Nghệ sĩ chụp ảnh báo chí

Nhìn vào danh sách những tác giả VN ghi cuối cuốn sách ảnh (Year Book) hàng năm của cuộc thi WPP mới thấy một sự lạ: Đến gần 90% người dự thi là nghệ sĩ nhiếp ảnh, trong khi các tác giả nước ngoài đều là phóng viên ảnh từ các hãng thông tấn, các tờ báo, tạp chí lớn trên thế giới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghệ sĩ chụp ảnh báo chíNghệ sĩ chụp ảnh báo chíNhìn vào danh sách những tác giả VN ghi cuối cuốn sách ảnh (Year Book)hàng năm của cuộc thi WPP mới thấy một sự lạ: Đến gần 90% người dự thilà nghệ sĩ nhiếp ảnh, trong khi các tác giả nước ngoài đều là phóng viên ảnhtừ các hãng thông tấn, các tờ báo, tạp chí lớn trên thế giới.Nghệ sĩ nhiếp ảnh ở ta thì thường tham dự các cuộc thi salon của FIAP (Liênđoàn Nhiếp ảnh nghệ thuật quốc tế) và quen với việc can thiệp, xử lý vàoảnh. Vì tính chất FIAP là nghiệp dư, là chơi nên càng thi thố thủ pháp, càngdụng công sáng tạo thì có khi bức ảnh càng được đánh giá cao. Trong khivới các phóng viên ảnh, việc thể hiện quan điểm cá nhân còn gây tranh cãi.Hal Buell - nguyên Trưởng ban ảnh của Hãng Thông tấn AP (Mỹ) - từngnói: Nhà báo không phải và không nên trở thành nghệ sĩ bởi vì nghệ sĩthường có quan điểm hay ít ra cũng cần có quan điểm. Còn nhà báo chỉtường thuật lại những gì đã xảy ra.Phóng viên ảnh thì sao?Nếu nói ở ta không có sự kiện tầm cỡ để phóng viên tác nghiệp là sai! Phóngviên VN cũng không thiếu sự nhiệt tình trong nghề, nhưng kỹ năng tácnghiệp còn những hạn chế, chế độ bảo hiểm vào vùng nguy hiểm chưa có vànhuận ảnh thường chưa xứng đáng.Nhiều phóng viên ảnh trong toà soạn vẫn mặc cảm so với phóng viên viết,hầu hết các báo chưa có biên tập ảnh riêng, và khả năng chọn ảnh của biêntập hay bất đồng với phóng viên. Một thực tế khác là nhiều phóng viên ảnhkhông chú ý đúng mức đến phần ghi chú cho ảnh, nên chú thích không đầyđủ...Dạng phóng sự ảnh, ký sự ảnh đúng tính chất của nó- rất ít phóng viên ảnhVN làm tốt- mà hầu hết chỉ là những ảnh đơn lẻ ghép lại mà thiếu một mócxích kết nối chặt chẽ. Đó là chưa kể một số phóng viên ảnh vẫn quen dàndựng, sắp đặt vì thiếu tính kiên nhẫn hoặc chậm chân.Về điểm này, Richard Voger- phóng viên một hãng thông tấn quốc tế tại VN- nói: Tôi đã đi cùng và nhiều lần chứng kiến các phóng viên Châu Á dàndựng hiện trường. Điều đó là không thể. Nếu bạn đến muộn bạn phải chấpnhận thất bại.Sự nhầm lẫn về ảnh báo chíKhông ít người cho rằng: ảnh báo chí không cần tính nghệ thuật, quan trọngnhất là khoảnh khắc diễn ra sự kiện nóng và phóng viên ảnh bất chấp hiểmnguy ghi lại sự kiện đó thì làm sao còn có điều kiện chú ý tới tính mỹ thuậttrong ảnh. Điều đó chỉ đúng một phần.Tất nhiên, không phải ai cũng làm được như nhà nhiếp ảnh lừng danh JamesNatchwey (Mỹ) với những bức ảnh vừa có chất sống động của sự kiện, vừagiàu chất tạo hình.Thực tế các tác phẩm đoạt giải WPP 2005 vừa qua là minh chứng rõ nét vềsự kết hợp nhuần nhuyễn báo chí và nghệ thuật, tiêu biểu ở các thể loại ảnhthể thao, nghệ thuật...Chúng ta hay nhắc đến đào tạo- khâu đầu vào để chỉ ra nguyên nhân chínhcủa sự thua kém trong ảnh báo chí ở ta. Nhưng thực tế là còn nhiều nguyênnhân khác như đã nêu trên. Vì thế việc phóng viên Việt Thanh (Báo VNNews) đoạt 1 trong 8 giải nhất ảnh báo chí do hai tờ báo Asia News Networkvà China Daily (Châu Á) tổ chức là một tin vui, nhưng cũng vì thế mà cóngười vội tung hô quá mức về một sự đối trọng với World Press Photo làchuyện buồn cười. Ngộ nhận về mình cũng là một điểm rất nên tránh.Bàn luậnNhân tiện ta bàn luôn về Ảnh báo chí nhỉChả là NTL có được khá nhiều dịp tham gia cùng và chứng kiến anh emphóng viên của TTXVN tác nghiệp. Đã gọi là Thông tấn xã thì chắc chắnlà chuyên về tin tức rồi thế nhưng lúc xem lại ảnh của anh em đang trên báomới thấy là người nhà mình thiếu được đào tạo nghiệp vụ thật. Có mấy vấnđề nổi cộm:1. Nội dung:Ảnh phóng sự rất cần nội dung và khả năng chuyển tải thông tin. Ảnh phóngsự của TTXVN còn rất yếu về khoản này, nó gần với ảnh ghi chép hơn làbáo chí. Có lẽ một trong những nguyên nhân chính là thiếu đào tạo chuyênnghiệp và kinh nghiệm. Để ý thì thấy ngay là phóng viên nhà mình đicover hội nghị thường chỉ đơn giản xin Press release, copy bài phátbiểu...mà không thật sự tìm hiểu nội dung của nó. Chính vì thế mà họ thiếukhả năng tổng quát để phóng sự lại sự kiện bằng ảnh. Ảnh chụp rất nhiềuđến mức không cần thiết.2. Kỹ thuật thể hiện:Đa phần anh em phóng viên nhà mình bị hạn chế bởi phương tiện kỹ thuật.Chụp ảnh phóng sự bằng dCam và BCam là phổ biến. Thêm vào đó là khảnăng thao tác kỹ thuật vẫn còn hạn hẹp nên gặp rất nhiều trường hợp phóngviên nhà mình đứng xa hơn 10m và chụp ảnh với flash của BCam! Đấy làchưa nói tới cách thức thao tác khi chụp ảnh, di chuyển...để tránh trở thànhvật cản không cần thiết cho hội nghị và truyền hình.Nói tới ảnh báo chí không có nghĩa là đặt yếu tố nghệ thuật sang một bên.Ảnh báo chí nhất thiết phải đẹp về kỹ thuật và mang sức mạnh của nội dung.Giá trị thời sự là quan trọng nhất với ảnh báo chí. Tiếp theo đó là hiệu quảcủa ảnh báo chí đem lại trong xã hội thông tin. Xét về một khía cạnh nào đóảnh báo chí gần với những ảnh nghệ thuật của khoảnh khắc. Tuy nhiên trongảnh báo chí người ta không xét nét một cách quá đáng về ý tưởng sángtạo mà quan tâm nhiều về kỹ năng thể hiện. ...