Nghiên cứu triết học CÔNG NGHIỆP HOÁ, HIỆN ĐẠI HOÁ NÔNG NGHIỆP, NÔNG THÔN Ở VIỆT NAM: MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA VÀ HƯỚNG GIẢI QUYẾT

Trong bài viết này, tác giả đã phân tích một số vấn đề đặt ra từ thực tiễn tiến hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn ở nước ta hiện nay. Cụ thể là: 1. Chưa thúc đẩy nông nghiệp, nông thôn phát triển theo hướng hiện đại; 2. Tạo ra áp lực lớn về việc làm cho nông dân bị thu hồi đất canh tác; 3. Làm gia tăng sự phân hoá giàu nghèo; 4. Gây ô nhiễm môi trường,… Trên cơ sở đó, tác giả luận chứng những biện pháp cần thiết để giải...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu triết học " CÔNG NGHIỆP HOÁ, HIỆN ĐẠI HOÁ NÔNG NGHIỆP, NÔNG THÔN Ở VIỆT NAM: MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA VÀ HƯỚNG GIẢI QUYẾT " Nghiên cứu triết họcCÔNG NGHIỆP HOÁ, HIỆN ĐẠI HOÁ NÔNGNGHIỆP, NÔNG THÔN Ở VIỆT NAM: MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA VÀ HƯỚNG GIẢI QUYẾTCÔNG NGHIỆP HOÁ, HIỆN ĐẠI HOÁ NÔNG NGHIỆP, NÔNG THÔN ỞVIỆT NAM: MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA VÀ HƯỚNG GIẢI QUYẾT TRẦN ĐẮC HIẾN (*)Trong bài viết này, tác giả đã phân tích một số vấn đề đặt ra từ thực tiễn tiếnhành công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn ở nước ta hiện nay.Cụ thể là: 1. Chưa thúc đẩy nông nghiệp, nông thôn phát triển theo hướng hiệnđại; 2. Tạo ra áp lực lớn về việc làm cho nông dân bị thu hồi đất canh tác; 3. Làmgia tăng sự phân hoá giàu nghèo; 4. Gây ô nhiễm môi trường,… Trên cơ sở đó,tác giả luận chứng những biện pháp cần thiết để giải quyết, khắc phục những vấnđề nảy sinh nhằm nâng cao hiệu quả của tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hoánông nghiệp, nông thôn.Hiểu một cách chung nhất, công nghiệp hoá, hiện đại hoá l à quá trình phát triểnsản xuất và quản lý kinh tế, xã hội dựa trên sự phát triển của công nghiệp và tiếnbộ khoa học – công nghệ nhằm tạo ra năng suất lao động xã hội cao. Ngày nay,quá trình công nghiệp hoá gắn liền với hiện đại hoá. Công nghiệp hoá, hiện đạ ihoá là con đường tất yếu để phát triển của các quốc gia trên thế giới, đặc biệt lànhững nước nông nghiệp lạc hậu như Việt Nam.Ở Việt Nam, chủ trương công nghiệp hoá lần đầu tiên được đưa ra tại Đại hộilần thứ III của Đảng (năm 1960), với quan điểm: xây dựng một nền kinh tế xãhội chủ nghĩa cân đối, hiện đại, kết hợp công nghiệp với nông nghiệp, lấy côngnghiệp nặng làm nền tảng, ưu tiên phát triển công nghiệp nặng một cách hợp lý,đồng thời phát triển nông nghiệp và công nghiệp nhẹ, nhằm biến nước ta từ mộtnước nông nghiệp lạc hậu thành một nước công nghiệp hiện đại. Quan điểm nàytiếp tục được khẳng định tại Đại hội lần thứ IV (năm 1976) và thời gian hoànthành xây dựng nền sản xuất lớn xã hội chủ nghĩa cũng được xác định cụ thể, đólà sau khoảng 20 năm. Tuy nhiên, sự nóng vội trong việc xác định bước đi cũngnhư sai lầm trong sự lựa chọn ưu tiên giữa công nghiệp và nông nghiệp đã dẫnđến những khó khăn trầm trọng về kinh tế - xã hội trên phạm vi cả nước. Vớitinh thần “nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật và nói rõ sự thật”, Đạihội lần thứ VI của Đảng (1986) đã nghiêm khắc chỉ ra những hạn chế, sai lầmtrong chủ trương thực hiện công nghiệp hoá những năm 1976 - 1980; đồng thời,chỉ ra nhiệm vụ trọng tâm là tiếp tục xây dựng những tiền đề cần thiết cho việcđẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong chặng đường tiếp theo. Đến Đạihội lần thứ VII (1991), việc chuẩn bị tiền đề để chuyển sang thời kỳ đẩy mạnhcông nghiệp hoá, hiện đại hoá đất n ước đã được hoàn thành cơ bản. Đặc biệt, tạiĐại hội lần thứ IX (2001), Đảng đã thông qua Chiến lược đẩy mạnh công nghiệphoá, hiện đại hoá theo định h ướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng nền tảng để đưanước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp hiện đại vào năm 2020, trong đólấy công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn làm trọng tâm. Đạihội lần thứ X của Đảng (năm 2006) tiếp tục khẳng định: “đẩy mạnh hơn nữacông nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp và nông thôn, giải quyết đồng bộcác vấn đề nông nghiệp, nông thôn và nông dân”(1).Đến nay, việc thực hiện đường lối công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp,nông thôn đã đạt được những thành tựu đáng kể, tạo sự chuyển biến tích cựctrong kinh tế nông thôn cũng như trong việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế nôngnghiệp, đồng thời kéo theo nhiều đổi thay ở các lĩnh vực khác của đời sống xãhội nông thôn. Mặc dù vậy, nhiều vấn đề kinh tế, xã hội bức xúc thể hiện sự bấtcập, hạn chế của quá trình này cũng đã xuất hiện và có diễn biến phức tạp, đòihỏi phải được nhận thức và giải quyết. Cụ thể là:Thứ nhất, về cơ bản, quá trình công nghiệp hoá hiện còn chưa thúc đẩy sự pháttriển của nông nghiệp, nông thôn theo h ướng hiện đại. Theo quy luật, trong quátrình công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn, cùng với sự pháttriển kinh tế, cơ cấu kinh tế nông nghiệp sẽ chuyển dần từ thuần trồng trọt, sảnxuất lương thực sang đa dạng hoá cây trồng, rồi đa dạng hoá sản xuất nôngnghiệp, tỷ trọng chăn nuôi, thuỷ sản, cây ăn quả, cây công nghiệp tăng dần;trong cơ cấu kinh tế nông thôn, tỷ trọng các ngành nghề phi nông nghiệp cũngdần chiếm ưu thế. Nhưng thực tế phát triển ở nước ta thời gian qua cho thấy,việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế ở nông thôn diễn ra rất chậm chạp, chủ yếu d ướidạng làng nghề, phân tán rải rác khắp nơi với quy mô nhỏ và công nghệ đơngiản. Nguyên nhân chủ yếu là do, trong nhiều năm, hầu như mọi nguồn lực ởcác địa phương đều tập trung cho công nghiệp hoá, mà có phần xem nhẹ hoặcđầu tư chưa thoả đáng cho phát triển nông nghiệp, nông thôn. Nói cách khác,công nghiệp hoá đã góp phần đô thị hoá nông thôn nhiề ...