Nghiên cứu xác định cường lực khai thác bền vững tối đa cho đội tàu khai thác hải sản ở vùng biển Bắc Bộ

Nghiên cứu xác định cường lực khai thác bền vững tối đa cho các đội tàu khai thác hải sản ở vùng biển vịnh Bắc bằng mô hình sản lượng thặng dự của Fox (1970) cho thấy cường lực khai thác bền vững tối đa ở khu vực vịnh Bắc Bộ là 24.984 tàu, trong đó nghề lưới kéo có 2.756 tàu, nghề lưới vây 374 tàu, nghề lưới rê 11.326 tàu, nghề câu 5.876 tàu và nghề khác 4.652 tàu. Cường lực khai thác toàn vùng biển đã vượt ngưỡng cường lực khai thác cho phép bền vững tối đa khoảng 21,05%, tương ứng với 5.260 tàu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu xác định cường lực khai thác bền vững tối đa cho đội tàu khai thác hải sản ở vùng biển Bắc BộTạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sảnSố 2/2016THOÂNG BAÙO KHOA HOÏCNGHIÊN CỨU XÁC ĐỊNH CƯỜNG LỰC KHAI THÁC BỀN VỮNGTỐI ĐA CHO ĐỘI TÀU KHAI THÁC HẢI SẢN Ở VÙNG BIỂNVỊNH BẮC BỘSTUDY ON ESTIMATION OF MAXIMUM SUSTAINABLE YIELDFOR FLEET OF FISHERY FISHING BOATS IN THE TONKIN GULFNguyễn Phi Toàn1, Hoàng Hoa Hồng2, Nguyễn Long3Ngày nhận bài: 16/12/2015; Ngày phản biện thông qua: 11/3/2016; Ngày duyệt đăng: 15/6/2016TÓM TẮTNghiên cứu xác định cường lực khai thác bền vững tối đa cho các đội tàu khai thác hải sản ở vùng biểnvịnh Bắc bằng mô hình sản lượng thặng dự của Fox (1970) cho thấy cường lực khai thác bền vững tối đa ở khuvực vịnh Bắc Bộ là 24.984 tàu, trong đó nghề lưới kéo có 2.756 tàu, nghề lưới vây 374 tàu, nghề lưới rê 11.326tàu, nghề câu 5.876 tàu và nghề khác 4.652 tàu. Cường lực khai thác toàn vùng biển đã vượt ngưỡng cườnglực khai thác cho phép bền vững tối đa khoảng 21,05%, tương ứng với 5.260 tàu. Trong đó, nhóm nghề lướikéo có cường lực khai thác vượt ngưỡng cường lực khai thác bền vững khoảng 50,65% tương ứng 1.396 tàu;nhóm nghề khác vượt ngưỡng khoảng 46,04% tương ứng 2.142 tàu; nhóm nghề lưới rê vượt ngưỡng khoảng11,41% tương ứng 1.292 tàu; nhóm nghề câu vượt ngưỡng khoảng 8,37% tương ứng 492 tàu; nhóm nghề lướivây có cường lực khai thác chưa đạt đến ngưỡng cường lực khai thác bền vững. Như vậy, cơ cấu đội tàu ở vịnhBắc Bộ đã vượt ngưỡng khai thác cho phép cho nên cần có giải pháp điều chỉnh và cắt giảm phù hợp nhằmđảm bảo khai thác bền vững.Từ khóa: cường lực khai thác bền vững tối đa, vịnh Bắc BộABSTRACTSBy using surplus production model was introduced by Fox (1970) for study on estimation of maximumsustainable yield (MSY) for fleet of fishery fishing boats in the Tonkin Gulf has estimsted. The MSY in the Gulfof Tonkin were total of 24,984 boats which including of trawlers of 2,756 units, purse seiners of 374 units,gill boats of 11,326 units, boats of longlines and handlines were 5,876 units and other fishing boats of 4,652units. The total fishing capactity in this area has exceeded about 21.05% which equivelently 5,260 boats, whencompared with maximum sustainable yield. In which, the highest exceedance was group of trawl which tookabout 50.65% equally 1,396 boats; the group of other fishing boats was 2,142 units which took about 46.04%;the group of gill boats which was 11.41% equally 1,292 units and the longlines and handlines with 8.37%which equivelently 492 unit; the group of purse seine boat were under MSY. Thus, structure of fishing fleet inthe Gulf of