chống suy dinh dưỡng hiện nay| TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |Moät soá vaán ñeà veà chieán löôïcPhoøng choáng suy dinh döôõng hieän nayNguyӉnPGS. TS. Nguyeãn CôngCoâng KhҭnKhaånVaøo thaùng 12/2000, Lieân hôïp quoác thoâng qua muïc tieâu phaùt trieån thieân nieân kyû (Milleniumdevelopment goals), trong ñoù ñeà ra muïc tieâu giaûm 1/3 tyû leä suy dinh döôõng (SDD) vaøo naêm2015 so vôùi naêm 1990. Ñaây laø moät muïc tieâu tham voïng vì giaûm SDD lieân quan tôùi ñoùingheøo vaø nhieàu vaán ñeà xaõ hoäi khaùc. Tuy nhieân, chuùng ta coù theå tieáp caän ñöôïc muïc tieâutrong voøng 10 naêm tôùi neáu aùp duïng moät chieán löôïc thích hôïp treân cô sôû keát hôïp chaët cheõgiöõa caùc giaûi phaùp chuyeân moân kyõ thuaät vôùi coâng taùc huy ñoäng xaõ hoäi.In July 2000, the United Nations approved Millenium development goals, which proposedto reduce 1/3 of maternal and child malnutrition by the year 2015 compared with 1990.This is an ambitious goal as reducing maternal and child malnutrition is related to poverty and many other social problems. However, we can reach this goal in the next 10 years’time if we apply an appropriate strategy based on combining technical methods withsocial mobilization.1. Môû ñaàuTöø naêm 1998, sau khi tieáp nhaän muïc tieâuphoøng choáng SDD treû em töø Uyû ban BVCSTE (naylaø Uyû ban DS-GÑ-TE), ngaønh y teá ñaõ thöïc hieänchieán löôïc chaêm soùc döï phoøng, môû roäng ñòa baøntrieån khai trong toaøn quoác. Trong 5 naêm qua, tyû leäsuy dinh döôõng giaûm ñeàu töø 1,5 ñeán 2% moãi naêm.Theo baùo caùo môùi ñaây cuûa UNICEF, Vieät Namñöôïc ñaùnh giaù laø quoác gia duy nhaát trong khu vöïcchaâu AÙ - Thaùi Bình Döông ñaït ñöôïc möùc giaûmSDD nhanh (1). Cuøng vôùi thaønh töïu trong phoøngchoáng thieáu vitamin A, phoøng choáng thieáu maùudinh döôõng vaø thieáu ioát, coâng taùc phoøng choáng suydinh döôõng treû em ñöôïc thöøa nhaän ñaït ñöôïc hieäuquaû cuï theå (1,2). Tuy nhieân, tyû leä suy dinh döôõngôû nöôùc ta coøn cao (28,4%), ñaëc bieät laø tyû leä thaápcoøi (stunting) (32%) vaø coù söï cheânh leäch lôùn giöõacaùc ñòa phöông (3). Ñieàu naøy cho thaáy, ñaõ ñeán luùcchuùng ta khoâng chæ quan taâm tôùi chæ soá SDD nheïcaân maø caàn quan taâm hôn tôùi chæ soá suy dinh döôõngchieàu cao theo tuoåi (theå chieàu cao thaáp) vaø phaùttrieån chieàu cao. Nhöõng thaùch thöùc giaûm SDD trong12Taïp chí Y teá coâng coäng, 8.2004, Soá 1 (1)nhöõng naêm tôùi laø raát lôùn ñoøi hoûi phaûi coù söï phaântích vaø ñeà xuaát caùc phöông höôùng cuï theå chochaëng ñöôøng moät thaäp kyû tôùi.2. Taàm quan troïng vaø nguyeân nhaân cuûa suydinh döôõng thaáp coøi ôû nöôùc taMoïi ngöôøi ñeàu bieát, dinh döôõng keùm ñöôïcbieåu hieän baèng thaáp beù, nheï caân, coøi coïc. Chæ soámaø coäng ñoàng hieän nay ñöôïc bieát ñeán nhieàu laønheï caân töùc laø caân naëng thaáp hôn so vôùi tuoåi.Tuy nhieân, chieàu cao thaáp so vôùi tuoåi hay suydinh döôõng maõn tính laø theå suy dinh döôõng raátquan troïng.Keát quaû nghieân cöùu cuûa Vieän Dinh döôõngcho thaáy trong gaàn 50 naêm (1938-1985), chieàu caocuûa ngöôøi Vieät Nam haàu nhö khoâng thay ñoåi (4).Chæ töø thaäp kyû 90 cuûa theá kyû XX, chuùng ta baét ñaàuquan saùt thaáy gia toác taêng tröôûng cuûa ngöôøi VieätNam sau moät thôøi gian daøi tröôùc ñoù, haàu nhökhoâng coù caûi thieän naøo ñaùng keå. Tình traïng naøykeùo daøi qua nhieàu theá heä, ngöôøi meï thaáp beù, nheï| TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |caân deã sinh ra con suy dinh döôõng thaáp coøi. Nhöõngtreû thaáp coøi sau naøy phaùt trieån khoù ñuoåi kòp baïnbình thöôøng cuøng tuoåi caû veà theå löïc laãn trí löïc.Ñieàu naøy cho thaáy gaùnh naëng cuûa suy dinh döôõngmaïn tính.Theo nghieân cöùu cuûa Vieän Dinh döôõng, vaøonaêm 2003, tyû leä thaáp coøi chung trong toaøn quoác laø32%, töùc laø cöù 3 treû döôùi 5 tuoåi coù 1 treû bò thaápcoøi(3). Caû nöôùc hieän coù treân 3 trieäu treû bò thaáp coøi.Töø naêm 1999 ñeán nay, tyû leä thaáp coøi bình quaânhaøng naêm giaûm 1,5% (Bieåu ñoà 1). Tuy nhieân, tyû leäthaáp coøi ôû caùc vuøng Taây Baéc, Ñoâng Baéc, Baéc mieànTrung vaø Taây Nguyeân coøn cao, dao ñoäng töø 38 ñeán44% (Bieåu ñoà 2).Ngaân haøng theá giôùi öôùc tính, suy dinh döôõngthaáp coøi laøm giaûm 5% GDP haøng naêm cuûa VieätNam(5). Roõ raøng laø suy dinh döôõng thaáp coøi gaâythieät haïi veà kinh teá, kìm haõm söï phaùt trieån, aûnhhöôûng ñeán nguoàn nhaân löïc vaø noøi gioáng. Caùc coängñoàng coù tyû leä suy dinh döôõng cao thöôøng deã bòngheøo ñoùi vaø ngheøo ñoùi - suy dinh döôõng laø moätvoøng luaån quaån khoù tìm ñöôïc chìa khoùa ñeå môû.Caùc keát quaû nghieân cöùu gaàn ñaây coøn chothaáy, nguy cô bò beùo phì ôû treû bò thaáp coøi vaøonhöõng naêm ñaàu tieân cuûa cuoäc ñôøi cao hôn so vôùi ôûtreû bình thöôøng (6).coøi coù lieân quan tôùi dinh döôõng cuûa ngöôøi meï trongthôøi gian mang thai. Ngöôøi ta nhaän thaáy söï phaùttrieån chieàu daøi cuûa thai nhi ñaït cao nhaá ...