Nghiên cứu trào lưu kiến trúc hiện đại và xu hướng ứng dụng trong thiết kế kiến trúc ngày nay tại Việt Nam

Bài viết trình bày trào lưu kiến trúc Hiện đại. Trường phái kiến trúc này, xuất phát ở châu Âu từ cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20 và đã nhanh chóng phổ biến, trở thành một trường phái chủ đạo ra trên toàn thế giới cũng như ở Việt Nam đến thập niên 1970.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu trào lưu kiến trúc hiện đại và xu hướng ứng dụng trong thiết kế kiến trúc ngày nay tại Việt Nam NGHIÊN CỨU TRÀO LƯU KIẾN TRÚC HIỆN ĐẠI VÀ XU HƯỚNG ỨNG DỤNG TRONG THIẾT KẾ KIẾN TRÚC NGÀY NAY TẠI VIỆT NAM Nguyễn Ngọc Hân Khoa Kiến trúc - Mỹ thuật, Trường Đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh GVHD: ThS. KTS. Hoàng Hải Yến TÓM TẮT Trào lưu kiến trúc Hiện đại là một khái niệm rất rộng được sử dụng để miêu tả các công trình khác nhau có các đặc điểm tương đồng về sự đơn giản trong bố cục hình khối không gian, tổ chức mặt bằng tự do phi đối xứng, mặt đứng loại bỏ việc sử dụng các họa tiết trang trí của trường phái cổ điển cũng như việc sử dụng vật liệu mới như kính, thép, bê tông. Kiến trúc hiện đại là một sự đoạn tuyệt mạnh mẽ với kiến trúc cổ điển, thể hiện một lối tư duy mới của sự phát triển bùng nổ của các xã hội châu Âu cuối thế kỷ 19, đầu thế kyr 20. Trường phái kiến trúc này, xuất phát ở châu Âu từ cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20 và đã nhanh chóng phổ biến, trở thành một trường phái chủ đạo ra trên toàn thế giới cũng như ở Việt Nam đến thập niên 1970. Từ khóa: kiến trúc, hiện đại, xu hướng, thiết kế, trào lưu. 1 MỞ ĐẦU Kiến trúc hiện đại Việt Nam ra đời vào đầu thế kỷ 20, khi các KTS Pháp mang phong cách kiến trúc Hiện đại quốc tế đến An Nam cùng với kiến trúc Cổ điển Pháp. Tuy nhiên, mốc lịch sử về sự ra đời của kiến trúc hiện đại Việt Nam có thể được tính bắt đầu từ khi Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương được thành lập, năm 1925. 2 TỔNG QUAN VỀ KIẾN TRÚC HIỆN ĐẠI 2.1 Kiến trúc hiện đại là gì? Kiến trúc hiện đại được hiểu là một khái niệm rất rộng được sử dụng để mô tả các công trình kiến trúc khác nhau có những đặc điểm tương đồng về sự đơn giản trong bố cục hình khối kiến trúc, tổ chức không gian, hay cách thức tổ chức mặt bằng tự do, phi đối xứng. Mặt đứng của công trình loại bỏ hoàn toàn các chi tiết trang trí cầu kỳ, rườm rà của trường phái cổ điển, tân cổ điển trước đó. Đồng thời sử dụng những vật liệu xây dựng hiện đại như kính, bê tông, th p… [Angcovat - Tìm hiểu đặc điểm kiến trúc hiện đại] 980 2.2 Lịch sử hình thành của kiến trúc hiện đại Kiến trúc hiện đại được ra đời đầu tiên được ghi nhận ở châu Âu từ khoảng cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, sau đó phát triển nhanh chóng và trở thành một trường phái kiến trúc chủ đạo được yêu thích trên toàn thế giới. Về hoàn cảnh xuất hiện kiến trúc hiện đại: những kiến trúc sư tại thời điểm này - là những người đi tiên phong trong việc xây dựng lên trường phái kiến trúc này. Việc cảm thấy trào lưu kiến trúc cổ điển không còn đủ sức sống