Một thoáng Si Ma Cai (Lào Cai)

Từ thành phố Lào Cai ngược 96 km đường bộ, chúng tôi đến thị trấn vùng biên Si Ma Cai, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai khi khói lam chiều đã nhuốm màu thị trấn. Si Ma Cai hiện ra với những bất ngờ lý thú bởi hai bên đường mùa này những cây đào bích, đào phai đã chúm chím nụ. Nằm cách biên giới Việt - Trung 11 km, với 5 dân tộc anh em: Kinh, Tày, Nùng, Mông và La Chí. Những năm gần đây được sự quan tâm, đầu tư của Đảng, Chính phủ, Si...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một thoáng Si Ma Cai (Lào Cai)Một thoáng Si Ma Cai (Lào Cai)Từ thành phố Lào Cai ngược 96 km đường bộ, chúng tôi đến thịtrấn vùng biên Si Ma Cai, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai khi khóilam chiều đã nhuốm màu thị trấn. Si Ma Cai hiện ra với nhữngbất ngờ lý thú bởi hai bên đường mùa này những cây đào bích,đào phai đã chúm chím nụ.Nằm cách biên giới Việt - Trung 11 km, với 5 dân tộc anh em: Kinh,Tày, Nùng, Mông và La Chí. Những năm gần đây được sự quan tâm,đầu tư của Đảng, Chính phủ, Si Ma Cai đã có một cơ sở hạ tầng đẹp,hiện đại song vẫn còn giữ được những nét dung dị, mộc mạc của vùngcao. Người Si Ma Cai thật thà, chất phác, với những phong tục tậpquán phong phú, mang bản sắc văn hóa riêng, còn nguyên vẹn củatừng dân tộc thiểu số.Nghỉ đêm ở Si Ma Cai - cảm giác ấm áp như chính ở trong ngôi nhàmình, như trút bỏ hết mọi phần bộn bề của cuộc sống. Mới 4 giờ sáng,trời còn rét căm căm nhưng tiếng vó ngựa đã khua vang đầu dốc đá,tiếng chào hỏi của người đi chợ sớm, văng vẳng trong không gian bàihát Người Mông ơn Đảng phát ra từ chiếc đài pin của một chàng traiMông nào đó... Tất cả như thúc giục lôi cuốn chúng tôi đến với chợphiên vùng cao.Chủ nhật là ngày chợ chính của chợ trung tâm Si Ma Cai. Đi trongánh đuốc, sống và thở trong bầu không khí lãng mạn, độc nhất vô nhịkhông ở đâu có, chúng tôi hòa vào dòng người xuống chợ. Gọi làxuống chợ nhưng thực ra chợ Si Ma Cai nằm ở lưng chừng dốc, chợđược xây dựng từ thời Pháp, trải qua những bước thăng trầm của lịchsử nhưng những dấu ấn còn lại đã cho thấy từ lâu đây đã là một trungtâm sầm uất về mua bán, giao lưu, trao đổi hàng hóa giữa đồng bàocác dân tộc và nhân dân 2 bên biên giới Việt - Trung.Trời bắt đầu sáng, từ mọi phía mây ùn ùn trắng xóa. Phía dưới là PhốMới, xã Bản Mế và xã Nàn Sán một màu trắng của mây, của hoa mơ,hoa mận. Không gian tuyệt vời. 8 giờ sáng, ánh nắng mỏng manh vừađủ lan tỏa ôm lấy thị trấn cũng là lúc người ở các bản xa về tới chợ.Hàng hóa tấp nập xen lẫn tiếng gọi nhau, tiếng mặc cả, chào hàng đủngôn ngữ của 5 tộc người, nào ngựa, trâu, bò, vịt, gà v.v... như phá tancái giá lạnh của mùa đông ở đây. Các chảo thắng cố bắt đầu bốc khói.