Nghiên cứu khoa học Kỹ thuật tạo giống và gây trồng Luồng

Luồng có tên khoa học: Dendrocalamus membranaceus Munro thuộc họ phụ tre trúc Bambusoideac. Bộ hoà thảo Graminales. Luồng có thân thẳng, tròn đều, độ thon nhỏ, nhiều cành, cành không có gai nên tiện việc sản xuất giống bằng hom cành. Đường kính của cây từ 10 —12cm, chiều dài của cây từ 18-20m. Trọng lượng tươi của cây Luồng nặng từ 40-50kg, cá biệt có cây nặng trên 70 kg. Thân Luồng cứng rắn, tỷ lệ Cellulose khá cao, 46,5 % ở đoạn gốc và 57,7 % ở đoạn giữa và đoạn ngọn. Luồng là loài tre...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu khoa học " Kỹ thuật tạo giống và gây trồng Luồng "Kỹ thuật tạo giống và gây trồng LuồngLê Quang LiênTrung tâm Nghiên cứu Lâm sinh Cầu HaiLuồng có tên khoa học: Dendrocalamus membranaceus Munro thuộc họ phụ tretrúc Bambusoideac. Bộ hoà thảo Graminales.Luồng có thân thẳng, tròn đều, độ thon nhỏ, nhiều cành, cành không có gai nêntiện việc sản xuất giống bằng hom cành. Đường kính của cây từ 10 —12cm, chiềudài của cây từ 18-20m. Trọng lượng tươi của cây Luồng nặng từ 40-50kg, cá biệtcó cây nặng trên 70 kg. Thân Luồng cứng rắn, tỷ lệ Cellulose khá cao, 46,5 % ởđoạn gốc và 57,7 % ở đoạn giữa và đoạn ngọn.Luồng là loài tre sinh sản theo kiểu hợp trục (búi, khóm ...). Hàng năm Luồng ramăng vào mùa mưa từ tháng 4 đến tháng 10. Năng suất của rừng Luồng phụ thuộcvào lượng măng phát triển thành tre hàng năm.Lá Luồng nhỏ thường xanh quanh năm, cây ít rụng lá vào mùa đông. Đây cũng lànguồn thức ăn rất quí cho gia súc như trâu, bò, cá chắm cỏ trong mùa hanh khô ítcỏ.Cây Luồng sử dụng làm vật liệu xây dựng, đan lát đồ dùng dân dụng, làm nguyênliệu cho công nghiệp sản xuất giấy, tơ nhân tạo và làm nguyên liệu để sản xuấtmột số mặt hàng xuất khẩu như, đũa, ván trang trí nội thất, chiếu v.vLuồng sinh trưởng và phát triển nhanh. Sau khi trồng từ 4 — 5 năm là bắt đầu thuhoạch. Thời gian thu hoạch kéo dài từ 40 —50 năm liền, chu kỳ khai thác ngắn (1-2 năm/lần). Lượng khai thác mỗi lần từ 1.200-1.400 cây/ha, khoảng 30 % trữlượng rừng. Đối tượng cây khai thác là cây từ 3 năm tuổi trở lên. là loài cây trồngmột lần nhưng cho thu hoạch nhiều lần.I.Điều kiện tự nhiên để trồng Luồng.1. Điều kiện khí hậu.Luồng phân bố chủ yếu ở Thanh Hoá. Từ năm 1984 cây Luồng Thanh Hoá đ ãđược di thực ra vùng Sơn Dương (Tuyên Quang) ; Cầu Hai (Phú Thọ) Ninh Bình,Hoà Bình, Lào Cai, Yên Bái, Hà Giang ... và sinh trưởng, phát triển tốt. Luồngsinh trưởng phát triển tốt ở những vùng có mưa mùa nhiệt đới, khí hậu trong nămcó 2 mùa khô và mùa mưa rõ rệt. Những nơi có lượng mưa hàng năm từ 1.600-2000mm, nhiệt độ trung bình không khí mùa khô từ 11-240c, mùa mưa từ 26-280c,độ ẩm không khí > 80 % đều thích hợp cho Luồng