sau một khoảng thời gian quá dài hưng thịnh, không hề có sự phát triển và sáng tạo, không đủ sức phản ánh được bối cảnh xã hội hiện đại đang diễn ra nhanh chóng tại đây. Vì thế, mà kiến trúc hiện đại ra đời, ban đầu chỉ là những trào lưu nhỏ lẻ, có nguồn gốc từ thời kỳ khai sáng – Các kiến trúc sư tin tưởng rằng, họ cần phải tạo ra một trào lưu kiến trúc mới, phản ánh được đầy đủ tinh thần của thời đại mới, và phải phá bỏ hoàn toàn, rũ đi tất cả cái bóng của quá khứ mà điển hình là kiến trúc cổ điển. Các công trình kiến trúc hiện đại đầu tiên trên thế giới được ra đời và ghi nhận đánh dấu những bước ngoặt vĩ đại về tư duy không gian kiến trúc, về phương pháp xử dụng vật liệu, và về biện pháp thi công mang lại những nhận thức mới về việc xây dựng, thi công các công trình này trong thời kỳ công nghiệp hóa hiện nay. Sau đó, rất nhiều công trình mang phong cách kiến trúc hiện đại được ra đời và phát huy tác dụng được đ ng như mong muốn của những người đã sáng lập ra nó. Tiêu biểu trong số các công trình hiện đại là Biệt thự Savoye của Le Corbusier, công trình gần như là định nghĩa của kiến trúc hiện đại thời kỳ đầu. Thứ hai là Biệt thự Farnsworth của Mies, tiêu biểu cho phong cách quốc tế với thép và kính, đại diện cho thời kỳ nở rộ của kiến trúc hiện đại. Hình 1. Biệt thự Savoye, KTS Le Corbusier, 1928-1931 (Ảnh: 1928 Paul Kozlowski). Nguồn: Google 981 Hình 2. Biệt thự Farnsworth, KTS Mies van der Rohe, 1945 – 1951. Nguồn: Google 3 ĐẶC ĐIỂM CỦA KIẾN TRÚC HIỆN ĐẠI Kiến trúc hiện đại với sự tương đồng trong cách thiết kế giữa các công trình khác nhau, vì thế mà thể hiện được những đặc điểm riêng về cách thức thiết kế, bố cục hình khối không gian… Những đặc trưng đó được thể hiện một cách rõ ràng: Đối với các công trình kiến trúc biệt thự hiện đại, chúng có sự tương đồng về đặc điểm như: 3.1 Tập trung vào hình khối, mảng miếng kiến trúc rõ ràng, ấn ư ng Hình 3. Trung tâm Heydar Aliyev, Baku, Azerbaijan, 2012, Zaha Hadid. Nguồn: Google 982 So với hình khối kiến trúc cổ điển (chủ yếu là các dạng hình tròn, oval, uốn cong,… thì hình khối kiến trúc hiện đại tương đối đơn giản hơn. Mọi đường nét, chi tiết, hình khối đều hướng đến sự đơn giản đến tinh tế, không sử dụng quá nhiều chi tiết kiến trúc rườm rà, phức tạp. Các khối kiến trúc kết hợp với nhau, cấu thành mang lại sự mạnh mẽ, khỏe khoắn và chắc chắn cho toàn bộ khối kết cấu của ngôi nhà. Các dạng hình học được sử dụng phổ biến trong các công trình mang phong cách kiến trúc là hình lập phương, dạng thẳng, gấp khúc, vuông, chữ nhật… tạo nên sự phá cách trong khối hình kiến trúc, độc đáo trong cách thể hiện và tư duy không gian. 3.2 Về cách thức tổ chức, bố cục không gian kiến trúc sử dụng Các công trình mang phong cách kiến trúc hiện đại thường được đề cao việc xây dựng và phát triển dây truyền thông năng sao cho hợp lý. Ở kiến trúc cổ điển, công năng sử dụng thường không được nhắc đến nhiều, mà chỉ tập trung vào các chi tiết kiến trúc, cũng như tập trung vào các vòm cong trang trí kiến trúc... thì ở các công trình mang phong cách kiến trúc hiện đại, dây c ...