Nghe tiếng đàn kìm buông bên sông

Vào những buổi chiều nhạt nắng bên bờ sông Bạc Liêu, dưới hàng cây dương xanh thẳm rì rào, tôi hay ngồi nghe đôi nghệ sĩ gieo tiếng hát giọng đàn lên mảnh vườn của gió. Anh chồng mù với khuôn mặt vàng đen màu đất ngồi ôm đàn kìm, gác chân lên chiếc song lang gõ nhịp một hai bên người phụ nữ vén mái tóc tơ mịn
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghe tiếng đàn kìm buông bên sôngNghe tiếng đàn kìm buông bên sôngVào những buổi chiều nhạt nắng bên bờ sông Bạc Liêu, dưới hàng cây dương xanhthẳm rì rào, tôi hay ngồi nghe đôi nghệ sĩ gieo tiếng hát giọng đàn lên mảnh vườncủa gió. Anh chồng mù với khuôn mặt vàng đen màu đất ngồi ôm đàn kìm, gácchân lên chiếc song lang gõ nhịp một hai bên người phụ nữ vén mái tóc tơ mịn rốinhòe nhòe trên trán, nhả từng thanh âm trầm dài xuyên qua đôi môi quệt màu đỏbạc thời gian.Người nghệ sĩ có đôi mắt lẩn trốn hút sâu sau cặp kính râm màu đen bắt thả hai dâyđàn kìm thuần thục theo điệu Dạ cổ hoài lang. Hò lìu xang xê cống, líu cống líucống xê xang. Những vực âm réo rắt bồng bền trôi đằm đằm theo hướng gió vẽhình cung nhạc lượn lượn quanh hàng cây. Điệu tình ca của người thiếu phụ chờchồng năm xưa được khảy lên trong buổi chiều phố bận rộn nhưng cũng đủ làmngười nghe buồn héo hắt, bởi cái tê mê hẩng hơ trong đợi chờ - dù cũ kỹ chắc aicũng đôi lần nếm thử. Với chất giọng thấm dầm và trộn lẫn giữa ngậm ngùi của côđơn, mờ mịt của tương lai, u uẫn của tuyệt vọng và những dạt dào của tình yêu congái, người ta tưởng chị đồng cảm với phận người vợ chơ vơ tựa cửa chờ chồngnhưng ít ai biết, thật ra, chị còn đang hát với tất cả rung cảm về cuộc đời son trẻcủa chính mình.Những năm 90, trên mảnh đất Vĩnh Hưng xanh màu lúa mới, bên ngôi nhà lá nhỏnhuộm đầy những bông rau muốn rừng màu tím. Cô gái Xuân thường trải lòngmình theo những điệu cải lương, nước mắt hay đẩm ướt, chị khóc cho những phậnngười hẩm hiu của Lan và Điệp, của Đời Cô Lựu… Rồi một ngày, trong lúc chịđang ngồi gội đầu và vuốt ve những sợi tóc mịn màng bên lu nước bên nhà, chiếcxuồng máy đuôi tôm chạy ngang sông rao dồn dập tin đoàn cải lương Bông Mù Uđến diễn, danh ca Minh Tâm sẽ vào vai chính trong vở tuồng Mùa Thu Trên BạchMã Sơn. Lau vội mái tóc bên những tia nắng vàng nhảy múa trên bông rau muốnmàu tím. Lòng chị bâng khuân như cây lúa đang vào độ chín, mềm yếu và thèmngả tạm vào một nơi nào đó để bắt đầu một cuộc đời mới.Câu chuyện về một hiệp khách giang hồ có mối tình không như ý nguyện vừa kếtthúc, hai tấm màn nhung đã khép lại trên sân khấu dựng chơi vơi ngoài sân bóng.Khách đã về hết chỉ còn chị nán lại. Cầm trên tay những bông rau muốn phủ sươngđêm ướt mềm, rụt rè bước ra sau cánh gà sân khấu chị đảo mắt tìm một người.