Nghiên cứu đề xuất khung quy chuẩn kỹ thuật dữ liệu sản phẩm ảnh viễn thám

Nghiên cứu các chuẩn trên thế giới cùng với các văn bản quy phạm pháp luật của Việt Nam có liên quan đến dữ liệu viễn thám nhóm tác giả đã đề xuất được danh mục sáu quy chuẩn kỹ thuật có liên quan đến dữ liệu viễn thám. Bài báo này sẽ tập trung giới thiệu một bộ khung quan trọng và có ý nghĩa thực tiễn cao là khung Quy chuẩn dữ liệu sản phẩm ảnh. Mời các bạn tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu đề xuất khung quy chuẩn kỹ thuật dữ liệu sản phẩm ảnh viễn thám Trao đổi - Ý kiến NghiêN cỨu ĐỀ XuẤT khuNg Quy chuẨN kỸ ThuẬT dỮ liỆu SẢN PhẨM ẢNh viỄN TháM TS. NGUYỄN XUÂN LÂM, ThS. NGUYỄN NGỌC QUANG KS. NGUYỄN THỊ NGỌC QUỲNH Cục Viễn thám Quốc gia Tóm tắt: Trên thế giới hiện có 3 tổ chức quốc tế chính về tiêu chuẩn hóa bao gồm Tổ chức quốctế về chuẩn hóa (ISO), tiểu ban kỹ thuật 211 (TC 211); Ủy ban dữ liệu địa lý liên bang củaHoa Kỳ (FGDC) và Hiệp hội GIS mở (OGC) đã nghiên cứu, xây dựng và ban hành đượcmột số chuẩn liên quan đến dữ liệu viễn thám. Ngoài ra, cơ quan Hàng không vũ trụ HoaKỳ (NASA) cũng có những đóng góp không nhỏ trong việc ban hành các tiêu chuẩn này.Hiện tại, cũng chưa có nhiều cơ quan và tổ chức ở Việt Nam bàn cụ thể về vấn đề xâydựng chuẩn dữ liệu viễn thám quốc gia, mới đây Bộ Tài nguyên và Môi trường tuy đã banhành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chuẩn thông tin địa lý cơ sở (QCVN 42:2012/BTNMT) nhưng bộ Quy chuẩn này cũng chưa đề cập cụ thể cho chuẩn dữ liệu viễnthám. Sau khi nghiên cứu các chuẩn trên thế giới cùng với các văn bản quy phạm phápluật của Việt Nam có liên quan đến dữ liệu viễn thám nhóm tác giả đã đề xuất được danhmục sáu quy chuẩn kỹ thuật có liên quan đến dữ liệu viễn thám. Bài báo này sẽ tập trunggiới thiệu một bộ khung quan trọng và có ý nghĩa thực tiễn cao là khung Quy chuẩn dữ liệusản phẩm ảnh. 1. Đặt vấn đề về chuẩn hóa ISO, tiểu ban kỹ thuật 211 (TC 211) đã xây dựng và ban hành các tiêu Trong thời đại công nghệ thông tin hiện chuẩn liên quan đến loại dữ liệu viễn thámnay, dữ liệu không gian địa lý, thông tin địa này. Các chuẩn tiêu biểu và có ảnh hưởnglý, các ứng dụng dạng thông tin là những tài lớn đối với dữ liệu viễn thám có thể kể đếnnguyên quan trọng của xã hội thông tin. Một như: ISO 19121, ISO 19129 và ISO 19130chức năng quan trọng của các hệ thống và của ISO TC211, Chuẩn dữ liệu dải quét vàcác ứng dụng thông tin địa lý là chia sẻ dữ chuẩn dữ liệu ảnh trực giao của FGDC.liệu và giúp người dùng khai thác nguồn tàinguyên này. Các hệ thống cần phải tương Ở Việt Nam, hiện đã có quy định của Nhàthích với nhau để có thể chia sẻ được tài nước dành cho loại dữ liệu này cụ thể như:nguyên thông tin. Chìa khóa cho sự