Nghiên cứu khoa học Quản lý rừng cộng đồng của một số dân tộc ở vùng núi bắc bộ và đề xuất khuyến nghị xây dựng chính sách quản lý rừng cộng đồng

Quản lý tài nguyên rừng có sự tham gia của cộng đồng dân cư địa phương là một trong những hình thức quản lý rừng đang được sự quan tâm chú ý của các cơ quan quản lý lâm nghiệp và các cấp chính quyền địa phương. Tuy xét về khía cạnh pháp lý, cho đến nay trong các văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước chưa quy định vị trí pháp lý của cộng đồng nhưng trên thực tế ở một số địa phương, vẫn còn tồn tại những khu rừng cộng đồng được hình thành từ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu khoa học " Quản lý rừng cộng đồng của một số dân tộc ở vùng núi bắc bộ và đề xuất khuyến nghị xây dựng chính sách quản lý rừng cộng đồng " Q u¶n lý rõng céng ®ång cña mét sè d©n téc ë vïng nói b¾c bévμ ®Ò xuÊt khuyÕn nghÞ x©y dùng chÝnh s¸ch qu¶n lý rõng céng ®ång Cao L©m Anh ViÖn khoa häc l©m nghiÖp ViÖt Nam1. §Æt vÊn ®ÒQu¶n lý tµi nguyªn rõng cã sù tham gia cña céng ®ång d©n c− ®Þa ph−¬ng lµ mét trong nh÷ng h×nh thøcqu¶n lý rõng ®ang ®−îc sù quan t©m chó ý cña c¸c c¬ quan qu¶n lý l©m nghiÖp vµ c¸c cÊp chÝnh quyÒn®Þa ph−¬ng. Tuy xÐt vÒ khÝa c¹nh ph¸p lý, cho ®Õn nay trong c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cña Nhµn−íc ch−a quy ®Þnh vÞ trÝ ph¸p lý cña céng ®ång nh−ng trªn thùc tÕ ë mét sè ®Þa ph−¬ng, vÉn cßn tån t¹inh÷ng khu rõng céng ®ång ®−îc h×nh thµnh tõ l©u ®êi vµ vÉn ®ang ®−îc céng ®ång qu¶n lý cã hiÖu qu¶.Theo b¸o c¸o s¬ bé cña Côc KiÓm l©m, tÝnh ®Õn th¸ng 6/2001, ë 1203 x· thuéc 146 huyÖn cña 24 tØnh,thµnh trong c¶ n−íc ®· cã kho¶ng 2.348.295 ha rõng vµ ®Êt rõng ®· ®−îc giao cho céng ®ång th«n, b¶nqu¶n lý vµ ®−îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c h×nh thøc nh−: − Céng ®ång trùc tiÕp qu¶n lý rõng vµ ®Êt rõng thuéc quyÒn së h÷u cña céng ®ång theo truyÒn thèng. (214.006 ha) − Céng ®ång tham gia qu¶n lý b¶o vÖ rõng vµ ®Êt rõng cña Nhµ n−íc theo chÕ ®é kho¸n. (936.327 ha) − Céng ®ång qu¶n lý c¸c rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp ®−îc ChÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng giao cho céng ®ång. (1.197.961 ha)C¸c nghiªn cøu gÇn ®©y ®· chØ ra r»ng hÖ thèng QLRC§ cã thÓ ph¸t triÓn ë nh÷ng vïng ®Þa lý kh¸cnhau, ®Æc biÖt lµ vïng s©u, vïng xa, vïng cao, vïng ®ång bµo d©n téc Ýt ng−êi. Tuy nhiªn, c¸c h×nhthøc qu¶n lý nµy ph¶i linh ho¹t ®Ó cã thÓ phï hîp