MỸ THUẬT THỜI TRẦN

Khi nhà Lý bắt đầu suy yếu , người đứng đầu dòng họ Trần ở đây là Trần Cảnh ( Trần Thái Tông ) nhưng người đặt nền móng cho sự ra đời chính thức của nhà Trần là trần Thủ Độ . Nhà Lý suy vi , quyền lực rơi hết vào tay Trần Thủ Độ .Sau khi ép Lý Chiêu Hoàng ( 8 tuổi ) nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh ( 7 tuổi ,1218-1227) thì thời đại của nhà Trần chính thức bắt đầu năm 1225 . Trong khoảng 175 năm trị vì , nhà Trần...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
MỸ THUẬT THỜI TRẦN MỸ THUẬT THỜI TRẦNKhi nhà Lý bắt đầu suy yếu , người đứng đầu dòng họ Trần ở đây là Trần Cảnh (Trần Thái Tông ) nhưng người đặt nền móng cho sự ra đời chính thức của nhà Trầnlà trần Thủ Độ . Nhà Lý suy vi , quyền lực rơi hết vào tay Trần Thủ Độ .Sau khi épLý Chiêu Hoàng ( 8 tuổi ) nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh ( 7 tuổi ,1218-1227)thì thời đại của nhà Trần chính thức bắt đầu năm 1225 . Trong khoảng 175 năm trịvì , nhà Trần đã lãnh đạo nhân dân Đại Việt ba lần kháng chiến chống quân Nguyênthành công vào các năm 1258 ,1285 và 1288 , nhưng trong những năm sau này ,kể từthời Vua Dụ Tông thì triều đại nhà Trần đạ suy yếu đi vì nhiều lý do , chủ yếu là dosự mục nát và yếu kém của hệ thống quan lại . Cuối cùng vào năm 1400 , Hồ Quý Lyđã cướp ngôi nhà Trần , chấm dứt 175 năm trị vì của dòng họ này .Nhà Trần thay thế nhà Lý suy tàn trong sự phát triển đi lên của phong kiến ViệtNam . Ba lần chống quân Nguyên – Mông thắng lợi , bảo tồn giang sơn đã tạo nênmột hào khí oai hùng cho dân tộc và thấm đẫm trong văn học nghệ thuật , mặt khácchiến tranh nhiều lần tàn phá đất nước , hoạt động nghệ thuật bị hạn chế , cuối cùngchế độ điền trang thái ấp cũng tan vỡ trong cuộc cải cách của Hồ Quý Ly vào cuốithế kỷ 14 .Mỹ thuật thồi Trần với đường nét phóng khoáng , khỏe khoắn hơn thời Lý . Bố cụccó phần thưa thoáng đơn giản . Đề tài phong phú hơn thời Lý , đặc biệt là trên đồgốm xuất hiện nhiều hình ảnh con thú . Có được điều này là nhờ sự giao lưu văn hóarộng rãi và tinh thấn thượng võ thời Trần phát triển mạnh qua ba cuộc kháng chiếnchống quân Nguyên Mông .KIẾN TRÚCKIẾN TRÚC CUNG ĐÌNH :Lăng Trần Thủ Độ ở Tam Đường ( Thái Bình ) có một số tượng thúTượng Hổ ở lăng Trần Thủ Độ ( Thái Bình ) .Trần Thủ Độ là thái sư triều Trấn ,ơng là người uy dũng , quyết đoán , người góp phần dựng lên vương triều Trần ,người có vai trò quan trọng trong chiến thắng chống quân xâm lược Mông Cổ(1258) .Khu lăng mộ của ông được xây dựng vào năm 1264 tại Thái Bình , ở lăng cótạc một con hổ . Tượng hổ có kích thước gần như thật (dài 1m43), thân hình thon ,bộ ngực nở nang , bắp vế căng tròn . Tượng đã lột tả tính cách dũng mãnh của vịchúa sơn lâm ngay cả trong tư thế rát thư thái : nắm xoải chân , chân thu về phíatrước , đầu ngẩng cao . Tượng hổ tạo khối đơn giản , dứt khoát , có chọn lọc vàđược sắp sếp một cách chặt chẽ , vững trãi . Sự trau chuốt nuột nà của hình khối vàđường nét với những đường chải mượt của tóc hổ , những đường văn đều đặn trênức tạo nên những hoa văn trang trí tôn thêm vẻ đẹp của hổ . Thông qua hình tượngcon hổ , các nghệ sỹ điêu khăc thời xưa đã nắm bắt và lột tả được tính cách , vẻđường bệ , lẫm liệt của thái sư Trần Thủ Độ . Bây giờ đến Vũ Thư , Thái Bình . Tavẫn gặp một con hổ đá nằm im lìm giữa hoa hoang cỏ dại trong di tích hoang tànlăng Trần Thủ Độ . Đây là một tác phẩm nghệ thuật dẹp trong nền nghệ thuật điêukhắc cổ Việt Nam .