Mùa đốt đồng

Mẹ nó mất từ khi nó còn đỏ hỏn. Bố nó đi lấy vợ khi nó lên ba. Lên ba tuổi,nó ở với nội trong căn nhà trống trơ, ban đêm không cần ra ngoài vẫn có thể đếm được sao trời. Ngày mưa thỏa thuê chơi bong bóng nước. Lên mười,nội cũng bỏ nó mà đi. Nội ra đi đúng vào mùa đốt đồng, khi hoa cỏ may nở giăng kín lối. Hôm đưa nội ra đồng bố nó không khóc. Nó cũng không khóc nhưng thấy sống mũi cay xè, không hiểu từ đâu nước cứ túa ra...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mùa đốt đồng Mùa đốt đồng TRUYỆN NGẮN CỦA PHƯƠNG TÂMMẹ nó mất từ khi nó còn đỏ hỏn. Bố nó đi lấy vợ khi nó lên ba. Lên ba tuổi,nó ở với nộitrong căn nhà trống trơ, ban đêm không cần ra ngoài vẫn có thể đếm được sao trời. Ngàymưa thỏa thuê chơi bong bóng nước.Lên mười,nội cũng bỏ nó mà đi. Nội ra đi đúng vào mùa đốt đồng, khi hoa cỏ may nởgiăng kín lối. Hôm đưa nội ra đồng bố nó không khóc. Nó cũng không khóc nhưng thấysống mũi cay xè, không hiểu từ đâu nước cứ túa ra nơi khóe mắt. Mãi cho đến sau này nócũng không thể lý giải được vì sao nước mắt nó khi ấy lại rơi. Vì mùi nồng nồng, cay caycủa khói đốt đồng hay mùi khói hương bay nghi ngút từ linh cữu của nội. Có người nóicon nít vẫn thường dị ứng với mùi khói, có người lại khen nó có hiếu thật, mới chừng ấytuổi mà đã biết thương bà... Nó nghe rồi biết vậy, cũng không tò mò nữa. Nó tỏ ra thíchthú với bộ quần áo trắng toát người lớn mặc cho được thắt lại ở lưng bằng sợi đây nhỏbện bằng dây chuối. Nó thấy thinh thích, oai oai. Thi thoảng lại vênh mặt lên ra oai vớitụi chăn trâu. Bố nó chống gậy đi lom khom, nó cũng được người lớn chỉ dẫn phải đi giậtlùi đón đầu trước linh cữu bà...Mười tuổi,nó mới biết đến mình còn có một ông bố. Bố nó đón nó về ở chung ngay saungày nội mất. Nó mừng ra mặt, mà không mừng sao được tự dưng lại được gọi người đànông vừa lạ vừa quen kia bằng bố. Cái tiếng mà tụi chăn trâu vẫn thường mè nheo mỗi khibị đứa lớn bắt nạt.- Tao mách bố tao cho coi.- Bố tao có cây roi to cực.Nó còn có cả mẹ của các em nó, người mà nó vẫn được người lớn dạy chỉ phải gọi bằngDì. Nó không hiểu, nhưng người lớn nói sao nghe vậy. Gọi riết thành quen, mẹ của cácem nó không phản ứng gì, bố nó cũng vậy? Mọi người trong cái nhà ấy, hình như khôngquen lắm với sự hiện diện của nó. Mặc kệ, nó không quan tâm. Nó thích theo tụi chăntrâu ra đồng. Chỉ cần nghĩ đến chuyện được ra đồng chơi thôi thì dù có bị la tới cỡ nào nócũng chịu được.Năm mười hai tuổi nó bận việc trông em, con của người mà nó được người lớn dặn chỉđược gọi bằng Dì. Vì thế,cái thú lén ra đồng chơi của nó cũng bị vơi dần. Mùa đốt đồnglại về.Cái mùi nồng nồng, cay cay cứ lởn vởn rồi bay vào tận làng khiêu khích