Tonkin has exceeded limitation of fishing capacity so it needs solutions for adjustment and cut offthe number of boats in order to ensure sustainable fishing.Keywords: maximum sustainable yield (MSY), the Tonkin GulfViện Nghiên cứu Hải sản - Hải PhòngTrường Đại học Nha Trang1, 32116 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANGTạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sảnI. ĐẶT VẤN ĐỀTrong những năm qua, khai thác hải sản ởkhu vực vịnh Bắc Bộ đã có những bước pháttriển khá mạnh, được thể hiện qua sự tăngtrưởng hàng năm về số lượng tàu thuyền,chất lượng tàu và công suất máy tàu. Tuynhiên, hiện trạng ngành khai thác hải sản ởkhu vực này đang phải đối mặt với nhữngthách thức lớn như: nguồn lợi hải sản ven bờđang bị khai thác quá mức cho phép, ngư cụđánh bắt mang tính huỷ diệt vẫn đang tồn tạivà phát triển, cơ cấu nghề nghiệp phân bốchưa hợp lý, rủi ro cao trong quá trình laođộng sản xuất trên biển, sự cạnh tranh giữacác tàu khai thác hải sản ngày càng khốc liệtnên hiệu quả hoạt động của các đội tàu ngàymột suy giảm,…Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng trênlà do chưa kiểm soát được các hoạt động khaithác, chưa có quy hoạch cụ thể cho các độitàu tham gia khai thác tương ứng với khả năngSố 2/2016II. TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU1. Tài liệu sử dụng:- Sử dụng báo cáo tổng kết hàng năm củacác Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôntừ Quảng Ninh đến Quảng Bình.- Số liệu thống kê hàng năm.- Số liệu điều tra nghề cá thương phẩm giaiđoạn 2009 - 2014.- Các tài liệu hướng dẫn về các mô hìnhkinh tế sinh học nghề cá của FAO và các tổchức nghề cá trên thế giới.2. Phương pháp nghiên cứu:2.1. Mô hình Fox (1970) [4].Mô hình Fox (1970), mô tả tương quan giữacường lực (số lượng tàu tham gia khai thác) vàsản lượng khai thác theo biểu thức (1).(1)Yi = fi x e(c+dfi)Trong đó: Yi và fi là sản lượng và cường lựckhai thác năm thứ i; c, d là các hệ số.Cường lực khai thác bền vững tối đa (fMSY)nguồn lợi, điều kiện kinh tế - xã hội nghề cá vàvà sản lượng khai thác bền vững tối đa (MSY)quan trọng là chưa xác định được cường lựctheo biểu thức (2) và (3).khai thác hợp lý cho các đội tàu ở từng vùngbiển để đưa ra được các giải pháp quản lýphù hợp.fMSY = -1/d(2)MSY = -(1/d) x e(c-1)(3)2.2. Phương pháp điều tra thu thập số liệu:Để đảm bảo cho nghề cá nói chung và- Thu thập số liệu về cơ cấu tàu thuyềnnghề khai thác hải sản nói riêng phát triển(phân theo nghề và công suất, theo địamột cách bền vững, cần thiết phải xác địnhphương) tại các cơ quan quản lý nghề cá cácđược cường lực khai thác của các đội tàutỉnh từ Quảng Ninh đến Quảng Bình trong giaiphù hợp với khả năng nguồn lợi của từngđoạn từ 2007 - 2014.vùng biển. Việc xác định được cường lực- Thu thập số liệu các đội tàu của một sốkhai thác phù hợp cho từng vùng biển sẽ làmtỉnh miền Trung di chuyển ngư trường ra khaicơ sở khoa học giúp cho các nhà quản lýthác tại vịnh Bắc Bộ từ số liệu thống kê củađưa ra được những định hướng hoạt độngmột số đồn Biên phòng các tỉnh Quảng Ninh,nhằm đảm bảo cho nghề khai thác hải sảnHải Phòng, Thanh Hóa.phát triển bền vững.Trong phạm vi bài viết này, xin trình bày kếtquả nghiên cứu xác định cường lực khai thácbền vững tối đa cho đội tàu khai thác hải sản ởvùng biển Vịnh Bắc Bộ.- Năng suất khai thác được ...