Một vài suy nghĩ về mô hình kinh tế tổng thể ở Việt Nam

Bài viết Một vài suy nghĩ về mô hình kinh tế tổng thể ở Việt Nam trình bày: Nền kinh tế thế giới đã trải qua nhiều mô hình phát triển khác nhau. Không kể thời gian mông muội, mô hình kinh tế đầu tiên xuất hiện trong xã hội loài người là mô hình sản xuất tự nhiên,... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một vài suy nghĩ về mô hình kinh tế tổng thể ở Việt NamMét vµi suy nghÜ vÒ m« h×nhkinh tÕ tæng thÓ ë ViÖt Nam*Lª Du PhongCho ®Õn nay, nÒn kinh tÕ cña thÕ giíi ®· tr¶i qua nhiÒu m« h×nh ph¸t triÓnkh¸c nhau. Kh«ng kÓ thêi kú m«ng muéi, m« h×nh kinh tÕ ®Çu tiªn xuÊt hiÖntrong x· héi loµi ngêi lµ m« h×nh s¶n xuÊt tù nhiªn, tù cung, tù cÊp. M« h×nhkinh tÕ nµy ®· tån t¹i hµng ngµn n¨m díi chÕ ®é phong kiÕn, vµ ®Õn nay vÉntån t¹i ë kh«ng Ýt quèc gia cã nÒn kinh tÕ chËm ph¸t triÓn, hoÆc ë mét sè vïngcña c¸c quèc gia cã nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn. §©y lµ m« h×nh kinh tÕ l¹chËu víi n¨ng suÊt lao ®éng thÊp kÐm.Khi n¨ng suÊt lao ®éng trong n«ng nghiÖp tõng bíc ®îc c¶i thiÖn, ph©nc«ng lao ®éng x· héi ngµy cµng më réng vµ ph¸t triÓn, s¶n xuÊt hµng ho¸ngµy mét gia t¨ng, th× m« h×nh kinh tÕ míi, m« h×nh kinh tÕ thÞ trêng b¾t ®ÇuxuÊt hiÖn. NÒn kinh tÕ thÞ trêng giai ®o¹n ®Çu lµ nÒn kinh tÕ thÞ trêng tù doc¹nh tranh. Trong m« h×nh kinh tÕ nµy, ®Ó cã ®îc lîi nhuËn cao, ®Æc biÖt lµlîi nhuËn siªu ng¹ch, c¸c ®èi thñ tham gia thÞ trêng ®· c¹nh tranh hÕt søcquyÕt liÖt vµ b»ng mäi thñ ®o¹n cã thÓ, sù can thiÖp cña Nhµ níc lµ kh«ng®¸ng kÓ.TiÕp ®Õn lµ m« h×nh kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc. Trongm« h×nh kinh tÕ nµy, Nhµ níc ®· cã sù can thiÖp nhiÒu h¬n, m¹nh mÏ h¬n*GS. TSKH. Trêng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n20T¹p chÝ Khoa häc x· héi ViÖt Nam – 6/2009vµo c¸c ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ, nhê ®ã tÝnh tù ph¸t cña nÒn kinh tÕ ®· ®îcgi¶m ®i mét c¸ch ®¸ng kÓ.Trong thÕ kû XX, song song víi m« h×nh kinh tÕ thÞ trêng, trong nÒn kinhtÕ thÕ giíi ®· xuÊt hiÖn mét m« h×nh kinh tÕ míi: m« h×nh kinh tÕ x· héi chñnghÜa, vËn hµnh theo c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung. NÕu nh trong m« h×nhkinh tÕ thÞ trêng, së h÷u t nh©n lµ nÒn t¶ng cña ph¬ng thøc tæ chøc vµ qu¶nlý cña nÒn kinh tÕ, th× ngîc l¹i trong nÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa, chÕ ®éc«ng h÷u míi lµ nÒn t¶ng. Thêi kú ®Çu, m« h×nh kinh tÕ x· héi chñ nghÜa ®·mang l¹i cho ngêi d©n ë c¸c níc nµy niÒm phÊn khëi, tin tëng ë t¬ng lai,nhê ®ã ®· t¹o ra ®éng lùc kh¸ m¹nh mÏ, gióp cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhanhvµ ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu rùc rì.Tuy nhiªn, cµng ngµy, m« h×nh kinh tÕ x· héi chñ nghÜa cµng béc lé nh÷ngkhiÕm khuyÕt to lín. ChÕ ®é c«ng h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt ®· biÕn c¸c t