Nghiên cứu khoa học ' Khảo sát, đánh giá tình hình triển khai chính sách hưởng lợi đối với hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng được giao, nhận khoán rừng và đất lâm nghiệp tại tỉnh Gia Lai và Đắc Lắc '

Từ năm 1990 đến nay, Nhà nước đã ban hành một số văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến chính sách hưởng lợi đối với hộ gia đình, cá nhân được giao, nhận khoán rừng và đất lâm nghiệp. Tuy nhiên, những văn bản trên mới tạo khuôn khổ pháp lý cho việc triển khai chính sách hưởng lợi ở các địa phương.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu khoa học " Khảo sát, đánh giá tình hình triển khai chính sách hưởng lợi đối với hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng được giao, nhận khoán rừng và đất lâm nghiệp tại tỉnh Gia Lai và Đắc Lắc " báo cáo Khảo sát, đánh giá tình hình triển khai chính sách hưởng lợi đối với hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng được giao, nhận khoán rừng và đất lâm nghiệp tại tỉnh Gia Lai và Đắc Lắc Phạm Xuân Phương - Vụ Pháp chế Đỗ Anh Minh- Vụ Pháp chế 1. Bối cảnh - Từ năm 1990 đến nay, Nhà nước đã ban hành một số văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến chính sách hưởng lợi đối với hộ gia đình, cá nhân được giao, nhận khoán rừng và đất lâm nghiệp. Tuy nhiên, những văn bản trên mới tạo khuôn khổ pháp lý cho việc triển khai chính sách hưởng lợi ở các địa phương. Câu hỏi đặt ra là: việc vận dụng chính sách hưởng lợi đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng được giao, nhận khoán rừng và đất lâm nghiệp ở các địa phương, các vùng sinh thái diễn ra như thế nào? Những bất cập của chính sách hưởng lợi quốc gia khi áp dụng vào điều kiện cụ thể của địa phương là gì? Một số tỉnh trong khi Nhà nước chưa ban hành chính sách hưởng lợi thống nhất áp dụng trong phạm vi cả nước đã ban hành tạm thời chính sách hưởng lợi áp dụng tại địa phương mình có điểm nào không phù hợp với chính sách quốc gia và xử lý vấn đề đó như thế nào? Xuất phát từ thực tế trên, việc nghiên cứu, khảo sát, đánh giá t ình hình triển khai thực hiện chính sách hưởng lợi đối với hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng được giao, nhận khoán rừng và đất lâm nghiệp là cần thiết. Tuy nhiên, chính sách' hưởng lợi' là một khái niệm rộng, trong phạm vi bài viết này chỉ đề cập tới quyền hưởng lợi trên đất lâm nghiệp gồm: gỗ, củi, lâm sản ngoài gỗ (LSNG), sản phẩm nông nghiệp trồng xen, nuôi trồng thuỷ sản, vật nuôi; dịch vụ du lịch, sử dụng một phần đát lâm nghiệp chưa có rừng để sản xuất nông nghiệp và ngư nghiệp. 