thành Quyết định số 81 năm 2010 của Thủ tướngcông của việc cấp phối dữ liệu thông tin địa Chính phủ quy định về thu nhận, lưu trữ, xửlý có khả năng tương thích với các hệ thống lý, khai thác và sử dụng dữ liệu viễn thámđịa không gian là các tiêu chuẩn (Liping Di, quốc gia. Việc đề cập đến khái niệm “dữ liệu2003). Viễn thám ngày nay đã trở thành một viễn thám quốc gia” đã bước đầu hình thànhtrong những nguồn dữ liệu thông tin địa lý xây dựng chuẩn cho dữ liệu viễn thám vàquan trọng. Hiện tại, Cơ quan Hàng không thống nhất quy định về thu nhận, lưu trữ, xửvũ trụ Hoa Kỳ (NASA) và 3 tổ chức quốc tế lý, khai thác và sử dụng nguồn tài nguyênchính về tiêu chuẩn hóa bao gồm Ủy ban dữ này. Cũng chưa có nhiều cơ quan và tổliệu địa lý liên bang của Hoa Kỳ (FGDC), chức ở Việt Nam bàn cụ thể về vấn đề xâyHiệp hội GIS mở (OGC) và Tổ chức quốc tế dựng chuẩn dữ liệu viễn thám quốc gia, mới 34 t¹p chÝ khoa häc ®o ®¹c vµ b¶n ®å sè 20-6/2014 Trao đổi - Ý kiếnđây Bộ Tài nguyên và Môi trường tuy đã do ISO TC 211 ban hành và Standard forban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Digital Orthoimagery (Chuẩn cho dữ liệuchuẩn thông tin địa lý cơ sở (QCVN 42: ảnh trực giao), Standard for Remote2012/BTNMT) nhưng bộ Quy chuẩn này Sensing Swath Data (Chuẩn cho dữ liệucũng chưa đề cập cụ thể cho chuẩn dữ liệu viễn thám dải quét) do FGDC ban hành.viễn thám. Hiện chưa có một nghiên cứu Nội dung chính của các bộ chuẩn nàychính thức nào về xây dựng chuẩn cho dữ được miêu tả dưới đây.liệu viễn thám ở Việt Nam trong khi nguồntài nguyên này ngày càng được ứng dụng Chuẩn ISO 19121sâu rộng ở nhiều lĩnh vực. Bên cạnh đó, loại Bộ chuẩn này đưa ra các đặc tính kỹdữ liệu viễn thám cũng rất đa dạng và quan thuật của dữ liệu dạng ảnh và dạng lưới.trọng hơn cả là số lượng ảnh viễn thám Trong đó, tập trung chính vào định dạng dữngày càng trở nên khổng lồ, chỉ tính riêng số liệu raster và dữ liệu ma trận để hướng tớilượng dữ liệu ảnh viễn thám SPOT và mục tiêu cung cấp cho người sử dụng địnhENVISAT ở Cục Viễn thám quốc gia, Bộ Tài dạng dữ liệu raster chuẩn bởi vì hiện tại mỗinguyên và Môi trường đã lên đến hàng loại vệ tinh đều đưa ra định dạng chuẩnnghìn cảnh ảnh (chụp lãnh thổ và biển đảo riêng cho mình dựa vào đặc tính kỹ thuậtViệt Nam). Con số này sẽ còn tăng lên của bộ cảm mà nó sử dụng.nhiều trong một thời gian ngắn nữa vì Trạmthu ảnh viễn thám (Cục Viễn thám quốc gia) Các mục chính của bộ khung cho chuẩnđã bắt đầu thu ảnh từ vệ tinh viễn thám này bao gồm:VNREDSat-1 đầu tiên của Việt Nam. Vì vậy, Duyệt lại các chuẩn hiện cóviệc nghiên cứu xây dựng chuẩn cho dữ liệu + Chuẩn về trao đổi dữ liệu không gianviễn thám là cần thiết để phục vụ cho việc dạng rasterquản lý và khai thác sử dụng hiệu quả ...