Nghiên cứu và áp dụng phương pháp dạy học theo hợp đồng trong đào tạo sinh viên sư phạm thông qua môn học phương pháp giảng dạy hóa học ở phổ thông

Dạy học phân hóa là cơ sở lí thuyết quan trọng của dạy học theo hợp đồng. Từ việc nghiên cứu cụ thể bản chất của dạy học theo hợp đồng: “ Dạy học theo hợp đồng là một cách tổ chức hình thức học tập trong đó sinh viên làm việc theo một gói các hoạt động trong một khoảng thời gian nhất định”.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu và áp dụng phương pháp dạy học theo hợp đồng trong đào tạo sinh viên sư phạm thông qua môn học phương pháp giảng dạy hóa học ở phổ thông JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Interdisciplinary Science, 2013, Vol. 58, No. 1, pp. 55-63 This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn NGHIÊN CỨU VÀ ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THEO HỢP ĐỒNG TRONG ĐÀO TẠO SINH VIÊN SƯ PHẠM THÔNG QUA MÔN HỌC PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY HÓA HỌC Ở PHỔ THÔNG Đặng Thị Oanh và Đỗ Thị Quỳnh Mai Khoa Hóa học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Dạy học phân hóa là cơ sở lí thuyết quan trọng của dạy học theo hợp đồng. Từ việc nghiên cứu cụ thể bản chất của dạy học theo hợp đồng: “ Dạy học theo hợp đồng là một cách tổ chức hình thức học tập trong đó sinh viên làm việc theo một gói các hoạt động trong một khoảng thời gian nhất định”. Chúng tôi đã đưa ra nguyên tắc cụ thể của dạy học theo hợp đồng, từ đó có thể áp dụng vào việc đào tạo sinh viên sư phạm thông qua môn học: Phương pháp dạy học Hóa học ở phổ thông. Từ khóa: Dạy học theo hợp đồng, phương pháp dạy học, dạy học Hóa học. 1. Mở đầu Một trong những đặc trưng cơ bản của hoạt động dạy học ở trường đại học ngày nay là cá thể hóa người học, thể hiện ở chỗ cho phép sinh viên lựa chọn nội dung học, thời gian học, thầy dạy và cách học. Mục đích của cá thể hóa người học là đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) theo hướng tập trung vào người học, là tăng tính tích cực chủ động và sáng tạo của người học. Thực hiện cuộc cách mạng về PPDH, chuyển hóa vào thực tiễn dạy học những thành tựu mới nhất của khoa học và công nghệ. Trong đó có sử dụng hệ thống dạy học mới - hệ thống dạy học “tự học - cá thể hóa ” (selflearning - personalized). Một trong những PPDH đáp ứng được đặc trưng đó là PPDH theo hợp đồng. PPDH theo hợp đồng và dạy học theo góc là các PPDH tích cực đã được nghiên cứu và áp dụng có hiệu quả ở những nước châu Âu phát triển đặc biệt là ở Bỉ. Ở Việt Nam PPDH theo hợp đồng và dạy học theo góc là một trong nhiều nội dung về dạy và học tích cực trong khuôn khổ của Dự án giáo dục Việt - Bỉ đã và đang được triển khai thí điểm ở các trường trung học cơ sở (THCS) và các trường cao đẳng sư phạm thuộc tỉnh miền núi phía Bắc. Trong phạm vi bài viết này chúng tôi đề cập đến việc nghiên cứu triển khai PPDH theo hợp đồng trong đào Received August 23, 2012. Accepted January 7, 2013. Contact Dang Thi Oanh, e-mail address: dangoanhdhsphn@yahoo.com.vn 55 Đặng Thị Oanh và Đỗ Thị Quỳnh Mai tạo sinh viên sư phạm thông qua môn học PPDH Hóa học ở phổ thông nhằm đạt được mục tiêu kép sinh viên vừa là người trực tiếp tham gia vừa là người sau này biết áp dụng chính PPDGH theo hợp đồng này để dạy học ở trường phổ thông. 2. Nội dung nghiên cứu 2.1. Dạy học phân hóa - Cơ sở khoa học của dạy học theo hợp đồng Từ những năm 1970 ở Mỹ các nhà nghiên cứu giáo dục đã đưa ra khái niệm” Phong cách học tập” (Learning styles). Phong cách học là phương pháp tiếp cận khác nhau. PPDH này đặc biệt chú ý đến cá nhân, cho phép để cá nhân học tập sao cho đạt được kết quả tốt nhất. Giáo viên phải đánh giá được những phong cách học tập của học sinh và cần phải thích ứng với các phong cách đó. Đến năm 1978, GS. Rita Dun and Kenneth Dun cùng các đồng nghiệp đã triển khai ở trường đại học và đã cho ra đời cuốn sách: “Dạy sinh viên thông qua phong cách học tập cá nhân của họ” và đã được nhiều trường đại học ở Mỹ triển khai có hiệu quả. Trong khi đó năm 1974 cũng theo quan điểm đó GS. Carol Ann Tomlinson ở trường đại học Virginia - Mỹ đã đưa ra một quan điểm “Lớp học phân hoá” (The differentiated classroom). Lớp học phân hoá là PPDH đặc biệt cho mỗi cá nhân để có thể học tập một cách sâu sắc, người học khác nhau sẽ có phương pháp học tập khác nhau. Theo tiếp cận này có nhiều mô hình triển khai khác nhau trong đó việc sử dụng phương pháp học tập theo hợp đồng (the Contact Learning) kết hợp với các PPDH khác nhau như: học tập theo nhóm và học tập theo góc,... sẽ phát huy được hiệu quả học tập cho học sinh. Quan điểm dạy học này đã nhanh chóng được nhiều nước ở châu Âu (trong đó có Bỉ) triển khai mạnh mẽ cho đến bây giờ và có hiệu quả tốt. Dạy học phân hóa không đơn thuần là phân loại người học theo năng lực nhận thức mà ở đây là PPDH phù hợp với từng đối tượng người học trên cơ sở am hiểu từng cá thể, giáo viên tiếp cận người học ở nhiều phương diện khác nhau, như là về năng lực nhận thức, hoàn cảnh sống, tâm lí, năng khiếu, về mơ ước trong cuộc sống,... có thể nói trong PPDH phân hóa giáo viên phải “tìm để giảng dạy và hiểu để giáo dục”. 2.2. Các hình thức dạy học phân hóa * Phân hoá theo hứng thú - Căn cứ vào đặc điểm hứng thú học tập của học sinh để tổ chức cho học sinh tìm hiểu khám ...