Nên dùng kháng sinh cho trẻ khi nào?

Hiện nay, việc dùng kháng sinh (KS) ở nước ta chưa đi vào nề nếp, dùng chưa đúng và chưa hợp lý, đặc biệt là đối với trẻ em.KS là gì?KS là một chất mà ngay ở nồng độ thấp nhất cũng có khả năng tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của vi khuẩn (vi nấm). KS có nhiều nhóm khác nhau, trong mỗi nhóm có nhiều loại biệt dược, vì vậy khi muốn sử dụng một loại KS nào đó, người thầy thuốc phải biết được KS đó thuộc nhóm nào, nhất là khi muốn kết...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nên dùng kháng sinh cho trẻ khi nào? Nên dùng kháng sinh cho trẻ khi nào? Dùng KS phải có chỉ định của bác sĩ. Hiện nay, việc dùng kháng sinh (KS) ở nước ta chưa đi vào nề nếp,dùng chưa đúng và chưa hợp lý, đặc biệt là đối với trẻ em. KS là gì? KS là một chất mà ngay ở nồng độ thấp nhất cũng có khả năng tiêu diệthoặc ức chế sự phát triển của vi khuẩn (vi nấm). KS có nhiều nhóm khác nhau, trong mỗi nhóm có nhiều loại biệt dược, vìvậy khi muốn sử dụng một loại KS nào đó, người thầy thuốc phải biết được KS đóthuộc nhóm nào, nhất là khi muốn kết hợp KS (nên lưu ý là không kết hợp KStrong cùng một nhóm). Người ta tạm phân chia thành 7 nhóm KS chính và một số nhóm phụ kháctrên cơ sở dựa vào cơ chế tác dụng của chúng lên vi khuẩn hoặc vi nấm. Các nhóm KS đó là: nhóm beta- lactam (bao gồm phân nhóm penicillin vàcephalosporin), nhóm aminoside, nhóm phenicol, nhóm lincosamie, nhómmacrolide, nhóm tetracyclin, nhóm kháng sinh chống nấm và một số nhóm phụkhác như: nhóm quinolone, nhóm nitroimidazole, các dẫn xuất của sulfanilamidevà các glycopeptide. Khi nào thì dùng KS cho trẻ? Hiện nay vẫn còn có hiện tượng tự mua thuốc để điều trị cho trẻ, cho dùkhông biết bé bị bệnh gì, nghĩa là người mẹ cứ thấy con mình ho, hắt hơi, sổ mũihoặc hơi sốt (thậm chí người mẹ cũng không cặp nhiệt độ để đo nhiệt độ cho bé,mà chỉ phỏng đoán hoặc sờ vào trán con rồi nghĩ là cháu có sốt mà thôi). Vì vậy, muốn biết trẻ có nên dùng thuốc KS hay không, nhất thiết phải có ýkiến của bác sĩ, nếu có điều kiện đi khám bác sĩ chuyên khoa nhi thì càng tốt. Chỉ dùng KS cho trẻ khi bác sĩ thấy có các triệu chứng lâm sàng về nhiễmtrùng nghi do vi khuẩn (hoặc vi nấm). Ví dụ có dấu hiệu viêm nhiễm như: sưng, nóng, đỏ, đau trong một số bệnhviêm cơ, áp-xe cơ hoặc trong các bệnh về đường hô hấp (viêm phế quản -phổi...),trong các bệnh về tai, mũi, họng như: VA, amiđan, viêm tai... hoặc mắc bệnh dovirus nhưng có bội nhiễm thêm vi khuẩn như: viêm phế quản sau sởi, nhiễm trùngda do thủy đậu. Ngoài các triệu chứng lâm sàng thì một số chỉ số về cận lâm sàng cũngđóng góp một cách đáng kể, giúp thầy thuốc lâm sàng chẩn đoán bệnh nhiễmkhuẩn một cách chính xác hơn, để có hướng dùng KS hay không? Ví dụ như: tốc độ lắng máu, chỉ số bạch cầu trung tính, tiểu cầu hoặc cấymáu tìm vi khuẩn trong các trường hợp nghi nhiễm trùng huyết do vi khuẩn (vinấm). Khi bác sĩ đã tìm ra nguyên nhân và chẩn đoán chắc chắn trẻ có mắc bệnhnhiễm khuẩn thì lúc đó bác sĩ sẽ chỉ định cụ thể dùng thuốc KS gì? mỗi ngày dùngbao nhiêu là đủ? thuốc đó dùng bằng cách nào (uống, tiêm hay đặt hậu môn...)? Khi đã có đơn của bác sĩ, người mẹ cần tuân thủ dùng đúng chỉ định, tuyệtđối không tự ý đổi tên thuốc (việc này có thể gặp ở một số quầy thuốc tư nhân,dược tá muốn bán được loại thuốc mình có cho nên cứ tư vấn theo hướng đó đểbệnh nhân hay người nhà bệnh nhân mua thuốc của mình, bất chấp người bệnh đãcó đơn của bác sĩ). Để đề phòng trường hợp sử dụng thuốc KS không hiệu quả hoặc hiệu quảkém bởi một lý do nào đó, ví dụ vi khuẩn đã kháng lại thuốc KS đó chẳng hạnhoặc loại thuốc đó không phù hợp như uống vào buồn nôn, thậm chí bị dị ứng...thì cần đến gặp lại bác sĩ đã khám và kê đơn để được tư vấn thêm và có hướng xửlý thích hợp. Tuyệt đối không tự tiện đổi thuốc. Khi nào phải dùng KS luôn là một bài toán, ngay cả đối với chính các thầythuốc, nhất là khi quyết định ấy dành cho trẻ nhỏ bởi nếu sự lựa chọn không chínhxác sẽ gây hại cho trẻ, không chỉ hiện tại mà cả tương lai sau này.