Mụn trứng cá (Kỳ 2)

Khởi đầu mỗi sợi lông mọc từ một cái gốc ở trong da, như cây vươn lên từ đất. Cái lỗ nhỏ chứa gốc sợi lông là lỗ chân lông. Ở ngay bên vách lỗ chân lông có một cái bầu nhỏ, tiết ra chất nhờn. Chất nhờn này bình thường thoát ra ngoài lỗ chân lông làm cho da không bị khô. Ở tuổi dậy thì, chất nhờn ra quá nhiều bị khôđọng lại trong lỗ chân lông cộng với vi trùng ngoài da và lớp da chết tróc đi, làm thành cái nút gây nghẹt lỗ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mụn trứng cá (Kỳ 2) Mụn trứng cá (Kỳ 2) DIỄN TIẾN Khởi đầu mỗi sợi lông mọc từ một cái gốc ở trong da, như cây vươn lên từđất. Cái lỗ nhỏ chứa gốc sợi lông là lỗ chân lông. Ở ngay bên vách lỗ chân lông cómột cái bầu nhỏ, tiết ra chất nhờn. Chất nhờn này bình thường thoát ra ngoài lỗchân lông làm cho da không bị khô. Ở tuổi dậy thì, chất nhờn ra quá nhiều bị khôđọng lại trong lỗ chân lông cộng với vi trùng ngoài da và lớp da chết tróc đi, làmthành cái nút gây nghẹt lỗ chân lông. Cái nút đó là mụn trứng cá. Nhân trứng cá có khi trắng, có khi đầu đen, tùy theo cái nút nghẹt nhiều hayít. Giai đoạn này, chỉ thấy lác đác trên mặt hay là trên vai, trên ngực một vài trứngcá nhỏ, chưa thành mụn đỏ và chưa thấy phiền toái. Người ta thường nói, ngườimồ hôi dầu hay bị trứng cá hơn người mồ hôi muối. Thực sự không phải vậy. Mồhôi chỉ là nước có muối và ít hóa chất khác, nhưng không có dầu. Tuyến nhờn nằmở trong lỗ chân lông, còn tuyến sinh mồ hôi thì ở nơi khác. Mồ hôi chảy thẳng rangoài da. Người có tuyến nhờn hoạt động mạnh thì chất nhờn ra nhiều sẽ hòa vớimồ hôi, làm ta có cảm tưởng là mồ hôi dầu. Chất nhờn trong lỗ chân lông ra quánhiều, vì hạch sinh chất nhờn tăng gia quá mức. Những tế bào chai cứng trong lỗchân lông không tróc đi được, làm nghẹt lỗ chân lông. Vì bị nghẹt, nên chất nhờn,chất béo tích tụ bên trong lỗ chân lông. Vi trùng phát triển và cơ thể phản ứng lạibằng hiện tượng viêm, sinh ra mụn trứng cá. Vi trùng được nuôi dưỡng bằng chất béo, nhất là vi trùng có tênPropionibacterium acnes, là một vi trùng kỵ khí. Khi lỗ chân lông bị nghẹt khôngcó không khí, lại thêm các chất béo, các tế bào chết tạo ra môi trường tốt chochúng phát triển mạnh... Vi trùng nảy nở làm da ngứa ngáy và sưng lên thành mụntrứng cá, mụn đỏ có khi đọng ít mủ. Đây còn là trứng cá loại nhẹ, vì tuy có mủ,nhưng ở phớt trên lớp da ngoài. Trứng cá nhẹ, là khi không bị mọc mụn, chỉ cónhững hột khô tròn nhỏ đen hoặc trắng. Đa số trường hợp những người bị mụn trứng cá diễn tiến khỏi tự nhiên.Nam thường bị mụn trứng cá kéo dài đến 20 tuổi, nữ thường kéo dài đến 22 - 