Nghiên cứu các giải pháp khoa học công nghệ bảo vệ bờ khu vực cửa sông, ven biển Nam bộ

Trên cơ sở phân tích đặc điểm sạt lở bồi tụ bờ, cửa sông, ven biển khu vực NamBộ, bài viết trình bày các tiếp cận phương pháp nghiên cứu và các giải pháp bảo vệ bờ. Các giảipháp bảo vệ bờ được đề cập dựa trên khoa học công nghệ trong nghiên cứu, thiết kế, thi công vớiviệc ứng dụng công nghệ mới, vật liệu mới. Bên cạnh đó các nghiên cứu quy hoạch chỉnh trị bảovệ bờ cho một số khu vực đại diện cho các vùng cửa sông ven biển Nam Bộ được đề cập như làmột...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu các giải pháp khoa học công nghệ bảo vệ bờ khu vực cửa sông, ven biển Nam bộ www.vncold.vn Trang tin điện tử Hội Đập lớn Việt Nam─────────────────────────────────────────────── NGHI£N CøU C¸C GI¶I PH¸P KHOA HäC C¤NG NGHÖ B¶O VÖ Bê KHU VùC CöA S¤NG, VEN BIÓN NAM Bé PGS.TS. Hoµng V¨n Hu©n1 Tãm t¾t: Trªn c¬ së ph©n tÝch ®Æc ®iÓm s¹t lë båi tô bê, cöa s«ng, ven biÓn khu vùc Nam Bé, bµi viÕt tr×nh bµy c¸c tiÕp cËn ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu vµ c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ bê. C¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ bê ®−îc ®Ò cËp dùa trªn khoa häc c«ng nghÖ trong nghiªn cøu, thiÕt kÕ, thi c«ng víi viÖc øng dông c«ng nghÖ míi, vËt liÖu míi. Bªn c¹nh ®ã c¸c nghiªn cøu quy ho¹ch chØnh trÞ b¶o vÖ bê cho mét sè khu vùc ®¹i diÖn cho c¸c vïng cöa s«ng ven biÓn Nam Bé ®−îc ®Ò cËp nh− lµ mét øng dông thùc tÕ trong s¶n xuÊt. 1. §Æc ®iÓm t×nh h×nh s¹t lë, båi tô bê khu vùc cöa s«ng, ven biÓn Nam Bé Trong tæng sè chiÒu dµi ®−êng bê biÓn cã 400km bê phÝa ®«ng, phÝa t©y dµi 350km, theo tµi liÖu h¬n 100 n¨m quan tr¾c (1885-2000) diÔn biÕn bê biÓn Nam Bé cã thÓ chia ra c¸c kiÓu ®−êng bê: • KiÓu bê t−¬ng ®èi æn ®Þnh: Bªn bê phÝa ®«ng kiÓu nµy chiÕm 20%, ®o¹n ®−êng dµi nhÊt lµ 45km tõ VÜnh Ch©u (Sãc Tr¨ng) ®Õn VÜnh ThuËn (B¹c Liªu), c¸c ®o¹n kh¸c dµi kh«ng qu¸ 10m. PhÝa bê t©y kiÓu d¹ng bê æn ®Þnh chiÕm 60%. §o¹n dµi nhÊt tõ s«ng Ong §èc ®Õn gÇn vÞnh R¹ch Gi¸ trªn 70 km, ®o¹n tõ Hµ Tiªn ®Õn vÞnh C©y D−¬ng dµi trªn 30km. • KiÓu bê héi tô: Bê phÝa ®«ng chØ cã tæng céng 115km tËp trung ë mét sè cöa s«ng Cöu Long: cöa TiÓu, cöa Ba Tri, Th¹nh Phó. Bê biÓn phÝa t©y kiÓu d¹ng bê båi cã chiÒu dµi 118km mçi n¨m lÊn ra 25-30 m, cã chç ®Õn 80m/n¨m, vÝ dô nh− bê biÓn phÝa t©y Cµ Mau cã tèc ®é lÊn biÓn 50-80m/n¨m, mçi n¨m t¹o ra b·i båi trªn 120ha. • KiÓu bê xãi lë: Bªn bê phÝa ®«ng dµi gÇn 100 km, phÝa t©y dµi 100 km. §o¹n bê xãi lë dµi nhÊt lµ cöa Gµnh Hµo ®Õn cöa r¹ch §−êng Keo, trong ®o¹n nµy ë khu vùc Bå §Ò cã