phát triển. Luồng l à cây ưasáng không thể sống cớm bóng dưới tán cây khác.2- Điều kiện đất đai.Luồng sinh trưởng phát triển tốt ở những nơi còn tính chất đất rừng, tầng đất còndày >60 cm, đất xốp, ẩm thoát nước. Đối với đất bạc màu Luồng sinh trưởng pháttriển kém. Đất trồng Luồng không được ngập úng, không phèn, không mặn. ĐộPH Kcl từ 3,5 đến 7,0 thích hợp cho Luồng sinh trưởng và phát triển.II. Một số phương pháp tạo giống Luồng.1. Tạo giống bằng gốc.Tạo giống bằng gốc là kinh nghiệm lâu đời của nhân dân. Cách tạo giống Luồngbằng gốc như sau :a.Chọn cây làm giống.Cây Luồng chọn để lấy gốc làm giống phải đạt tiêu chuẩn :- Cây trong búi sinh trưởng phát triển tốt, không có hiện tượng ra hoa.- Cây bánh tẻ có tuổi dưới 1 năm, của vụ măng trước, đã đầy đủ lá.- Cây không bị sâu bệnh hại.b. Thao tác đánh giống:- Đánh đúng chỗ tiếp giáp giữa thân ngầm và gốc cây mẹ.- Xỉa đứt hệ rễ xung quanh cây giống định đánh.- Dùng dao sắc chặt bớt thân cây làm giống, chừa lại dài 2 —4m.- Dùng lực đẩy cây đã đánh về phía cây mẹ.- Gốc nào có nhiều rễ bờm thì phải dùng dao xén bớt chỉ để lại dài 1-2cm.- Khi đánh giống và vận chuyển không được làm dập chồi ngủ gốc giống.2. Tạo giống bằng cành.a-Tạo giống cành bằng phương pháp sử dụng chất kích thích sinh trưởng 22,4 Dvà 2,45 T.(Xem qui trình QTN-15-79)b- Tạo giống cành bằng phương pháp chiết cành.Đây là phương pháp dễ làm, dễ vận dụng, hiệu quả cao. Phương pháp này đã đượcchuyển giao kỹ thuật thông qua các lớp tập huấn về “ Kỹ thuật tạo giống và trồngcây tre Luồng thanh hoá” cho nhiều trung tâm khuyến nông.* Tóm tắt cách làm.Trước tiên cần xây dựng một rừng Luồng giống, để khai thác cành làm giống.Rừng Luồng làm giống phải đảm bảo yêu cầu :- Mật độ : 200 — 250 khóm/ha (5 x 10 hoặc 4 x10)- Hàng cách hàng 10 m, cây cách cây 4 hoặc 5 m- Rừng phải sinh trưởng tốt.- Phải áp dụng cường độ khai thác mạnh (chỉ để cây 1 tuổi).- Phải thường xuyên chăm sóc : luỗng phát dây leo, cây bụi, thảm tươi, cỏ dại, xớixáo quanh gốc, bón phân.- Chọn các cây có nhiều cành, cành có từ gốc.- Tuổi rừng làm giống phải từ năm thứ ba trở lên.- Cây chọn làm giống phải đạt tiêu chuẩn:+Tuổi cây mẹ dưới 1 năm tuổi (cây của lứa măng năm trước)+ Làm được giống tất cả các cành trên cây mẹ đã chọn (trừ những cànhchưa toả lá không làm).+ Không bị sâu bệnh, không có hiện tượng khuy.+ Có thể lấy cành làm giống ở các cây trên 1 năm tuổi nhưng phải trẻ hoá cành giàbằng cách chặt bỏ tất cả các cành vào mùa xuân, khi chặt phải để chừa lại mấucành. Các chồi ngủ ở mấu cành phát triển thành cành mới đủ lá là có thể chiếtcành làm giống được.Để việc chiết cành được thuận tiện, dễ dàng, năng suất thì phải chuản bị đầy đủcác dụng cụ, vật tư như : Cưa đơn, dao tay sắc, xô xách bùn, bầu ...