víi truyÒn thèng, tËp qu¸n, ®iÒu kiÖn ®Þa lý tùnhiªn vµ kinh tÕ - x· héi cña tõng d©n téc Ýt ng−êi ë c¸c vïng miÒn nói ViÖt Nam.Nghiªn cøu §¸nh gi¸ t×nh h×nh qu¶n lý rõng céng ®ång (cÊp th«n b¶n) cña mét sè d©n téc ë vïngnói B¾c Bé vµ ®Ò xuÊt khuyÕn nghÞ x©y dùng chÝnh s¸ch qu¶n lý rõng céng ®ång ra ®êi nh»m ®ãnggãp vµo viÖc ph¸t triÓn LNC§ - mét h×nh thøc qu¶n lý rõng ®ang tån t¹i vµ ph¸t triÓn ë n−íc ta.2 . Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu Ph©n tÝch tµi liÖu thø cÊp. Thu thËp c¸c tµi liÖu, t− liÖu liªn quan ®Õn tËp qu¸n sö dông tµi nguyªn cña c¸c d©n téc nghiªn cøu. RRA, PRA o §iÒu tra ®¹i diÖn: chän n¬i cã rõng tù nhiªn, cã truyÒn thèng qu¶n lý rõng th«n b¶n, ®ang tån t¹i trong thùc tiÔn h×nh thøc QLRC§ (th«n, b¶n). o ¸p dông ph−¬ng ph¸p pháng vÊn ë c¸c cÊp vµ nh÷ng ng−êi cã liªn quan ®Ó thu thËp th«ng tin. Ph−¬ng ph¸p chuyªn gia vµ héi th¶o khoa häc.3. KÕt qu¶ nghiªn cøu qu¶n lý rõng céng ®ång cña mét sè d©n téc vïng nói b¾c béNghiªn cøu tiÕn hµnh t¹i 3 th«n b¶n (th«n Suèi Mµnh, x· Xu©n D−¬ng, huyÖn Léc B×nh, tØnh L¹ng S¬n ®¹idiÖn cho d©n téc Tµy; Th«n Doi, x· HiÒn L−¬ng, huyÖn §µ B¾c, tØnh Hoµ B×nh ®¹i diÖn cho d©n téc M−êng;Th«n Pó C¸, x· ChiÒng B«m, huyÖn ThuËn Ch©u, tØnh S¬n La ®¹i diÖn cho d©n téc Th¸i). BiÓu 01 - Tãm t¾t c¸c ®Æc tÝnh c¬ b¶n cña c¸c céng ®ång mÉu. VÞ trÝ Léc B×nh - L¹ng S¬n §µ B¾c - Hoµ B×nh ThuËn Ch©u - S¬n LaD©n téc Tµy M−êng Th¸i21/07/09§Þa h×nh Thung lòng nói Nói cao Nói caoKho¶ng c¸ch ®Õn Na D−¬ng §µ B¾c ThuËn Ch©uthÞ trÊn gÇn nhÊt 20 km 10 km 12 km 27 ng−êi/km2 49 ng−êi/km2 44 ng−êi/km2MËt ®é d©n sè ThÊp Võa ph¶i Võa ph¶i Canh t¸c lóa n−íc vµ ch¨n Trång trät vµ ch¨n Canh t¸c lóa n−íc vµPh−¬ng thøc nu«i, khai th¸c s¶n phÈm nu«i, l©m n«ng kÕt n−¬ng rÉy hçn hîp, nu«ithÝch nghi rõng hîp gia sóc C¬ b¶n lµ tù cung tù cÊpMøc ®é thÞ Hçn hîp gi÷a tù cung Tù cung tù cÊp nh−ng cã tham gia thÞtr−êng tù cÊp vµ thÞ tr−êng tr−êng BiÓu 02 - DiÖn tÝch ®Êt ®ai cña c¸c ®iÓm nghiªn cøu Xu©n D−¬ng HiÒn L−¬ng ChiÒng B«m Lo¹i ®Êt Léc B×nh §µ B¾c ThuËn Ch©u DiÖn tÝch tù nhiªn 4320 ha 3276 ha 9519 ha DiÖn tÝch ®Êt NN 137.42 ha 131.1 ha 269.81 ha DiÖn tÝch ®Êt LN 746.25 ha 1807.3 ha 3173.6 ha §Êt chuyªn dïng 56.78 ha 434.5 ha 55.38 ha §Êt thæ c− 5.05 ha 20 ha 20.64 ha §Êt ch−a sö dông 3374.5 ha 883.1 ha 5999.57 ha BiÓu 03 - C¸c chØ tiªu b×nh qu©n ®Êt ®ai cho hé, lao ®éng vµ nh©n khÈu DiÖn tÝch §Êt n«ng §Êt L©m §Êt thæ ChØ tiªu tù nhiªn nghiÖp nghiÖp ...