25tuổi. Mụn trứng cá không điều trị có thể để lại sẹo vĩnh viễn; những sẹo này có thểxóa được bởi bác sĩ chuyên khoa da liễu. Để tránh sẹo do mụn trứng cá gây ra,việc điều trị mụn trứng cá là cần thiết. Có một số ít trường hợp mụn trứng cá trở nên nặng do cơ địa, diễn tiếnbệnh hoặc do điều trị không đúng, không phù hợp. Mụn trứng cá nặng thường gặpở nam nhiều hơn nữ gấp 10 lần và đa số gặp ở những người có yếu tố gia đình (có bố mẹ hoặc anh chị em bị mụn trứng cá). MỤN TRỨNG CÁ NẶNG Mụn trứng cá nặng là những trường hợp mụn trứng cá với các biểu hiệnnhiều tổn thương viêm đỏ, có mủ, tạo thành cục ở sâu, áp xe hợp lại tạo thànhđường dò. Mủ hay chất nhày trắng có thể chảy ra ngoài qua các lỗ mở ra da trongmột thời gian dài. Mụn trứng cá nặng có: l Mụn trứng cá bọc: sang thương gồm nhiều sẩn viêm, mụn mủ, nang vàcục sưng to, đau. Vị trí thường ở mặt, ngực, lưng. Dạng này thường gặp ở namgiới. l Mụn trứng cá cụm: biểu hiện lâm sàng đa dạng với cùi mụn, sẩn, mụnmủ, cục, áp xe và sẹo, vị trí ở lưng, mông, ngực; ít gặp hơn là ở bụng, vai, cổ, mặt,cánh tay và đùi. Sang thương thường lớn và rất đau, tạo nhiều đường dò chảy dịchhoặc mủ có mùi hôi. Khi lành thường để lại sẹo lõm hay sẹo lồi. Bệnh thường khởiphát ở tuổi trưởng thành, nam gặp nhiều hơn nữ. l Mụn trứng cá ác tính: đây là dạng mụn trứng cá rất nặng. Bệnh thườngxuất hiện đột ngột với sang thương viêm, kích thước lớn và rất đau ở ngực, lưng (ítgặp ở mặt). Sang thương nhanh chóng loét ra và lành để lại sẹo. Khi bị bệnh,người bệnh thường sốt kèm theo tăng bạch cầu đau khớp, đau cơ và các triệuchứng toàn thân khác. Bệnh đa số gặp ở thiếu niên. Khi lành mụn, những thươngtổn sẽ để lại sẹo lõm hoặc lồi. NHỮNG YẾU TỐ GÂY MỤN TRỨNG CÁ NẶNG Lúc đầu, chỉ là mụn thông thường, có thể do sự thay đổi nội tiết tố chuyểntừ tuổi thiếu niên sang tuổi vị thành niên. Nhưng vì một số thói quen hay sờ taylên mặt, nặn, hút, lể mụn; hoặc dùng mỹ phẩm, đội nón chật, đổ mồ hôi nhiều…gây bít tắc lỗ chân lông hoặc sử dụng các sản phẩm tẩy rửa, dưỡng da không phùhợp; hoặc dùng bông hay khăn chà xát sẽ dễ làm mụn trứng cá nặng hơn. Có một số trường hợp mụn sẽ trở nên nặng do cơ địa, diễn tiến bệnh hoặcdo điều trị không đúng cách, không phù hợp. Mụn trứng cá nặng hay gặp ở namgiới nhiều hơn nữ giới và đa số gặp ở những người có yếu tố gia đình. Tự điều trịhoặc sử dụng đơn thuốc của người thân dùng điều trị mụn có hiệu quả trước đâycó thể làm tình trạng mụn nặng hơn hoặc gây biến chứng. Có thể do yếu tố ănuống, sinh hoạt không hợp lý. TẠI SAO MỤN TRỞ THÀNH “BỆNH THỜI ĐẠI”? Nhiều người cho rằng, nếp sống ...