Nghiên cứu khoa học NGHIÊN CỨU CẢI THIỆN GIỐNG NHẰM TĂNG NĂNG SUẤT, CHẤT LƯỢNG CHO MỘT SỐ LOÀI CÂY TRỒNG RỪNG CHỦ LỰC

Mục tiêu của đề tài “Nghiên cứu cải thiện giống nhằm tăng năng suất, chất lượng cho một số loài cây trồng rừng chủ lực” giai đoạn 2006 – 2010 nhằm (i) chọn lọc được một số giống có năng suất cao và chất lượng gỗ tốt cho các mục tiêu sử dụng gỗ khác nhau; (ii) phát triển công nghệ nhân giống nhanh hàng loạt cho các giống đã được cải thiện di truyền nhằm đưa nhanh các giống này vào thực tế sản xuất; (iii) tạo lập được quần thể chọn giống có tính đa dạng di...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu khoa học " NGHIÊN CỨU CẢI THIỆN GIỐNG NHẰM TĂNG NĂNG SUẤT, CHẤT LƯỢNG CHO MỘT SỐ LOÀI CÂY TRỒNG RỪNG CHỦ LỰC " NGHIÊN CỨU CẢI THIỆN GIỐNG NHẰM TĂNG NĂNG SUẤT, CHẤT LƯỢNG CHO MỘT SỐ LOÀI CÂY TRỒNG RỪNG CHỦ LỰC Hà Huy Thịnh, Nguyễn Đức Kiên, Phí Hồng Hải, Đoàn Thị Mai, Mai Trung Kiên, Lê Sơn và Đỗ Hữu Sơn Trung tâm Nghiên cứu Giống cây rừngTÓM T ẮT Mục tiêu của đề tài “Nghiên cứu cải thiện giống nhằm tăng năng suất, chất lượng cho một số loàicây trồng rừng chủ lực” giai đoạn 2006 – 2010 nhằm (i) chọn lọc được một số giống có năng suất cao v àchất lượng gỗ tốt cho các mục tiêu sử dụng gỗ khác nhau; (ii) phát triển công nghệ nhân giống nhanhhàng loạt cho các giống đã được cải thiện di truyền nhằm đưa nhanh các giống này vào thực tế sản xuất;(iii) tạo lập được quần thể chọn giống có tính đa dạng di truyền cao cho một số loài cây trồng rừng chủlực phục vụ cho mục tiêu cải thiện giống trong tương lai. Đề tài là sự tiếp nối, kế thừa các kết quả nghiên cứu và tập đoàn giống công tác có tính đa dạngcao được tạo ra từ các đề tài và dự án trong giai đoạn 2000 – 2005. Các hoạt động nghiên cứu chủ yếucủa đề tài bao gồm: - Chọn lọc các dòng vô tính trong các khảo nghiệm giống lai cũng như giống thuần loài có sinhtrưởng nhanh và chất lượng gỗ phù hợp để phát triển vào sản xuất. - Nghiên cứu lai giống giữa các cây có giá trị chọn giống cao nhất trong các quần thể chọn giốngnhằm tạo ra giống lai có ưu thế lai vượt trội về sinh trưởng và chất lượng gỗ - Xây dựng các quần thể chọn giống thế hệ 2 có tính ưu việt về di truyền cao hơn thế hệ 1 v à cómức độ đa dạng di truyền cao phục vụ cho nghiên cứu cải thiện giống trong tương lai. - Nghiên cứu nhân giống sinh dưỡng hàng loạt các giống có triển vọng cho trồng rừng - Ứng dụng chỉ thị phân tử trong đánh giá đa dạng di truyền trong các quần thể chọn giống v àvườn giống. Một số kết quả nổi bật của đề tài trong giai đoạn 2006 – 2010: - 19 dòng Keo lá tràm, Bạch đàn camal đã được Bộ nông nghiệp v à Phát triển nông thôn côngnhận là giống quốc gia v à giống tiến bộ kỹ thuật cho trồng rừng ở các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên vàNam bộ; 10 khảo nghiệm hậu thế/khảo nghiệm dòng vô tính của một số loài cây trồng rừng chính đãđược tỉa thưa di truyền và được công nhận là vườn giống quốc gia để cung cấp hạt giống được cải thiệncho trồng rừng - Đã lai tạo thành công 140 tổ hợp lai của các loài bạch đàn, keo và Thông nhựa v à đã tiến hànhkhảo nghiệm trên nhiều v ùng sinh thái. Đã chọn lọc được một số tổ hợp bạch đàn lai có sinh trưởngnhanh và đồng thời đã chọn lọc được các cá thể tốt nhất trong các tổ hợp lai để khảo nghiệm dòng vôtính, trên cơ sở đó đã chọn lọc được một số dòng bạch đàn lai có triển vọng cho trồng rừng trên các vùngsinh thái khác nhau. - Nhằm đa dạng hóa nền tảng di truyền cho chộn giống, đề tài đã chọn lọc thêm được 1200 câytrội, từ đó thu hái được 700 lô hạt v à dẫn được 650 dòng vô tính. Đề tài đã xây dựng được 10ha vườngiống thế hệ 2 v à 6ha vườn tập hợp tập đoàn giống công tác cho các loài bạch đàn và keo. - Đề tài đã hoàn thiện quy trình nhân giống v à xây dựng 8 hướng dẫn kỹ thuật nhân giống bằngnuôi cấy mô và giâm hom cho các giống có triển vọng và xây dựng quản lý vườn giống. - Song song với đó trong quá trình triển khai đề tài cũng đã tham gia đào tạo thành công cho 3nghiên cứu sinh v à 7 thạc sỹ trong v à ngoài nước; đề tài cũng đã công bố 16 bài báo trên các tạp chíkhoa học trong nước và quốc tế. Tóm lại, đề tài “Nghiên cứu cải thiện giống nhằm tăng năng suất, chất lượng cho một số loài câytrồng rừng chủ lực” giai đoạn 2006 – 2010 đã thực hiện thành công các nội dung nghiên cứu v à hoànthành các mục tiêu đặt ra của đề tài. Các kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ góp phần nâng cao năng suấtvà chất lượng rừng trồng ở nước ta. Về lâu dài, các tập đoàn giống công tác có tính đa dạng di truyềncao cũng như các kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ góp phần giúp cho công tác nghiên cứu cải thiệngiống cây rừng ở nước ta phát triển một cách bền vững. T ừ khóa: Cải thiện giống, Cây trồng chủ lực.ĐẶT VẤN ĐỀ Trong Dự án trồng mới 5 triệu ha rừng ở nước ta, có đến 3 triệu ha là rừng trồng sản xuất baogồm 1 triệu ha cây công nghiệp dài ngày và 2 triệu ha là cây lâm nghiệp, trong số đó có đến 70% là cácloài cây mọc nhanh bao gồm các loài keo, bạch đàn, thông nên nhu cầu về giống, đặc biệt là giống cónăng suất v à chất lượng cao có nhu cầu rất lớn. Nghiên cứu cải thiện giống được xác định là giải pháp khoa học công nghệ mang tính đột phánhằm nâng cao năng suất v à chất lượng rừng trồng các loài cây mọc nhanh qua đó góp phần v ào côngcuộc xóa đói giảm nghèo cho người d ...