Nên dùng kháng sinh cho trẻ khi nào?

Hiện nay, việc dùng kháng sinh (KS) ở nước ta chưa đi vào nề nếp, dùng chưa đúng và chưa hợp lý, đặc biệt là đối với trẻ em. KS là gì? KS là một chất mà ngay ở nồng độ thấp nhất cũng có khả năng tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của vi khuẩn (vi nấm). KS có nhiều nhóm khác nhau, trong mỗi nhóm có nhiều loại biệt dược, vì vậy khi muốn sử dụng một loại KS nào đó, người thầy thuốc phải biết được KS đó thuộc nhóm nào, nhất là khi...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nên dùng kháng sinh cho trẻ khi nào? Nên dùng kháng sinh cho trẻ khi nào? Hiện nay, việc dùng kháng sinh (KS) ở nước ta chưa đi vào nềnếp, dùng chưa đúng và chưa hợp lý, đặc biệt là đối với trẻ em. KS là gì? KS là một chất mà ngay ở nồng độ thấp nhất cũng có khả năng tiêudiệt hoặc ức chế sự phát triển của vi khuẩn (vi nấm). KS có nhiều nhómkhác nhau, trong mỗi nhóm có nhiều loại biệt dược, vì vậy khi muốn sửdụng một loại KS nào đó, người thầy thuốc phải biết được KS đó thuộcnhóm nào, nhất là khi muốn kết hợp KS (nên lưu ý là không kết hợp KStrong cùng một nhóm). Người ta tạm phân chia thành 7 nhóm KS chính vàmột số nhóm phụ khác trên cơ sở dựa vào cơ chế tác dụng của chúng lên vikhuẩn hoặc vi nấm. Các nhóm KS đó là: nhóm beta- lactam (bao gồm phânnhóm penicillin và cephalosporin), nhóm aminoside, nhóm phenicol, nhómlincosamie, nhóm macrolide, nhóm tetracyclin, nhóm kháng sinh chống nấmvà một số nhóm phụ khác như: nhóm quinolone, nhóm nitroimidazole, cácdẫn xuất của sulfanilamide và các glycopeptide. Khi nào thì dùng KS cho trẻ? Hiện nay vẫn còn có hiện tượng tự mua thuốc để điều trị cho trẻ, chodù không biết bé bị bệnh gì, nghĩa là người mẹ cứ thấy con mình ho, hắt hơi,sổ mũi hoặc hơi sốt (thậm chí người mẹ cũng không cặp nhiệt độ để đo nhiệtđộ cho bé, mà chỉ phỏng đoán hoặc sờ vào trán con rồi nghĩ là cháu có sốtmà thôi). Vì vậy, muốn biết trẻ có nên dùng thuốc KS hay không, nhất thiếtphải có ý kiến của bác sĩ, nếu có điều kiện đi khám bác sĩ chuyên khoa nhithì càng tốt. Dùng KS phải có chỉ định của bác sĩ. Chỉ dùng KS cho trẻ khi bác sĩ thấy có các triệu chứng lâm sàng vềnhiễm trùng nghi do vi khuẩn (hoặc vi nấm), ví dụ có dấu hiệu viêm nhiễmnhư: sưng, nóng, đỏ, đau trong một số bệnh viêm cơ, áp-xe cơ hoặc trongcác bệnh về đường hô hấp (viêm phế quản -phổi...), trong các bệnh về tai,mũi, họng như: VA, amiđan, viêm tai... hoặc mắc bệnh do virus nhưng cóbội nhiễm thêm vi khuẩn như: viêm phế quản sau sởi, nhiễm trùng da dothủy đậu. Ngoài các triệu chứng lâm sàng thì một số chỉ số về cận lâm sàngcũng đóng góp một cách đáng kể, giúp thầy thuốc lâm sàng chẩn đoán bệnhnhiễm khuẩn một cách chính xác hơn, để có hướng dùng KS hay không? Vídụ như: tốc độ lắng máu, chỉ số bạch cầu trung tính, tiểu cầu hoặc cấy máutìm vi khuẩn trong các trường hợp nghi nhiễm trùng huyết do vi khuẩn (vinấm). Khi bác sĩ đã tìm ra nguyên nhân và chẩn đoán chắc chắn trẻ có mắcbệnh nhiễm khuẩn thì lúc đó bác sĩ sẽ chỉ định cụ thể dùng thuốc KS gì? mỗingày dùng bao nhiêu là đủ? thuốc đó dùng bằng cách nào (uống, tiêm hayđặt hậu môn...)? Khi đã có đơn của bác sĩ, người mẹ cần tuân thủ dùng đúngchỉ định, tuyệt đối không tự ý đổi tên thuốc (việc này có thể gặp ở một sốquầy thuốc tư nhân, dược tá muốn bán được loại thuốc mình có cho nên cứtư vấn theo hướng đó để bệnh nhân hay người nhà bệnh nhân mua thuốc củamình, bất chấp người bệnh đã có đơn của bác sĩ). Để đề phòng trường hợp sử dụng thuốc KS không hiệu quả hoặc hiệuquả kém bởi một lý do nào đó, ví dụ vi khuẩn đã kháng lại thuốc KS đóchẳng hạn hoặc loại thuốc đó không phù hợp như uống vào buồn nôn, thậmchí bị dị ứng... thì cần đến gặp lại bác sĩ đã khám và kê đơn để được tư vấnthêm và có hướng xử lý thích hợp. Tuyệt đối không tự tiện đổi thuốc.