Nghiên cứu thiết lập bài toán phân bổ nguồn nước hợp lý hệ thống hồ chứa đáp ứng nhu cầu sử dụng nước lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn trong mùa kiệt

Bài viết Nghiên cứu thiết lập bài toán phân bổ nguồn nước hợp lý hệ thống hồ chứa đáp ứng nhu cầu sử dụng nước lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn trong mùa kiệt trình bày định hướng nghiên cứu thiết lập bài toán phân bổ nguồn nước hợp lý hệ thống hồ chứa, áp dụng phương pháp kết hợp mô phỏng hệ thống hồ chứa, dòng chảy và tìm kiếm tối ưu nhằm xác định chế độ vận hành tối ưu cho một số hồ chứa lớn trên lưu vực sông Vu gia - Thu bồn trong mùa kiệt.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu thiết lập bài toán phân bổ nguồn nước hợp lý hệ thống hồ chứa đáp ứng nhu cầu sử dụng nước lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn trong mùa kiệt Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2016. ISBN: 978-604-82-1980-2 NGHIÊN CỨU THIẾT LẬP BÀI TOÁN PHÂN BỔ NGUỒN NƯỚC HỢP LÝ HỆ THỐNG HỒ CHỨA ĐÁP ỨNG NHU CẦU SỬ DỤNG NƯỚC LƯU VỰC SÔNG VU GIA - THU BỒN TRONG MÙA KIỆT Tô Việt Thắng1, Ngô Lê Long2, Nguyễn Tùng Phong2 1 Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam, email: toviet@yahoo.com 2 Trường Đại học Thủy lợi 1. GIỚI THIỆU CHUNG dưới đường giới hạn dưới của vùng cung cấp đảm bảo. Hệ thống sông Vu Gia - Thu Bồn Hiện tại, Chính phủ đã phê duyệt Quy (VGTB) là hệ thống sông liên tỉnh lớn nhất trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông vùng ven biển miền Trung Việt Nam, đóng VGTB năm 2015, trong đó quy định chi tiết một vai trò quan trọng trong phát triển kinh việc vận hành các hồ chứa A Vương, Sông tế xã hội của vùng. Việc xây dựng hệ thống Bung 4, Sông Bung 4a, Sông Bung 5, sông các hồ chứa thủy điện trên sông đã và đang Tranh 2 và Dakmil 4 trong mùa lũ (từ 1/9 đến làm cho vấn đề quản lý, phân bổ tài nguyên 5/12) và trong mùa kiệt (từ 16/12 đến 31/8 nước (đặc biệt là vấn đề phân bổ tài nguyên năm sau) [1]. Tuy nhiên, việc quy định về nước trong mùa cạn) cho các đơn vị sử vận hành các hồ chứa đều dựa trên phương dụng nước khác nhau trên lưu vực sông trở pháp tính toán truyền thống sử dụng các mô nên phức tạp. hình thủy văn, thủy lực theo các kết quả mô Theo thống kê, thời kỳ chưa có các hồ phỏng các kịch bản tính toán vận hành hồ. chứa nước lớn trên hệ thống sông VGTB Quy trình chưa áp dụng các nghiên cứu về (1976-2008) là thời kỳ mà địa phương cho là phân bổ nguồn nước hợp lý dựa trên chế độ không có vấn đề gì về thiếu nước vùng hạ du vận hành điều tiết nước tối ưu cho các hồ trên sông VGTB, ngoại trừ những năm cạn kiệt hệ thống sông VGTB. như 1983, 1990, 1998. Tuy nhiên, thời kỳ Bài báo trình bày định hướng nghiên cứu (2009-2015) là thời kỳ ghi nhận có vấn đề về thiết lập bài toán phân bổ nguồn nước hợp thiếu nước vùng hạ du, nhất là phía hạ lưu lý hệ thống hồ chứa, áp dụng phương pháp sông Vu Gia của thành phố Đà Nẵng. kết hợp mô phỏng hệ thống hồ chứa, dòng Phân tích hoạt động của các hồ chứa lớn chảy và tìm kiếm tối ưu nhằm xác định chế (A Vương, Sông Tranh 2) trong mùa cạn cho độ vận hành tối ưu cho một số hồ chứa lớn thấy [2]: trên lưu vực sông Vu gia - Thu bồn trong - Các hồ chứa đều thiết kế với chế độ điều mùa kiệt. tiết năm nhưng hầu hết các ngày trong mùa cạn các nhà máy thủy điện chỉ hoạt động vào 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU các giờ cao điểm hoặc bình thường và nghỉ - Xác lập được bài toán phân bổ nguồn vào các giờ thấp điểm điện. nước hợp lý hệ thống hồ chứa trên hệ thống - Hầu hết thời gian mùa kiệt các hồ chứa sông VGTB; A Vương và Sông Tranh 2 đều vận hành - Đề xuất được chế độ vận hành điều tiết chưa tuân thủ biểu đồ điều phối, mực nước tối ưu hệ thống hồ chứa, đảm bảo hiệu quả hồ luôn nằm ở vùng hạn chế công suất, ở kinh tế tổng hợp (cao nhất). 498 Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2016. ISBN: 978-604-82-1980-2 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa mô hình mô phỏng và mô hình tối ưu tính toán xác định quy trình vận hành hệ thốnghồ chứa trên lưu vực VGTB nhằm tối ưu hóa phân bổ nguồn nước trong mùa kiệt. Trong đó, mô hình mô phỏng sẽ được sử dụng để cung cấp số liệu đầu vào cho mô hình tối ưu. Phần mềm Crystal Ball – một sản phẩm của công ty phần mềm Oracle (Hoa kỳ) – Hình 1. Khung tiếp cận cho phương pháp được lựa chọn tính toán, mô phỏng chuỗi kết hợp Mô phỏng - Tối ưu cho dòng chảy ngẫu nhiên tới các hồ chứa A lưu vực sông VGTB Vương, Sông Bung 4, sông Tranh 2 và Đakmil 4, dựa trên số liệu dòng chảy trong Kết quả tính toán tối ưu về sản lượng điện quá khứ và mô phỏng chế độ vận hành hồ sẽ được so sánh với kết quả vận hành thực tế của các hồ thủy điện trong một số năm nhằm chứa [3]. Sau đó, 02 mô hình mô phỏng trên đánh giá phương pháp tính toán. Bên cạnh (mô phỏng chuỗi dòng chảy đến hồ và mô ...