Nghiên cứu giải pháp quản lý hệ thống công trình kiểm soát lũ vùng tứ giác long xuyên nhằm nâng cao hiệu quả thoát lũ và chủ động phân phối nước ngọt, kiểm soát xâm nhập mặn

Tứ giác Long Xuyên là vùng được đầu tư hệ thống công trình kiểm soát lũ và ngăn mặn khá quy mô theo Quyết định số 99/TTg, đề tài đề cập đến các biện pháp quản lý hệ thống các công trình này để phát huy hiệu quả cao nhất. Đề tài được thực hiện trong khuôn khổ đề tài cấp Bộ trong 3 năm 2002-2004. Để xây dựng hệ thống công trình kiểm soát lũ tứ giác Long Xuyên, Nhà nước đã chi ra một số vốn rất lớn (khoảng 1.500 tỷ đồng), bao gồm nhiều hạng mục công trình và trải trên một ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu giải pháp quản lý hệ thống công trình kiểm soát lũ vùng tứ giác long xuyên nhằm nâng cao hiệu quả thoát lũ và chủ động phân phối nước ngọt, kiểm soát xâm nhập mặn www.vncold.vn Trang tin điện tử Hội Đập lớn Việt Nam ─────────────────────────────────────────────── NGHI£N CøU GI¶I PH¸P QU¶N Lý HÖ THèNG C¤NG TR×NH KIÓM SO¸T Lò VïNG Tø GI¸C LONG XUY£N NH»M N¢NG CAO HIÖU QU¶ THO¸T Lò Vµ CHñ §éNG PH¢N PHèI N¦íC NGäT, KIÓM SO¸T X¢M NHËP MÆN GS.TSKH. NguyÔn ¢n Niªn1, ThS. §ç TiÕn Lanh2 Tãm t¾t: Tø gi¸c Long Xuyªn lµ vïng ®−îc ®Çu t− hÖ thèng c«ng tr×nh kiÓm so¸t lò vµ ng¨n mÆn kh¸ quy m« theo QuyÕt ®Þnh sè 99/TTg, ®Ò tµi ®Ò cËp ®Õn c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý hÖ thèng c¸c c«ng tr×nh nµy ®Ó ph¸t huy hiÖu qu¶ cao nhÊt. §Ò tµi ®−îc thùc hiÖn trong khu«n khæ ®Ò tµi cÊp Bé trong 3 n¨m 2002-2004. 1. Më ®Çu §Ó x©y dùng hÖ thèng c«ng tr×nh kiÓm so¸t lò tø gi¸c Long Xuyªn, Nhµ n−íc ®· chi ra mét sè vèn rÊt lín (kho¶ng 1.500 tû ®ång), bao gåm nhiÒu h¹ng môc c«ng tr×nh vµ tr¶i trªn mét diÖn tÝch réng lín. MÆt kh¸c do n»m trªn ®Þa bµn cña nhiÒu ®Þa ph−¬ng vµ cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi ®ång b»ng s«ng Cöu Long, hÖ thèng c«ng tr×nh kiÓm so¸t lò tø gi¸c Long Xuyªn lµ c«ng tr×nh ®a môc tiªu. Do vËy, ®Ó ph¸t huy hiÖu qu¶ cña hÖ thèng c«ng tr×nh, cÇn thiÕt ph¶i nghiªn cøu gi¶i ph¸p qu¶n lý vËn hµnh hÖ thèng c«ng tr×nh kiÓm so¸t lò nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ tho¸t lò, chñ ®éng ph©n phèi nguån n−íc ngät vµ kiÓm so¸t x©m nhËp mÆn ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, thuû s¶n vµ c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c. Tuy nhiªn, do c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh vïng tø gi¸c Long Xuyªn x©y dùng ch−a hoµn chØnh vµ khÐp kÝn, v× vËy t¹i mét sè vïng ven kªnh R¹ch Gi¸ – Hµ Tiªn thuéc tØnh Kiªn Giang th−êng xuyªn bÞ lò rót chËm, mÆn x©m nhËp nªn thêi vô gieo s¹ lóa ®«ng xu©n vµ hÌ thu bÞ trÔ so víi c¸c vïng kh¸c cña tØnh An Giang vµ c¸c vïng phÝa B¾c cña tØnh Kiªn Giang