Nắng và sức khỏe làn da (Kỳ 2)

Nắng và tàn nhang Tàn nhang (freckles) là những đốm nâu sậm và phẳng trên mặt da, thường nhiều ở nơi lộ ra nắng như mặt, cổ, cánh tay... Cũng như mụn, tàn nhang thường do yếu tố chính là di truyền, do yếu tố phụ là tia tử ngoại. Những người da trắng mắt xanh, nâu thường bị tàn nhang ở tuổi rất trẻ rồi tăng số lượng và sậm màu dần theo năm tháng cũng như sự phơi nắng.Cần phân biệt, những người màu mắt đen thì không bị hoặc ít bị tàn nhang, nhưng sau tuổi...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nắng và sức khỏe làn da (Kỳ 2) Nắng và sức khỏe làn da (Kỳ 2) Nắng và tàn nhang Tàn nhang (freckles) là những đốm nâu sậm và phẳng trên mặt da, thườngnhiều ở nơi lộ ra nắng như mặt, cổ, cánh tay... Cũng như mụn, tàn nhang thườngdo yếu tố chính là di truyền, do yếu tố phụ là tia tử ngoại. Những người da trắngmắt xanh, nâu thường bị tàn nhang ở tuổi rất trẻ rồi tăng số lượng và sậm màu dầntheo năm tháng cũng như sự phơi nắng. Cần phân biệt, những người màu mắt đen thì không bị hoặc ít bị tàn nhang,nhưng sau tuổi 40 da mặt, cổ, tay, lưng sẽ xuất hiện những đốm nâu của tuổi đời(age spots) do sự cộng dồn tác hại của tia tử ngoại do phơi nắng nhiều. Ngoài racòn có những nốt đen do mụn đầu đen (blackheads) để lại. Tàn nhang và những đốm nâu đen nói trên đều phẳng (không nhô lên khỏimặt da) là những rối loạn sắc tố lành tính, do sự đáp ứng sinh lý của cơ thể, rất khóchữa trị hoặc không cần chữa trị nếu không có vấn đề về thẩm mỹ. Nhưng ta cóthể phòng ngừa được: Khi tia tử ngoại trong áng Bảo vệ mắt bé khi phơi nắng nắng chiếu trực tiếpvào mắt lâu ngày (mắt xanh, mắt nâu để tia tử ngoại lọt vào nhiều hơn) thì não màcụ thể là vùng dưới đồi sẽ phản ứng lại, tiết ra một hóa chất điều khiển tuyếnthượng thận, khiến tuyến này tiết ra một hóa chất khác làm cho da bị nhiễm sắc,nên trên da xuất hiện nhiều tàn nhang hoặc các đốm nâu đen nói trên. Nếu khi rakhỏi nhà đều đội nón mũ rộng vành và mang kính râm đen hoặc nâu đen để cảnkhông cho tia tử ngoại chiếu thẳng vào mắt thì sẽ cản được hiện tượng rối loạn sắctố nói trên. Do đó tàn nhang và những đốm đen do tích tuổi sẽ xuất hiện chậm hơnvà lợt hơn (việc điều trị tàn nhang và các đốm đen tích tuổi sẽ được trình bày sau). Cách bảo vệ da chống nắng Trước hết phải sửa đổi thành kiến cho rằng “ánh nắng lúc nào cũng có lợi”.Câu ngạn ngữ “ở đâu có ánh nắng, ở đó không có bệnh tật” có đúng cho môitrường nhà cửa, nhất là những khu nhà ổ chuột, vì môi trường chung quanh nhà ởcần có nhiều ánh nắng để loại trừ mầm bệnh. Còn đối với con người, chỉ có trẻ conchưa biết đi và người lớn bị bệnh liệt giường dài ngày thì mới cần đến sự phơinắng mỗi ngày vài chục phút, vào buổi sáng sớm (trong khoảng 7 - 8 giờ) mà thôi.Còn lại mọi người chúng ta ai cũng nên có ý thức tránh nắng như sau: - Luôn có ý thức giảm tác hại của nắng bằng cách luôn đội nón mũ rộngvành và đeo kính râm khi ra khỏi nhà. Che dù, che mặt, mang găng tay, mang vớda, mặc quần áo che kín da, luôn là có ích để hạn chế sự cộng dồn tác hại của tiatử ngoại, gây lão hóa, nhăn da và các bệnh da, nhất là ung thư da. - Chọn giờ lao động ngoài trời thích hợp để tránh bị cảm nắng (trúng nắng),thí dụ ra đồng sớm lúc mặt trời chưa mọc, đến 9 - 10 giờ thì về nghỉ, buổi chiều rađồng sau 15 giờ... - Khi ra biển, nên mang kính râm, bôi kem chống nắng trước 30 phút, chỉnên tắm vào thời gian trước 9 giờ sáng và sau 3 giờ chiều. Khi tắm biển vẫn nênđội nón mũ (nón lác...) cả lúc tắm dưới nước, mỗi lần xuống biển chỉ tắm độ 30phút là tối đa và khi lên bờ, nên ngồi dưới dù che chứ không nên phơi trần dướinắng biển (lúc tắm dưới nước, khi ngồi trong dù che vẫn luôn đeo kính râm).Trước và sau khi xuống tắm nên bôi kem chống nắng. Lưu ý thực hiện điều này cảvới trẻ con và người lớn tuổi. - Những người có cái bớt sậm, nhiều nốt ruồi hoặc người dễ nhạy cảm vớinắng (ra nắng vài chục phút là da bị đỏ ửng ...) thì không nên phơi nắng, khôngnên tắm biển vì dễ bị phát sinh ung thư. - Tăng cường khả năng tự bảo vệ, bằng cách ăn đủ lượng rau quả tươi: hàngngày khoảng 500 g (gồm 200 g rau lá lục đậm các loại + 100 g củ quả có màu đỏ,vàng cam và 200 g quả chín tươi), đủ protein (tối thiểu 100 g thịt, cá, trứng, đậu,mè/ngày) và các chất béo cần thiết (tối thiểu 1 muỗng canh dầu và 1 muỗng canhmỡ/ngày) và uống đủ nước. Chế độ ăn uống này giúp da bài tiết mồ hôi có đủlượng acid urocanic và lipid hấp thu tia tử ngoại. - Kem và dầu chống nắng có thể làm tăng khả năng chống nắng của da lênhàng chục lần. Trên mỗi nhãn hiệu sản phẩm chống nắng (Sundown, Sunblock,Sun Oil, Antisolair, Antisolar..., hoặc trên nhãn có ghi công dụng: “Anti UVA +UVB”...). Trên sản phẩm cũng thường ghi chỉ số chống nắng SPF riêng của mỗisản phẩm. Thí dụ sunblock hiệu Sundown của Johnson & Johnson có ghi SPF 30,có nghĩa là: nếu khả năng chống nắng của da bình thường: phơi nắng 10 phút damới bắt đầu ửng đỏ (được coi là SPF = 1), thì, t ...