nó. Khôngchịu nổi,nó dẫn theo đứa em ba tuổi cùng tụi chăn trâu ra đồng bẻ trộm bắp nướng ăn. Nóđược phân công đi gom rác. Tụi chăn trâu coi bộ vậy mà chơi đẹp, cứ góp công vào thìdù công to, công nhỏ gì cũng được chia phần sớt. Từ đứa xông pha lủi vào vườn bắp lấytrộm cho đến đứa gom rác để vùi, đứa nào cũng có phần. Nó được chia phần một bắp đennhẻm, không vội ăn nó đưa lên mũi hít hà cái mùi thơm thơm ngai ngái...rồi tách từng hạtnhâm nhi vẻ mãn nguyện. Chợt nó sực nhớ ra mình còn có một đứa em, vậy là nó cứ thếmà tách những hạt bắp đen nhẻm kia đưa vào miệng đứa em ba tuổi... đêm đó về em nólên cơn ho sốt phải đi trạm xá. Nó bị trận đòn nhừ tử.Những năm mười ba, mười bốn tuổi, nó phải đến trường thường xuyên hơn cộng với việcđứa em này chưa kịp lớn thì đứa kia đã ra đời, thành thử những vụ việc của tụi chăn trâudài dài không phải ghi danh nó. Có lần rảnh rang công việc, lại nhân lúc dụ được đứa emngủ nó trốn ra đồng tìm tụi chăn trâu cho đỡ nhớ. Đúng lúc tụi nó bày trò chơi chú rể, côdâu. Nó được sắm vai chú rể, cái Tũn con cô Hoa hàng xóm làm cô dâu. Nó thấy ngượngngùng khi nó mười bốn tuổi.Năm mười lăm tuổi, ngân hàng có chính sách cho nông dân nghèo vay vốn làm ăn và nhànó không phải là ngoại lệ. Gia đình nó nghiễm nhiên có tên đầu trong danh sách. Lấy tiềnvề bố nó sắm ngay con nghé con, nên nhu cầu ra đồng cùng tụi chăn trâu của nó khôngcòn phải lén lút nữa. Thậm chí có những hôm nó lười đi còn bị bố đánh đòn. Tuổi mườilăm trở thành trẻ chăn trâu chính thức nó thấy thinh thích nhưng không còn hồ hởi nhưtrước nữa...phải chi nhà nó có nghé con sớm hơn. Nó bắt đầu thấy ngượng mỗi khi chăndắt con nghé con bé tí teo. Mười lăm tuổi hình như nó thấy mình đã lớn, nó không cònchơi trò chú rể, cô dâu. Cũng không còn theo đuôi tụi chăn trâu bẻ trộm bắp rồi gom gácvùi ăn nữa. Nó thấy thèn thẹn mỗi khi vô tình chạm vào người con Tũn.Mùa đốt đồng cứ thế trôi qua vèo vèo. Giờ nó đã là chàng trai hai mươi hai tuổi. Nó đi bộđội ngay sau năm thi đại học rớt, rồi được tham dự lớp sĩ quan chỉ huy, trở thành línhchuyên nghiệp. Con Tũn theo học nghề sư phạm. Nó được thủ trưởng cho nghỉ vài ngày,đúng vào mùa đốt đồng bố nó điện lên nhắc sắp đến ngày giỗ mẹ, giỗ nội. Người làng kểmẹ nó đẻ nó ra được bảy ngày thì mất do bị băng huyết, khi bố nó còn mãi đi theo ngườita đào vàng tít ở trong Tây Nguyên. Mẹ nó chết đói, không bát cơm đơm, mẹ ra đi mangtheo nguồn sữa ngọt lành nó chưa kịp bú. Mùa đốt đồng mà có người chết đói.Hai hai tuổi, lần đầu tiên nó ngồi gỡ những bông hoa cỏ may găm kín ống quần, xa xa tụichăn trâu vẫn bện nùn rơm nhóm lửa. Nó thấy lòng xốn xang, ký ức xưa ùa về làm sốngmũi nó cay xè. Nó nhớ cái Tũn đế ...