tèc ®é xãi lë 30-50m/n¨m. • KiÓu bê xãi lë hçn hîp: TËp trung phÝa ®«ng víi tæng chiÒu dµi 65km vµ th−êng x¶y ra ë vïng gÇn mét sè cöa s«ng Cöu Long nh− B×nh §¹i (BÕn Tre), tõ n¨m 1885 ®Õn n¨m 1940 ®o¹n nµy lÊn ra biÓn 2,2km. Tõ n¨m 1940 ®Õn n¨m 1965 bÞ lë vµo s©u 0,8km sau ®ã t−¬ng ®èi æn ®Þnh cã thÓ båi nhÑ khu vùc nµy ph¸t triÓn chñ yÕu c¸c l¹ch triÒu cì lín, c¸c cöa s«ng h×nh phÔu. ________________ 1. ViÖn Khoa häc Thñy lîi miÒn Nam. 351 www.vncold.vn Trang tin điện tử Hội Đập lớn Việt Nam─────────────────────────────────────────────── • Khu vùc CÇn Giê, thµnh phè Hå ChÝ Minh: §©y lµ khu vùc b·i triÒu réng 5-7km, ®é dèc b·i nhá. VËt liÖu chñ yÕu lµ sÐt bïn. Theo c¸c tµi liÖu kh¶o s¸t cña ViÖn H¶i d−¬ng häc - Nha Trang tõ n¨m 1989-1992: Khu vùc nµy bÞ xãi lë m¹nh do ¶nh h−ëng cña sãng vµ giã ch−íng vµ triÒu c−êng x¶y ra tõ th¸ng 11 n¨m tr−íc tíi th¸ng 1 n¨m sau. Tèc ®é xãi trung b×nh 5- 7km/n¨m, ®é s©u xãi 0,8-1m, ®é dµi xãi 8km. HiÖn nay hÖ thèng kÌ vµ má hµn kÕt hîp x©y dùng tõ n¨m 1994 ®· b¶o vÖ bê t−¬ng ®èi tèt. • Khu vùc Gß C«ng §«ng (TiÒn Giang): §é réng cña b·i kh¸ lín, cã chç tõ 5-7km. VËt liÖu phñ b·i chñ yÕu lµ sÐt bïn, líp phñ thùc vËt t−¬ng ®èi phong phó, chñ yÕu lµ rõng ®−îc trång theo quy ho¹ch. Toµn d¶i ven bê 4-5km phÝa b¾c thÞ trÊn T©n Thµnh ®· ®−îc kÌ bª t«ng, bªn trong lµ ®ª ng¨n mÆn. Khu vùc bÞ s¹t lë m¹nh lµ khu tËp trung d©n c−. Tuy ®· cã biÖn ph¸p chèng xãi xong hiÖn t−îng xãi lë vÉn x¶y ra, tèc ®é xãi trung b×nh t¹i ®©y tõ 10-15m/n¨m, ®é xãi s©u 1m. §Æc ®iÓm gÇn ®©y lµ c¸c vïng xãi m¹nh kh¸ tËp trung. Thêi gian bÞ xãi lë m¹nh tõ th¸ng 10 n¨m tr−íc tíi th¸ng 3 n¨m sau, m¹nh nhÊt lµ vµo giai ®o¹n tõ th¸ng 1 ®Õn th¸ng 3. Thêi kú giã vµ sãng cã h−íng §«ng (E). • Khu vùc Gµnh Hµo (B¹c Liªu): Khu vùc nµy cã b·i triÒu réng tõ 2-5km, ®é dèc b·i nhá tõ 0,001- 0,002. VËt liÖu phñ b·i chñ yÕu lµ sÐt bïn, líp phñ thùc vËt chñ yÕu lµ lo¹i c©y hoang d¹i mäc th−a thít. Xãi lë th− êng x¶y ra ë khu vùc nµy vµo giai ®o¹n tõ th¸ng 10 n¨m tr−íc tíi th¸ng 3 n¨m sau (vµo thêi kú giã ch−íng m¹nh). Giai ®o¹n xãi m¹nh nhÊt lµ vµo kho¶ng thêi gian sau TÕt Nguyªn §¸n (tõ th¸ng 1 ®Õn th¸ng 3). Tõ sau n¨m 1975 tíi nay ®−êng bê t¹i khu vùc ®· dÞch chuyÓn s©u vµo lôc ®Þa kho¶ng 300-500m, tèc ®é xãi b×nh qu©n hµng n¨m tõ 20-30m theo chiÒu ngang vµ 0,5-1m theo ph−¬ng th¼ng ®øng, trªn kho¶ng chiÒu dµi ®− êng bê 3-4km. Khu vùc bÞ xãi lë m¹nh nhÊt hiÖn nay n»m ë phÝa B¾c cöa s«ng Gµnh Hµo. • Khu vùc T©y Nam Bé (tõ Cµ Mau tíi Hµ Tiªn): Khu vùc nµy phæ biÕn lµ ®ång b»ng ngËp mÆn, Ýt c¸c giång c¸t, ®é lín thñy triÒu ë vïng nµy nhá xÊp xØ 1m. Tr ...