Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 15

Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới.Chương 15: Lai tạo giống.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 15 Lai t¹o gièng J.Allen, BM.Burns vµ J.D.BertramGiíi thiÖu chung −u thÕ lai thu ®−îc khi cho lai gi÷a gièng bß «n ®íi (Bos Taurus), vÝ dô nh− gièng bß HerefordLai t¹o gièng lµ qu¸ tr×nh cho giao phèi nh÷ng c¸ víi gièng bß nhiÖt ®íi (Bos Indicus), vÝ dô gièngthÓ kh¸c gièng víi nhau hay nãi mét c¸ch kh¸c bß Sind cao h¬n so víi khi cho lai gi÷a gièng bßlµ lai gi÷a c¸c gièng víi nhau. Nãi chung, nh÷ng «n ®íi víi chÝnh gièng bß «n ®íi hoÆc gi÷a 2c¸ thÓ lai cã xu h−íng khoÎ m¹nh h¬n so víi c¸c gièng bß nhiÖt ®íi víi nhau. ¦u thÕ lai vÒ t¨ngc¸ thÓ thuÇn chñng. ThÕ nh−ng, chØ kho¶ng 20- träng trung b×nh hµng ngµy gi÷a gièng bß30 n¨m qua, nh÷ng −u ®iÓm cña c¸c ch−¬ng tr×nh Hereford víi Brahman lµ 9-10%, trong lóc ®ãlai t¹o gièng míi ®−îc ®¸nh gi¸ mét c¸ch ®Çy còng tÝnh tr¹ng nµy −u thÕ lai gi÷a Hereford víi®ñ. Angus chØ ®¹t 5%.Nh÷ng lý do c¬ b¶n ®Ó thùc hiÖn lai t¹o trong c¸c Nh÷ng tÝnh tr¹ng cã hÖ sè di truyÒn thÊp nh− søc®µn th−¬ng phÈm lµ: sèng, t¨ng khèi l−îng ë giai ®o¹n cßn non vµ1. Sö dông −u thÕ lai sinh s¶n cña gia sóc c¸i cã xu h−íng ®¹t −u thÕ2. Khai th¸c c¸c −u ®iÓm cña hiÖu øng gièng, lai cao nhÊt, ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ c¸c tÝnh tr¹ng cã cã nghÜa lµ sö dông c¸c ®Æc tÝnh tèt cña hÖ sè di truyÒn thÊp ®−îc c¶i thiÖn mét c¸ch hiªô gièng bè mÑ ë thÕ hÖ con lai, vµ qu¶ h¬n ë lai t¹o so víi chän läc trùc tiÕp.3. Sö dông thay thÕ ®µn cã nghÜa lµ sö dông c¸c c¸ thÓ c¸i cña mét gièng nhÊt ®Þnh hoÆc c¸ ¶nh h−ëng cña gièng thÓ lai bëi v× mong muèn cña chóng ta lµ cã c¸c c¸ thÓ c¸i ®Ó phèi víi ®ùc cña mét gièng Thu thËp nh÷ng −u ®iÓm cña c¸c tÝnh tr¹ng mong víi nh÷ng ®Æc tÝnh kh¸c nhau. muèn cña c¸c gièng ë thÕ hÖ bè mÑ lµ lý do cùcSö dông −u thÕ lai lµ lý do quan träng nhÊt trong kú quan träng ®èi víi lai t¹o gièng. Nh÷ng c¸ thÓlai t¹o gièng. §èi víi c¸c nhµ s¶n xuÊt gièng lai sinh ra ë thÕ hÖ lai thø nhÊt (F1) cña 2 gièngth−¬ng m¹i, nh÷ng lý do kh¸c ®èi víi lai t¹o cã xu h−íng phèi hîp c¸c ®Æc tÝnh cña c¸c giènggièng, còng quan träng nh− cña −u thÕ lai. bè mÑ. Nh÷ng vÝ dô sau ®©y chøng minh viÖc sö dông c¸c ®Æc tÝnh mong muèn cña c¸c gièng bè¦u thÕ lai lµ g×? mÑ ®Ó t¹o c¸c tæ hîp lai tèt.¦u thÕ lai (Hybrid Vigour hoÆc Heterosis) lµ trÞ Lai t¹o gi÷a 1 gièng thuéc bß nhiÖt ®íi, vÝ dôsè vÒ t¨ng n¨ng suÊt cña c¸ thÓ lai so víi trung Brahman víi 1 gièng bß «n ®íi nh− Angus, sÏb×nh hai gièng thuÇn taä nªn chóng. §èi víi mét phèi hîp ®−îc sù chèng ®ì ve vµ nhiÖt ®é tèt cñatÝnh tr¹ng nhÊt ®Þnh cña mét cÆp gièng ®· cho th× gièng bß Brahman vµ chÊt l−îng thÞt xÎ tèt cña−u thÕ lai lµ sù chªnh lÖch gi÷a trÞ sè cña thÕ hÖ gièng bß Angus. Trong vÝ dô nµy, c¸c c¸ thÓ laicon lai (F1) so víi gi¸ trÞ trung b×nh cña bè mÑ biÓu hiÖn −u thÕ lai nh−ng nh÷ng ®ãng gãp quanthuÇn chñng t¹o nªn chóng. träng nhÊt cña chóng ®èi víi s¶n suÊt lµ c¸c ®Æc tÝnh chóng ®−îc di truyÒn tõ bè mÑ. Nh÷ng ®Æc¦u thÕ lai lµ sù t¨ng vÒ trÞ sè cña mét tÝnh tr¹ng tÝnh cña thÕ hÖ lai còng chÞu ¶nh h−ëng bëinµo ®ã do c¸c c¸ thÓ giao phèi víi nhau cã Ýt nh÷ng c¸ thÓ riªng biÖt cña c¸c gièng thuÇn t¹oquan hÖ huyÕt thèng h¬n so víi viÖc phèi gièng nªn chóng. §iÒu nµy cã nghÜa lµ gi¸ trÞ gièng,gi÷a c¸c c¸ thÓ trong 1 gièng thuÇn víi nhau. gi¸ trÞ di truyÒn céng gép cña bè mÑ cña c¸c c¸Ng−îc l¹i suy tho¸i cËn huyÕt lµ sù gi¶m n¨ng thÓ lai sÏ lµm ¶nh h−ëng ®Õn n¨ng suÊt cña c¸csuÊt do phèi gièng nh÷ng c¸ thÓ cã quan hÖ hä c¸ thÓ lai. ChÝnh v× vËy, c¸ thÓ lai lµ sù hoµ hîphµng gÇn gòi víi nhau. ¦u thÕ lai vµ suy tho¸i trén lÉn hay kÕt hîp c¸c tÝnh tr¹ng cña bè mÑ.cËn huyÕt vÒ tÝnh chÊt c¬ b¶n gièng nhau nh−ngtheo h−íng ng−îc chiÒu nhau. Phèi hîp§èi víi 1 tÝnh tr¹ng nhÊt ®Þnh, −u thÕ lai cã xu §©y lµ mét vÊn ®Ò quan träng trong viÖc sö dôngh−íng t¨ng khi cho lai c¸c gièng cã kh¸c biÖt vÒ gièng trong ch−¬ng tr×nh lai t¹o sao cho nh÷ngdi truyÒn lín h¬n. VÝ dô ®èi víi nhiÒu tÝnh tr¹ng, tÝnh tr¹ng mong muèn cña c¸c gièng bè mÑ ®−îc ...