liÖu s¶nxuÊt chñ yÕu cña nÒn kinh tÕ quèc d©n trë thµnh v« chñ, vµ ®îc sö dông hÕtsøc bõa b·i, l·ng phÝ, vµ biÕn ngêi lao ®éng trë thµnh nh÷ng ngêi lµm thuª,hä lµ nh÷ng lùc lîng chñ yÕu t¹o ra cña c¶i cho x· héi, nhng hä l¹i thê ¬ víic«ng viÖc m×nh ®¶m nhiÖm. ChÝnh v× thÕ, m« h×nh kinh tÕ x· héi chñ nghÜa vËnhµnh theo c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung kh«ng cßn ®éng lùc ph¸t triÓn vµ chØtån t¹i ®îc h¬n 70 n¨m trong lÞch sö ph¸t triÓn kinh tÕ cña nh©n lo¹i.§iÒu ®¸ng nãi lµ, trong khi m« h×nh kinh tÕ x· héi chñ nghÜa ®ang dÇn mÊt®i vÞ thÕ cña m×nh trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi, th× nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sùqu¶n lý cña Nhµ níc l¹i cã mét bíc tiÕn xa h¬n trong sù hoµn thiÖn. NhêbiÕt sö dông mét c¸ch thêng xuyªn c¸c thµnh tùu míi cña khoa häc vµ c«ngnghÖ vµo nÒn kinh tÕ (c¶ vÒ mÆt kü thuËt, c¶ vÒ mÆt tæ chøc vµ qu¶n lý), biÕtxö lý hµi hoµ mèi quan hÖ gi÷a Nhµ níc vµ thÞ trêng, nªn cuèi thÕ kû XXkinh tÕ thÞ trêng ®· chuyÓn sang mét m« h×nh míi: m« h×nh nÒn kinh tÕ thÞtrêng hiÖn ®¹i, dùa trªn nÒn t¶ng cña khoa häc – c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµ kÕthîp hµi hoµ gi÷a 4 yÕu tè lµ: thÞ trêng, nhµ níc ph¸p quyÒn, x· héi d©n sùvµ héi nhËp quèc tÕ s©u réng. Môc tiªu chung mµ nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn®¹i híng ®Õn lµ: sù hng thÞnh cña quèc gia, d©n téc; sù giµu cã cña ngêid©n vµ sù b×nh ®¼ng gi÷a con ngêi.Thùc ra trªn thÕ giíi vÉn cßn tån t¹i m« h×nh kinh tÕ x· héi chñ nghÜa ëCéng hoµ D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn vµ Céng hoµ Cu Ba, song thùc tiÔnmÊy chôc n¨m qua ë hai níc nµy cho thÊy, ®©y lµ m« h×nh kinh tÕ kh«ng cãsøc sèng.ë Trung Quèc, 30 n¨m qua ngêi ta theo ®uæi m« h×nh kinh tÕ thÞ trêngx· héi chñ nghÜa mang mµu s¾c Trung Quèc, cßn ë ViÖt Nam lµ nÒn kinh tÕthÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. Tuy vÉn cßn nãi ®Õn x· héi chñ nghÜaMét vµi suy nghÜ…21(c¸ch diÔn ®¹t vÒ møc ®é cã kh¸c nhau gi÷a hai níc), song tríc hÕt nÒnkinh tÕ cña hai níc ®Òu lµ nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Cã lÏ chÝnh v× yÕu tè thÞtrêng nµy, mµ nÒn kinh tÕ cña Trung Quèc vµ ViÖt Nam ®· t¹o ra ®îc nh÷ng®éng lùc míi hÕt søc m¹nh mÏ cho sù ph¸t triÓn. Nh÷ng thµnh tùu to lín vÒkinh tÕ mµ hai níc ®· ®¹t ®îc trong nh÷ng n¨m chuyÓn ®æi m« h×nh kinh tÕvõa qua ®· thÓ hiÖn rÊt râ ®iÒu ®ã.Trong giai ®o¹n s¾p tíi, giai ®o¹n ®Èy m¹nh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸,hiÖn ®¹i ho¸, ®« thÞ ho¸ vµ héi nhËp s©u réng víi c¸c nÒn kinh tÕ trong khuvùc vµ thÕ giíi, ViÖt Nam nªn ®i theo m« h×nh kinh tÕ nµo ®Ó cã thÓ t¹o ra sùph¸t triÓn nhanh nhÊt.M« h×nh kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa mµ chóng ta theo®uæi h¬n 20 n¨m qua, tuy ®· gióp cho ®Êt níc ta tho¸t nhanh ra khái khñngho¶ng kinh tÕ trÇm träng vµ ®¹t ®îc nhiÒu ...