Nghiên cứu khoa học ' ảnh hưởng của chính sách tới phát triển trồng rừng sản xuất ở các tỉnh miền núi phía bắc '

Dự án trồng mới 5 triệu ha rừng đặt ra nhiệm vụ phải trồng 3 triệu ha rừng sản xuất (RSX) giai đoạn 1998ư2010, tuy nhiên cho đến năm 2005 chúng ta mới đạt 49% kế hoạch, so với nhiệm vụ đến năm 2010 chỉ đạt 34%. Chính vì vậy, tại Hội nghị sơ kết Dự án trồng mới 5 triệu ha rừng tổ chức ngày 11ư12/10/2005 Chính phủ đã chỉ đạo trong thời gian tới cần tập trung đẩy mạnh phát triển trồng RSX. Nghiên cứu này là một trong những nội dung nghiên cứu quan trọng của...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu khoa học " ảnh hưởng của chính sách tới phát triển trồng rừng sản xuất ở các tỉnh miền núi phía bắc " ¶nh h−ëng cña chÝnh s¸ch tíi ph¸t triÓn trång rõng s¶n xuÊt ë c¸c tØnh miÒn nói phÝa b¾c Vâ §¹i H¶i vµ c¸c céng t¸c viªn ViÖn Khoa häc L©m nghiÖp ViÖt Nam I/ §Æt vÊn ®Ò: Dù ¸n trång míi 5 triÖu ha rõng ®Æt ra nhiÖm vô ph¶i trång 3 triÖu ha rõng s¶n xuÊt (RSX) giai ®o¹n 1998-2010, tuy nhiªn cho ®Õn n¨m 2005 chóng ta míi ®¹t 49% kÕ ho¹ch, so víi nhiÖm vô ®Õn n¨m 2010 chØ ®¹t 34%. ChÝnh v× vËy, t¹i Héi nghÞ s¬ kÕt Dù ¸n trång míi 5 triÖu ha rõng tæ chøc ngµy 11-12/10/2005 ChÝnh phñ ®· chØ ®¹o trong thêi gian tíi cÇn tËp trung ®Èy m¹nh ph¸t triÓn trång RSX. Nghiªn cøu nµy lµ mét trong nh÷ng néi dung nghiªn cøu quan träng cña ®Ò tµi: “Nghiªn cøu ph¸t triÓn trång RSX cã hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ bÒn v÷ng vïng miÒn nói phÝa B¾c” thuéc Ch−¬ng tr×nh Nghiªn cøu Khoa häc C«ng nghÖ phôc vô ph¸t triÓn N«ng nghiÖp miÒn nói phÝa B¾c (MNPB), ®−îc ViÖn Khoa häc L©m nghiÖp ViÖt Nam thùc hiÖn tõ gi÷a n¨m 2002 ®Õn hÕt n¨m 2005 trªn ®Þa bµn c¸c tØnh MNPB. II/ Môc tiªu: Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ c¸c chÝnh s¸ch cã liªn quan ®Õn ph¸t triÓn trång RSX ®· cã, rót ra ®−îc nh÷ng −u, nh−îc ®iÓm, tõ ®ã ®Ò xuÊt mét sè khuyÕn nghÞ. III/ Néi dung nghiªn cøu: - Tæng quan nh÷ng chÝnh s¸ch ®· cã liªn quan ®Õn khai th¸c, vËn chuyÓn vµ thÞ tr−êng l©m s¶n rõng trång s¶n xuÊt. - §¸nh gi¸ nh÷ng mÆt thµnh c«ng vµ tån t¹i cña c¸c chÝnh s¸ch ®· cã ®Õn ph¸t triÓn trång RSX. - §Ò xuÊt mét sè khuyÕn nghÞ. IV/ Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu: - Tham kh¶o cã chän läc c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu ®· cã vÒ c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan nh− c¸c b¸o c¸o, bµi b¸o, tµi liÖu khoa häc,… ®Æc biÖt tµi liÖu héi th¶o do ®Ò tµi tæ chøc ngµy 21/10/2004 t¹i viÖn Khoa Häc L©m nghiÖp ViÖt Nam. - Tãm trÝch mét sè v¨n b¶n gèc: c¸c QuyÕt ®Þnh, ChØ thÞ cña Nhµ n−íc,... theo c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ L©m nghiÖp tËp 1, tËp 2, Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi 1994, c¸c v¨n b¶n ph¸p quy vÒ l©m nghiÖp, Nhµ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp 2000,... - Kh¶o s¸t thùc ®Þa t¹i c¸c tØnh: Cao B»ng, B¾c K¹n, Th¸i Nguyªn, Yªn B¸i, Phó Thä, Tuyªn Quang, Qu¶ng Ninh, Hoµ B×nh, S¬n La, B¾c Giang ®−îc tiÕn hµnh tõ 2003 ®Õn 2005. V/ KÕt qu¶ nghiªn cøu vµ th¶o luËn: 5.1. Nh÷ng chÝnh s¸ch chñ yÕu khuyÕn khÝch ph¸t triÓn trång RSX. 5.1.1. C¸c chÝnh s¸ch vÒ qu¶n lý rõng. Cã 2 v¨n b¶n ph¸p luËt quan träng vÒ qu¶n lý rõng lµ: - QuyÕt ®Þnh 08/2001/TTg ngµy 11/01/2001 vÒ quy chÕ qu¶n lý rõng ®Æc