Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập ngoài lãi tại các ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam

Nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập ngoài lãi tại các Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Nam. Mẫu dữ liệu được thu thập từ 25 Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Nam giai đoạn 2016 – 2020 (125 quan sát).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập ngoài lãi tại các ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam TẠP CHÍ KINH TẾ - CÔNG NGHIỆP Số 28 – Tháng 07/2021NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN THU NHẬP NGOÀI LÃI TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM Study on factors affecting non - interest income at Vietnam Joint Stock Commercial Banks 1 2 Nguyễn Tiến Hùng , Hà Nhật Quang 1,2 Trường Đại học Kinh tế Công nghiệp Long An, Long An, Việt Nam nguyen.hung@daihoclongan.edu.vn Tóm tắt — Nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập ngoài lãi tại các Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Nam. Mẫu dữ liệu được thu thập từ 25 Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Nam giai đoạn 2016 – 2020 (125 quan sát). Kết quả nghiên cứu cho thấy mô hình các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập ngoài lãi tại các Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Nam chịu tác động từ 6 yếu tố, đó là: (i) Tỷ suất sinh lời trên tài sản - ROA; (ii) Tỷ lệ tiền gửi trên tài sản - CORE; (iii) Tỷ lệ cho vay trên tài sản - LOAN; (iv) Tỷ lệ chi phí hoạt động trên tổng thu nhập - COST; (v) Tỷ suất sinh lời vốn chủ sở hữu - ROE; và (vi) Logarit cơ số tự nhiên của tổng tài sản – LN(ASSET). Kết quả nghiên cứu này đã góp phần cung cấp thêm bằng chứng thực nghiệm trong việc phân tích, tìm ra các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập ngoài lãi tại các Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Nam. Abstract — The study was conducted with the goal of studying the factors affecting non-interest income at Vietnam Joint Stock Commercial Banks. Data samples are collected from 25 banks Vietnam Joint Stock Commercial Banks for the period of 2016 – 2020 (125 observed). The results of the study show that the model of factors affecting non-interest income in Vietnam Joint Stock Commercial Banks are affected by 6 factors: (i) Return on assets - ROA; (ii) Ratio of deposits on assets - CORE; (iii) Ratio of loans to assets - LOAN; (iv) Ratio of operating expenses to total income - COST; (v) Return on equity - ROE; and (vi) Natural base log of total assets - LN(ASSET). The results of this study have contributed to provide more empirical evidence in analyzing and finding out the factors that affect human resources at Vietnam Joint Stock Commercial Banks. Từ khóa — Thu nhập ngoài lãi, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Nam, non-interest income, Vietnam Joint Stock Commercial Banks.1. Đặt vấn đề nghiên cứu Các Ngân hàng Thương mại (NHTM) Việt Nam cũng giống như các ngân hàng Mỹ trongnghiên cứu của Chiarozza & cộng sự (2008), các ngân hàng ở những nền kinh tế mới nổi trongnghiên cứu của Odesanmi & Wolfe (2007) thì tăng thu nhập ngoài lãi (TNNL) làm tăng hiệuquả kinh doanh ngân hàng. Đặc biệt, ngân hàng nên phát triển các hoạt động cung cấp dịch vụngoài tín dụng. Những năm gần đây, các ngân hàng đều đặt mục tiêu đa dạng hóa nguồn thusang mảng thu phí và dịch vụ, giảm dần sự phụ thuộc vào nguồn thu tín dụng. Các thu nhập từcác khoản phí và dịch vụ, hoạt động kinh doanh ngoại hối, các hoạt động đầu tư được gọi chunglà “thu nhập ngoài lãi”. Chúng ta đều biết, việc huy động vốn trung và dài hạn của khách hàng trong tương lai sẽchỉ qua con đường IPO (Initial Public Offering - phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng). Vềlâu dài nguồn thu chính của các ngân hàng từ hoạt động tín dụng chỉ là tín dụng ngắn hạn vànếu như vậy thì thu nhập từ lãi của ngân hàng sẽ thu nhỏ lại và giảm đáng kể. Do đó, việc cácngân hàng định hướng chiến lược kinh doanh chuyển dần sang thu từ các dịch vụ là một điềutất yếu và phù hợp với xu thế của thị trường tài chính trên toàn cầu. Và tất nhiên, các ngân hàngThương mại Cổ phần (TMCP) Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ. Với lợi thế chiếm dụng vốn ít, rủi ro tương đối thấp, ít chịu ảnh hưởng của biến động kinhtế,… thu nhập ngoài lãi đang là trọng điểm chú ý của các ngân hàng TMCP Việt Nam. Hiệnnay các NHTM thường quan tâm đến vấn đề: TNNL có quan hệ gì đến năng lực quản lý, chính 8 TẠP CHÍ KINH TẾ - CÔNG NGHIỆP Số 28 – Tháng 07/2021sách phát triển của ngân hàng? Những ngân hàng lớn khi thực hiện cách chính sách nâng caoTNNL có những ưu thế gì? Những ngân hàng trung, nhỏ thì phải chú ý đến những vấn đề gì?Nghiên cứu này sẽ trả lời những câu hỏi trên thông qua việc nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởngđến TNNL của các ngân hàng TMCP Việt Nam giai đoạn 2016 – 2020, đồng thời phân tích sựkhác biệt của các yếu tố này đối với ngân hàng lớn, trung và nhỏ, mang giá trị tham khảo chocác ngân hàng trong chiến lược phát triển lâu dài.2. Cơ sở lý thuyết về thu nhập ngoài lãi 2.1. Khái niệm và các chiến lược thu nhập ngoài lãi hiện nay Thu nhập ngoài lãi là khoản thu nhập của NHTM được hình thành từ chênh lệch giữa cáckhoản thu do cung ứng các sản phẩm dịch vụ khác ngoài hoạt động tín dụng, thực hiện hoạtđộng kinh doanh, đầu tư và chi phí bỏ ra để thực hiện các sản phẩm dịch vụ cũng như các hoạtđộng kinh doanh, đầu tư. Tỷ lệ TNNL càng lớn thể hiện mức độ đa dạng hóa các sản phẩm dịchvụ khác ngoài tín dụng cũng như hiệu quả của các sản phẩm dịch vụ này. Nó cũng đồng nghĩavới việc phân tán rủi ro trong hoạt động kinh doanh giữa các sản phẩm dịch vụ ngân hàng(Hoàng Ngọc Tiến & Võ Thị Hiền, 2010). Hiện nay có nhiều bằng chứng cho thấy các NHTM đang theo đuổi hai chiến lược ngânhàng khác nhau, trong đó TNNL càng đóng vai trò quan trọng. Nghiên cứu của DeYoung &Rice (2004) cho rằng hai chiến lược đó là: (i) Trong chiến lược đầu tiên t ...