ĐỀN AN SINH VÀ LĂNG MỘ NHÀ TRẦNĐền và lăng mộ nhà Trần thuộc xã An Sinh , huyện Đông Triều , tỉnh Quảng Ninh,nắm rải rác trong một khu đất rộng có bán kính 20km để thờ “Bát Vị Hoàng Đế “thời Trần .Đây là một trong những công trình tưởng niệm có giá trị lớn trong lịchsử Việt Nam và đã được bộ văn hóa thông tin công nhận là di tích lịch sử . Đượctrùng tu vào thời Hậu Lê và thời Nguyễn , quần thể di tích gồm một đền và tám lăngmộ .Khu đền Sinh thuộc thôn Nghĩa Hưng là nơi thờ chung tám vị vua nhà Trần và lăngmộ của Trần Thái Tông , Trần Thánh Tông và Giản Định Đế . Lăng mộ Trần AnhTông ở khu trại lốc , lăng Trần Minh Tông ở khu Khe Gạch , lăng Trần Hiến Tôngở khu Ao Bèo , Lăng Trần Dụ Tông ở khu Đống Tròn ,lăng Trần Nghệ Tông ở khuKhe Nghệ .Ngoài việc xây dựng điện miếu ở mỗi lăng làm nơi thồ cúng , triều đình còn cho xâydựng ở khu đền Sinh nhiều tòa điện miếu lớn để làm nôi tế lễ bái yết và cắt cử cácquan về trông coi cẩn thận . toàn bộ khu vực này trở thành thánh địa tôn nghiêmqua các triều Trần , Lê , Nguyễn .Đền Sinh gồm ba tòa nhà rộng , kết cấu hình chữ tam , tiền đường thờ Triều Trần ,bái đường thờ anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo , hậu cung thờ tám vua Trần :Thái Tông , Chánh Tông ,Anh Tông , Minh Tông ,Hiến Tông , Dụ Tông , Nghệ Tôngvà hoàng đế hậu Trần là Giản Định Đế (Trần ngồi ).Ở phía sau đền có 3 lăng các vua :Thái Tông , Thánh Tông và Giản Định Đế . rảirác ở suốt dãy núi còn có lăng các vua Anh Tông ( còn gọi là Đồng Thái hoặc TháiLăng ), lăng vua Minh Tông ( lăng Đồng Mục ) , lăng vua Hiến Tông (Lăng NghệSơn ), lăng vua Dụ Tông , vua Nghệ Tông .Trải qua thời gian và thăng trầm của Lịch sử , khu vực này bị hư hỏng nặng . ngàynay với ý thức và lòng tự hào dân tộc nên khu đền Sinh và các lăng mộ nhà Trầnđang dần được quan tâm khôi phục đúng tầm cỡ của nó để bảo tồn và phát huy mộtdi sản văn hóa quý báu của dân tộc và góp phần giáo dục truyền thống cho các thếhệ mai sau , tạo thành một khu di tích thu hút du khách bốn phương .Tượng quan hầu trong lăng vua Trần Hiến Tông ở xã An Sinh huyện Đông Triều ,tỉnh Quảng Ninh .Vua Trần Hiến Tông mất năm 1341 , tuy đã 13 năm làm vua ,nhưng lúc ấy mới 23 tuổi . Có lẽ vì thế , trong sự thương tiếc của triều đình , đây làlăng mộ vua Trần duy nhất có các tượng “người đá , ngựa đá ,hổ đá , dê đá ,trâu đá“như các tác giả sách Đại Nam Nhất Thống Chí ở cuối thế kỷ XIX còn thấy > Saunhiều biến thiên lịch sử , cho đến thập niên 70 của thế kỷ XX , khu lăng đã bụ hủyhoại , song vẫn còn hai tượng quan hầu , chó đá và trâu đá .Rất tiếc cả hai tượng quan hầu đều bị gẫy mất đầu nhưng may tìm được một đầutượng chắp lên rất khớp ., và như thế có thể nhận ra một tượng quan hầu khánguyên . tượng cao 130 cm, đứng trên đế chữ nhật cạnh trước 39 cm cạnh bên 30cm còn nổi trên đất 10cm . Tượng và bệ liền một khối đá dựng thẳng đứng , tất cảkhuôn lại trong một trụ gọn gàng như kiểu tượng mồ tây nguyên , không có nhữngchi tiết nhô ngang dễ gãy . Tượng được diễn tả một viên quan hầu cận đứn ...