- “Tìm ai vậy em?”. Người đàn ông còn trong bộ dạng hóa trang của một ông giànhìn ra và hỏi.- “Dạ!!!...nghệ…sĩ…M.i.n.h..Tâm”. Sau khi lắng tai nghe xong những lời ấp úngcủa chị thì ông ta thì bật cười. “Nhìn là biết liền à!”. Rồi quay vào trong gọi to. “Ê,Minh Tâm có người tìm”.Chị cuối cuối đầu nhìn đất, ngó những ngón chân nhuộm vàng màu của phèn chuađất mặn, ngượng ngùng đếm đi đếm lại vài lần.- Tìm anh hả cưng. - Người thanh niên với mái tóc dài ngang vai, đôi mắt màu nâusáng điểm trên khuôn mặt phong trần đầy thu hút đang đứng đối diện và mĩm cườinhìn chị. Thấy cô gái đang vân vê chùm hoa tím, anh chủ động kéo bàn tay nhỏ béđặt giữa đôi tay mình, chị bối rối hờ hững rút tay lại. Giữa bầu trời đêm sươnggiăng phủ đầy lên những ngọn cỏ bẹp dưới bàn chân người, bất chợt có ngọn lửađược đốt lên ấm áp.Đoàn hát dọn đi sau bảy ngày lưu diễn cũng là lúc chị kẹp lá thư lên bộ ván trướcnhà với vỏn vẹn vài câu “Ba má yên tâm. Con đi theo đoàn hát một thời gian rồi sẽvề”. Tình yêu của chị như cây lúa được gieo trên mảnh đất màu mở hiền hòa. Đâmchồi. Nảy mầm. Và lớn phăng phăng cho đến khi ngậm sữa, trổ đồng rồi chín hẵn.Vài mươi tháng chạy theo mối tình nghệ sĩ, lênh đênh sông hồ trên chiếc ghe bầuxuyên từ miệt này qua vùng khác, chị thấy ồn ào xô bồ chẳng có gì vui vẻ, ngượclại mệt mõi đang thấm dầm vào da thịt. Nhưng rồi chị vẫn lẳng lặng đứng sau sânkhấu hằng đêm, tay cầm sẵn chén nước chiếc khăn chăm sóc người tình mỗi saulớp diễn hoàn thành. Trong giấc ngủ cằn cỗi chị mơ thấy mình ở trong gian nhànhỏ lặn yên soi bóng bên dòng nước ngọt ngào, mơ thứ tình yêu được nuôi dưỡngbằng cọng rau hạt gạo trồng trên mãnh đất Vĩnh Hưng ngày cũ.- Tụi mình về nhà má đi anh! - Người đàn ông liếc nhìn người phụ nữ mang bầumệt nhọc ngồi tựa bên chiếc bàn trang điểm, rồi anh hướng mắt ra ngoài sân khấuim vắng, tấm pa-nô “Nghệ sĩ tài danh Minh Tâm” bị gió giật tung rơi một gócxuống bãi cỏ màu vàng xanh. Thời ế ấm của sân khấu kéo đến, có đêm đèn đượcmở lên rồi tắt vì không có mấy khán giả, những nghệ sĩ trong các đoàn hát nghèonhư anh bắt đầu lo chạy ăn từng bữa.- Ừ, đi thì đi.***Một hôm, trong lúc chị đang cấy lúa trên mảnh ruộng bên nhà trong tiếng đàn kìmlạc giọng lờ đờ “xừ xang xừ cống xế” thì chiếc xuồng máy chạy rao tin đoàn cảilương Hương Bưởi về đến lướt qua. Bỏ cây đàn nằm chỏng rọng bên góc ván, anhchạy xuống bến sông, đưa bàn tay che nắng cố nhìn theo chiếc xuồng máy chạykhuất xa chỉ còn chút bọt nước nổi nhợt nhạt trên mặt nước lăn tăn.Mấy ngày sau không ...