2. Mục tiêu nghiên cứu - Tìm hiểu tình hình triển khai chính sách hưởng lợi đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng được giao, nhận khoán rừng và đất lâm nghiệp tại một số địa phương thuộc 2 tỉnh: Gia Lai và Đắc Lắc. Làm rõ những bất cập, thiếu hụt và những vấn đề nảy sinh khi triển khai chính sách hưởng lợi tại các địa phương. - Tìm hiểu nguyện vọng của người dân và đề xuất của địa phương nơi nghiên cứu liên quan đến tổ chức triển khai chính sách hưởng lợi. - Đề xuất một số ý kiến liên quan đến tổ chức triển khai chính sách hưởng lợi trong thời gian tới. 3. Phương pháp tiến hành 3.1. Thu thập tài liệu thứ cấp - Nghiên cứu các văn bản liên quan đến chính sách hưởng lợi. Nghiên cứu các báo cáo liên quan đến giao đất , giao rừng cho hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng. 3.2. Chọn địa điểm khảo sát trực tiếp Mỗi tỉnh chọn 2 huyện, mỗi huyện chọn 1 xã, mỗi xã chọn 2 thôn để khảo sát trực tiếp. Mỗi tỉnh chọn 1 lâm trường quốc doanh (LTQD), 1 Ban quản lý rừng phòng hộ có thực hiện khoán rừng và đất lâm nghiệp. 3.3. Phương pháp thu thập số liệu - Làm việc, trao đổi với đại diện Sở NN và PTNT, Chi cục PTLN, một số LTQD, ban quản lý rừng phòng hộ, UBND xã.thuộc 2 tỉnh: Gia Lai và Đắc Lắc. - Phỏng vấn trực tiếp trưởng thôn, hộ gia đình được giao rừng, nhận khoán rừng tự nhiên. - Tổ chức trao đổi, thảo luận tại Tổ Công tác quốc gia về lâm nghiệp cộng đồng tại Hà Nội. Khung nghiên cứu chuyên đề được mô tả ở sơ đồ 01 Khảo sát, đánh giá tình hình triển khai chính sách hưởng lợi Mục tiêu nghiên cứu Nghiên cứu Tìm hiểu các văn bản tình hình liên quan triển khai đến chính chính sách sách hưởng hưởng lợi tại lợi địa phương 4. Kết quả nghiên cứu, khảo sát thực tế về việc vận dụng chính sách hưởng lợi tại tỉnh Gia Lai và Đắc Lắc. 4.1. Tỉnh Gia Lai 4.1. 1. Tình hình triển khai chính sách hưởng lợi đối với hộ gia đình, cá nhân được khoán rừng tự nhiên 4.1.1.1. Về khía cạnh pháp lý - Ngày 2/10/2003, Tỉnh Gia Lai đã ban hành Quyết định số 106/2003/QĐ- UB của UBND tỉnh Gia Lai kèm theo bản quy định tạm thời về giao khoán rừng có hưởng lợi theo Quyết định 178 (gọi tắt là Quyết định 106). Văn bản này được ban hành áp dụng tại địa phương trên cơ sở vận dụng Nghị định 01/CP ngày 4/1/1995 của Chính phủ về việc giao khoán đất nông nghiệp, lâm nghiệp, thuỷ sản trong các doanh nghiệp nhà nước (gọi tắt là Nghị định 01/CP) và Quyết định số 178/2001/QĐ-TTg ngày 12/1/2001 của Thủ tướng Chính phủ về quyền hưởng lợi, nghĩa vụ của hộ gia đình, cá nhân được giao, được thuê, nhận khoán rừng và đất lâm nghiệp (gọi tắt là Quyết định 178). Đối tượng áp dụng của Quyết định 106 là các LTQD, các ban quản lý rừng phòng hộ. Phạm vi điều chỉnh của văn bản này là quy định chính sách khoán rừng tự nhiên là rừng sản xuất có hưởng lợi theo Quyết định 178. Như vậy, Quyết định 106 chỉ quy định chính sách khoán rừng có hưởng lợi đối với rừng sản xuất, không quy định chính sách khoán rừng có h ưởng lợi đối với loại rừng phòng hộ. Quyết định 178 quy định đối t ượng được hưởng lợi từ rừng gồm các hộ gia đình, cá nhân được giao, nhận khoán rừng và đất lâm nghiệp, trong khi đó Quyết định 106 bổ sung thêm đối tượng hưởng lợi là cộng đồng làng bản. - Theo Quyết định 178, các hộ gia đình, cá nhân nhận khoán rừng và đất lâm nghiệp theo hình thức nhận khoán theo công việc, công đoạn, theo h àng năm không thuộc đối tượng hưởng lợi, chỉ có hộ gia đình nhận khoán lâu dài theo Nghị định 01/CP mới thuộc đối t ượng áp dụ ...