dông, phßng hé, s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn. - LuËt B¶o vÖ vµ Ph¸t triÓn rõng (BV&PTR) n¨m 1991, söa ®æi n¨m 2004: Mét sè nhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸ chñ yÕu vÒ c¸c chÝnh s¸ch: + QuyÕt ®Þnh 08/2001/Q§/TTg ®· thay ®æi ®Þnh h−íng mét thêi lµ “®ãng cöa rõng tù nhiªn” vµ bæ sung hoµn thiÖn theo LuËt B¶o vÖ vµ Ph¸t triÓn rõng n¨m 1991 vÒ mÆt quy ho¹ch, kÕ ho¹ch 3 lo¹i rõng; vÒ kinh doanh sö dông rõng tù nhiªn lµ RSX cho c¸c l©m tr−êng vµ chñ rõng kh¸c ®−îc giao vµ thuª ®Êt. §©y còng lµ ®iÓm míi ®· ®−îc cô thÓ ho¸ h¬n më ®−êng cho viÖc s¶n xuÊt kinh doanh rõng tù nhiªn, mét tµi nguyªn thÕ m¹nh cña rõng n−íc ta ®· bÞ khai th¸c l¹m dông sau hµng chôc n¨m. + LuËt BV&PTR söa ®æi n¨m 2004 ®· chÝnh thøc ghi nhËn c¸c bæ sung ®iÒu chØnh ®ã n©ng cao gi¸ trÞ ph¸p lý cña QuyÕt ®Þnh 08/2001/TTg; ngoµi ra cßn bæ sung ¸p dông cho c¶ ®èi t−îng RSX lµ rõng trång t¹o khung ph¸p lý cho ph¸t triÓn trång RSX theo c¬ chÕ thÞ tr−êng. 1 + Tuy nhiªn, t¹i LuËt BV&PTR söa ®æi n¨m 2004 ®· lo¹i bá “®Êt ch−a cã rõng ®−îc quy ho¹ch cho l©m nghiÖp” theo LuËt BV&PTR n¨m 1991, trong ®ã ®Êt l©m nghiÖp chØ cßn lµ ®Êt cã rõng mµ th«i. Ngoµi ra, mÆc dï vËy kh©u giao ®Êt RSX lµ rõng tù nhiªn cßn chËm míi dõng l¹i ë thÝ ®iÓm t¹i mét vµi n¬i ë T©y nguyªn, kh©u quy ho¹ch, kÕ ho¹ch còng chØ míi dõng l¹i ë trªn b¶n ®å, kh©u cho thuª ®Êt RSX gÇn nh− ch−a cã ë ®©u thùc hiÖn,… + TÊt c¶ ®Òu do thñ tôc cßn r−êm rµ phøc t¹p, ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng tµi nguyªn RSX ch−a ®−îc x©y dùng mét c¸ch khoa häc, thùc tiÔn vµ kh¶ thi; ch−a cã nh÷ng h−íng dÉn, chÕ ®Þnh cô thÓ ®Ó thùc thi quy ho¹ch trªn thùc ®Þa vv…, cho nªn chËm hoÆc ch−a ®i vµo thùc tÕ. 5.1.2. C¸c chÝnh s¸ch chñ yÕu vÒ ®Êt ®ai. - LuËt ®Êt ®ai söa ®æi n¨m 2003. - NghÞ ®Þnh 02/ CP ngµy 15/01/1994 quy ®Þnh viÖc giao ®Êt l©m nghiÖp cho tæ chøc, hé, c¸ nh©n sö dông æn ®Þnh l©u dµi vµo môc ®Ých l©m nghiÖp - NghÞ ®Þnh 163/CP ngµy 16/11/ 1999 vÒ giao ®Êt, cho thuª ®Êt l©m nghiÖp cho tæ chøc, hé gia ®×nh, c¸ nh©n sö dông æn ®Þnh l©u dµi vµo môc ®Ých l©m nghiÖp. - NghÞ ®Þnh 01/CP ngµy 01/01/1995 vÒ giao kho¸n ®Êt vµ rõng sö dông vµo môc ®Ých n«ng, l©m nghiÖp. Mét sè nhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸ chñ yÕu vÒ c¸c chÝnh s¸ch: + §Êt ®ai lµ t− liÖu s¶n xuÊt c¬ b¶n ®−îc giao cã chñ thùc sù - ®iÓm mÊu chèt nhÊt ®Ó thu hót c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia vµ x· héi ho¸ nghÒ rõng, mét quèc s¸ch cña Nhµ n−íc nh−ng vÉn cßn bÞ bÕ t¾c trong nhiÒu n¨m. Theo thêi gian, c¸c NghÞ ®Þnh 02/CP (1994), NghÞ ®Þnh 01/CP (1995), NghÞ ®Þnh 163/CP (1999) vµ LuËt ®Êt ®ai söa ®æi (2003) ®· dÇn dÇn th¸o gì ®−îc bÕ t¾c ®ã. + NhiÒu quy ®Þnh cô thÓ vÒ giao ®Êt cho tæ chøc, c¸ nh©n, hé sö dông æn ®Þnh l©u dµi (sæ ®á) theo NghÞ ®Þnh 02/CP, giao kho¸n ®Êt vµ RSX theo chu kú kinh doanh cho c¸c ®èi t¸c nãi trªn (sæ xanh) theo NghÞ ®Þnh 01/CP; giao ®Êt, cho thuª ®Êt l©m nghiÖp cho c¸c ®èi t¸c ®ã sö dông æn ®Þnh l©u dµi theo 163/CP ®· th¸o gì c¬ b¶n ®−îc nót t¾c nµy. + LuËt ®Êt ®ai söa ®æi 2003 ®· kÕ thõa ®−îc c¸c chÝnh s¸ch Êy t¹o khung ph¸p lý v÷ng ch¾c cho quyÒn së h÷u ®Êt ®ai víi c¸c møc ®é −u ®·i kh¸c nhau ®Ó khuyÕn khÝch, thu hót mäi thµnh phÇn kinh tÕ tham gia b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng, ®Æc b ...