kho¶ng 15- 30 ngµy. Nhu cÇu vËn hµnh c¸c c«ng tr×nh kiÓm so¸t lò cña 2 tØnh An Giang, Kiªn Giang rÊt kh¸c nhau, ®Æc biÖt lµ viÖc vËn hµnh hai ®Ëp Trµ S−, Tha La vµ c¸c cèng ven biÓn T©y. §Ó ph¸t huy hiÖu qu¶ cña nh÷ng c«ng tr×nh ®· x©y dùng, ®¸p øng môc tiªu b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña c¸c ®Þa ph−¬ng vµ tõng b−íc hiÖn ®¹i ho¸, n©ng cÊp c«ng t¸c qu¶n lý vËn hµnh hÖ thèng c«ng tr×nh thuû lîi, Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n giao cho ViÖn Khoa häc Thuû lîi miÒn Nam chñ tr× thùc hiÖn ®Ò tµi khoa häc: “Nghiªn cøu gi¶i ph¸p qu¶n lý hÖ thèng c«ng tr×nh kiÓm so¸t lò vïng tø gi¸c Long Xuyªn nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ tho¸t lò vµ chñ ®éng ph©n phèi __________ 1, 2. ViÖn Khoa häc Thuû lîi miÒn Nam. 151 www.vncold.vn Trang tin điện tử Hội Đập lớn Việt Nam ─────────────────────────────────────────────── n−íc ngät, kiÓm so¸t x©m nhËp mÆn”. HÖ thèng kiÓm so¸t lò tø gi¸c Long Xuyªn bao gåm c¸c côm c«ng tr×nh ®−îc Nhµ n−íc phª duyÖt, c¸c c«ng tr×nh ®· ®−îc thi c«ng tíi th¸ng 12-2003 trong ®ã cã hai ®Ëp Trµ S− vµ Tha La. 2. C¸c néi dung nghiªn cøu 2.1. Nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ diÔn biÕn lò, x©m nhËp mÆn vµ ph©n phèi n−íc ngät theo tµi liÖu thùc ®o tõ n¨m 1994 ®Õn n¨m 2002 Trªn c¬ së ®¸nh gi¸ diÔn biÕn lò, thuû v¨n vµ x©m nhËp mÆn mïa kiÖt qua tµi liÖu thu thËp vµ thùc ®o ®· rót ra mét sè ®Þnh h−íng cho c«ng t¸c qu¶n lý vËn hµnh c«ng tr×nh kiÓm so¸t lò (Trµ S−, Tha La). 2.2. Nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ diÔn biÕn lò, x©m nhËp mÆn vµ ph©n phèi n−íc ngät b»ng m« h×nh to¸n 2.2.1. Ph¸t triÓn c¸c phÇn mÒm tÝnh to¸n a. TÝnh to¸n thñy lùc: Gi¶i quyÕt bµi to¸n dßng ch¶y trong s«ng, kªnh vµ trµn ®ång (bµi to¸n 1D+). Trong sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ tin häc, ch−¬ng tr×nh tÝnh theo s¬ ®å hiÖn KOD ®−îc lËp tõ n¨m 1974 sau nhiÒu lÇn n©ng cÊp, lÇn nµy cÇn ph¶i biÕn ®æi mét b−íc lín n÷a ®Ó ®¹t ®−îc viÖc qu¶n lý khoa häc d÷ liÖu vµ th©n thiÖn víi ng−êi sö dông. Néi dung n©ng cÊp trong khu«n khæ cña ®Ò tµi lµ: + øng dông kü thuËt th«ng tin ®Þa lý (GIS) ®Ó qu¶n lý d÷ liÖu tõ ph©n bæ l−íi tÝnh to¸n, c¸c ®Æc tr−ng liªn quan ®Õn nót hoÆc ®o¹n (®Þa h×nh nh− vÞ trÝ trong b¶n ®å sè, c¸c th«ng sè mÆt c¾t: kÝch th−íc h×nh häc vµ th«ng sè vÒ thñy lùc, tµi liÖu thñy v¨n cã liªn quan…). Nhê c¸ch nµy mµ viÖc ®¸nh sè c¸c nót vµ ®o¹n trë lªn mÒm dÎo h¬n vµ dÔ t×m kiÕm h¬n (d¹ng b¶ng, ®å thÞ, thèng kª…). Mùc n−íc ®−îc tÝnh ë c¸c nót, l−u l−îng tÝnh ë c¸c ®o¹n (mÆt c¾t). + BiÕn ®æi c¸ch tÝnh dßng ch¶y qua c«ng tr×nh nh»m kh«ng cã b−íc nh¶y khi ®æi tr¹ng th¸i ch¶y vµ sè liÖu tÝnh to¸n bÞ dao ®éng thÝch hîp víi phÇn tÝnh thµnh phÇn nguån n−íc vµ l¾ng ®äng phï sa. ...