Nắng, nốt ruồi và ung thư da

Nắng nóng là một trong những nguy cơ dễ phát sinh ung thư ở nốt ruồi. Tất cả mọi người đều có nốt ruồi trên cơ thể, từ một vài nốt đến 20-40 nốt hoặc nhiều hơn nữa. Có thời gian nốt ruồi trên khóe môi được xem như nét duyên của các nàng. Tuy nhiên, không phải tất cả nốt ruồi đều đẹp, đôi khi nốt ruồi cũng có thể hóa ung thư rất nguy hiểm. Phơi nắng làm gia tăng nốt ruồi Nốt ruồi có thể có dạng phẳng hay nhô lên với nhiều màu sắc: đỏ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nắng, nốt ruồi và ung thư da Nắng, nốt ruồi và ung thư da Nắng nóng là mộ t trong những nguy cơ dễ phát sinh ung thư ở nốtruồi. Tất cả mọi người đều có nốt ruồi trên cơ thể, từ một và i nốt đến 20-40nốt hoặc nhiều hơn nữa. Có thời gian nốt ruồi trên khóe môi được xem như nét duyên của cácnàng. Tuy nhiên, không phả i tấ t cả nốt ruồi đều đẹp, đôi khi nố t ruồi cũng cóthể hóa ung thư rất nguy hiể m. Phơi nắng làm gia tăng nốt ruồi Nốt ruồi có thể có dạ ng phẳng hay nhô lên với nhiều màu sắc: đỏ thịttươi, nâu sậm hay đen. Đa số nốt ruồi có hình tròn hay bầu dục nhưng đôikhi cũng có những dạng b ất thường. Kích thước các nốt ruồi thay đổi từ vàimillimet đến vài centimet đường kính. Số lượ ng nốt ruồi hiện diện trên cơthể một người tùy thuộc các yếu tố di truyền hay tình trạng phơi nắng mặttrời. Một hay nhiều n ốt ru ồi có thể hiện diện ngay từ lúc mới sinh (các vếtbớt, vết chàm màu nâu), gọi là nốt ruồi b ẩm sinh. Đa số nốt ruồi xuất hiệntrong giai đoạn thơ ấu hay thanh thiếu niên, gọi là nốt ruồi mắc phải. Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời sẽ làm nốt ruồi có màu sậm hơn vàlàm gia tăng số lượng nốt ruồ i. Giai đoạn tuổi mới lớn và lứa tuổi thanh niêncó số lượng n ốt ruồi xuất hiện nhiều nhất. Nốt ru ồi ít xuất hiện hơn trong cácgiai đ oạn trưởng thành sau nà y. Sự biến đổi của nốt ruồi Nốt ruồi đa số thường lành tính nhưng cũng có thể tiềm ẩ n nguy cơcủa u hắc tố ác tính (melanoma), là một dạng ung thư da phát triển từ sự tăngsản bất thường của các tế bào hắc tố. Tỉ lệ ung thư nốt ruồ i khoảng 2,9-4 ,5%trên 100.000 dân và thường có khởi đầu từ một nốt ruồi bình thường. Dạ ngung thư này chiếm khoảng 10% số trường hợp ung thư da nhưng lại là loạiung thư nguy hiểm nhất, có thể phát triển và di căn nhanh, gây ra đến 75%các trường hợp tử vong. Nếu được phát hiện sớm, điều trị kịp thời ngay từlúc nốt ruồi bắt đầ u chuyển sang ác tính thì tỉ lệ khỏi bệnh khá cao. Để sớm phát hiện ung thư tế bào hắc tố, chúng ta cần lưu ý cácdấu hiệu thay đổi đột ngột sau đây ở một nốt ruồi theo trình tự ABCD: A (Asymetry): không đối xứng. Nốt ruồi bỗng nhiên biến dạng, khôngcòn đối xứng như lúc đ ầu. B (Border irregularity) : bờ không đều. Bờ nốt ruồi trở nên có khía lỗchỗ, không phẳng, không đều. C ( Color): màu sắc. Mà u n ốt ruồi bắt đ ầu thay đổi, không còn đồngnhất: nâu bóng xen kẽ rám nắng, đen sậm hơn. D ( Diameter): đ ường kính. Đường kính nốt ruồi bỗng gia tăng kíchthước trên 6mm. Nếu gia đình bạn từng có người bị ung thư tế bào hắc tố, đồng thờibạn đang có nhiều nốt ruồi trên người, bạn cần đến khám ở bác sĩ chuyênkhoa da liễu để kiểm tra chúng thường xuyên theo lịch đề nghị như sau: + 20-39 tu ổi: kiể m tra nốt ruồi mỗi ba năm. + 40 tuổi trở lên: kiểm tra nốt ruồi hằng năm. Ngoài ra còn có các triệu chứng cảnh báo khác: - Xuất hiện thêm một n ốt ruồi mới bên cạnh nốt ruồi có sẵn. - Màu sắc nốt ruồi bắt đầu lan ra vùng da xung quanh. - Nốt ruồi bỗng lớn nhanh, sưng đỏ, ngứa, đau, chảy má u, rịn nước,tróc vả y. Có nên c ắt bỏ nốt ruồi? Mặc dù nốt ruồi thườ ng an toàn và vô hại nhưng người ta vẫn đặt vấnđề phải điều trị nốt ru ồi khi gặp phải một số điều kiện sau: + Khả năng hóa ung thư của nốt ruồi như đã đề cập trên. + Các nốt ruồi gây tr ở ngại cho sinh hoạt: thườ ng xuyên bị phơi n ắng,bị ẩ m ướt, bị cọ xát b ởi quần áo, lược, dao cạo râu (ví dụ : các nốt ru ồi ở mặt,lòng bàn chân, lòng bàn tay, da đầu, cằm, dưới vú...). + Lý do thẩm mỹ : nốt ruồi không đẹp hay ở những vị trí không phùhợp tùy theo quan niệm cá nhân, tướng s ố. Nếu muốn phá bỏ nốt ruồi hữu hiệu và tránh các biến ch ứng có hại vềsau, ta nên đến bác sĩ chuyên khoa da liễu để đ ược chẩn đoán chính xác tínhchất, tình trạng hiện tạ i của nốt ruồ i và có cách xử lý triệt để theo đúng cácphương pháp chuyên môn như: + Phẫu thuật cắt bỏ, khâu thẩm mỹ. + Dùng sóng điện cao tần hay tia laser CO2. + Dùng các loạ i laser màu như laser Q-Switched, Nd - YAG, Ruby. Bảo vệ nốt ruồi trước ánh nắng Đối với ung thư da, không gì bằng phòng ngừa, bảo vệ da trước sứctàn phá nguy hại của ánh nắng mặt trời. 1. Tránh ánh nắng: Nên tránh tiếp xúc vớ i ánh nắng càng nhiều càng tốt, nhất là trongkhoảng 11g trưa đế n 16g. Khi bắt bu ộc phải ra nắng nên đeo găng tay, mặcquần áo dài, mang khẩu trang, đ ội mũ rộng vành và đeo kính mát màu đậmcó tròng kính ôm kín cả chân mày và đuôi mắt. 2. Dùng kem chống nắng: Dùng kem có chỉ số SPF từ 20 trở lên chống nắng ngay cả vào nhữngngày có mây, khi làm việc bên cửa sổ hay lái ôtô. Nhớ bôi kem 30 phúttrước khi ra nắng. Bôi kem lại khoản g mỗi giờ nếu chảy mồ hôi nhiều hoặcbơi lội làm trôi mất kem. Tuy nhiên, đừng ỷ lại vào kem chốn ...