Để đến được các chợ phiên đồng bào ở đây phải vượt rừng đi chợ từ2, 3 giờ sáng, khi đi trời còn rất tối, khi con gà mới cất tiếng gáy sangcanh, cho nên khi đi bao giờ cũng có một nắm cơm hay chút ít mènmén để đến chợ rồi lại vừa kịp bữa sáng.Đến chợ vùng cao Si Ma Cai mà không ăn thắng cố, không dùng mènmén, không uống rượu ngô, đậu chua thì chưa gọi là đi chợ. Thắng cốngon nhất chợ là thắng cố ngựa nhà ông Hòa và ông Đế đã từng đượctham dự ở Lễ hội văn hóa ẩm thực nhân dịp kỷ niệm 100 năm Sa Pa.Mới đây người dân lại mới khôi phục thêm món thắng cố chó. Cungcách phục vụ của đồng bào ở đây cũng rất đặc biệt: khách có thể tựchọn cho mình những món khoái khẩu mà không cần phải mặc cả hayngại ngần, có thể lấy nhiều nước chan với mèn mén, cũng có thể ăntoàn thịt… chủ hàng vẫn vui vẻ và đó là điều hấp dẫn mà không cóphiên chợ nào ở Việt Nam có được. Giá của mỗi bát thắng cố daođộng từ 15 - 20 ngàn đồng tùy vào ngày chợ có nhiều hay ít chảothắng cố. Ông chủ hàng thắng cố luôn thường trực trên môi nụ cườirạng rỡ, gần gũi và thân thiện.Một chút rượu, vài nghìn tiền đậu chua và mèn mén với bát thắng cốnóng bỏng, hương vị vùng cao như thấm dần vào cơ thể. Cảm giácthật dễ chịu, ấm nồng hơi men, thắng cố đậm đà, ngọt ngào, quyến rũbởi gia vị riêng chỉ đất, rừng và người Si Ma Cai mới có. Xung quanhcác chảo thắng cố nghi ngút khói, đồng bào khắp nơi về chợ đã quâyquanh, người thì uống rượu với thắng cố, người thì mua 1 chút thắngcố ăn cùng mèn mén, có người dùng bữa sáng bằng cơm nắm nấu từgạo nương dẻo chắc được chuẩn bị từ nhà ra ăn...Không gian, thời gian như ngưng đọng. Khói từ bếp củi bốc lên, khóitừ các chảo thắng cố, các bếp lửa xung quanh bốc lên cứ vấn vít quẩnquanh người đi chợ, nửa như níu giữ, nửa như đùa giỡn làm ai nấymắt mũi cay xè. Mọi thứ chất ngất từ váy, áo, vòng tay, vòng cổ, dépnhựa, đèn pin, đài pin, dụng cụ sản xuất, thực phẩm, gia cầm, từ chõxôi 7 màu, đến quả dưa chuột hơi quá lứa, ổ gà vẫn chưa nở hết… tấtcả những gì đồng bào sản xuất đều được mang đến chợ.Ở Si Ma Cai, ngoài chợ trung tâm, các chợ phiên vùng cao khác họpvào các ngày trong tuần, hàng hóa chủ yếu là các nhu yếu phẩm phụcvụ sản xuất và sinh hoạt. Đặc biệt ở đây ngày nào hầu như cũng cóchợ, mặc dù mỗi ngày 1 phiên nhưng mỗi chợ ở đây đều mang tínhchất riêng, đặc thù riêng: chợ Bến Mảng (xã Nàn Sán) mở vào cácngày đầu tuần - đây là phiên chợ giáp biên, nơi giao lưu trao đổi hànghóa của người dân 2 nước láng giềng Việt - Trung; chợ Sín Chéng (xãSín Chéng) mở vào 2 ngày thứ 4, 5; chợ Cóc Cù (xã Bản Mế) thì mởvào thứ 6; chợ Cán Cấu (xã Cán Cấu) thì mở vào thứ 7 - chợ này lànơi người dân 2 bên biên giới và các huyện bạn đến đây trao đổi, muabán ...