Nghiên cứu xây dựng quy trình phân tích vitamin B1 trong một số loại gạo và rau trên thiết cực khổ VA 797

Các tác giả đã nghiên cứu xây dựng được quy trình phân tích vitamin B1 trên thiết bị Cực phổ VA797, trong đó: Vitamin B1 trong các mẫu gạo, rau được chiết bằng axit clohydric 0,1N trong điều kiện đun sôi cách thuỷ, dung dịch chiết được điều chỉnh về pH = 4÷4,5 bằng dung dịch CH3COONa.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu xây dựng quy trình phân tích vitamin B1 trong một số loại gạo và rau trên thiết cực khổ VA 797 Nguyễn Thị Duyên và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 112(12)/2: 109 - 113 NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG QUY TRÌNH PHÂN TÍCH VITAMIN B1 TRONG MỘT SỐ LOẠI GẠO VÀ RAU TRÊN THIẾT BỊ CỰC PHỔ VA797 Nguyễn Thị Duyên, Vũ Thị Ánh*, Nguyễn Thị Hải, Nguyễn Thương Tuấn Trường Đại học Nông Lâm - ĐH Thái Nguyên TÓM TẮT Các tác giả đã nghiên cứu xây dựng được quy trình phân tích vitamin B1 trên thiết bị Cực phổ VA797, trong đó: Vitamin B1 trong các mẫu gạo, rau được chiết bằng axit clohydric 0,1N trong điều kiện đun sôi cách thuỷ, dung dịch chiết được điều chỉnh về pH = 4÷4,5 bằng dung dịch CH3COONa. Các điều kiện tối ưu là: dung dịch đệm axetat pH = 6,6; thời gian sục khí 200s. Hệ số thu hồi của phương pháp trên các mẫu gạo và mẫu rau đạt từ 80,22 ÷ 93,39%, nằm trong giới hạn cho phép của AOAC. Các kết quả phân tích hàm lượng vitamin B1 trên mẫu gạo thu thập được dao động từ 0,615 ÷ 3,420mg/kg; mẫu rau từ 0,060 ÷ 0,147mg/kg. Các thông số nghiên cứu đều phù hợp với TCVN 6910:2001 về độ chính xác của phương pháp và kết quả đo. Từ khoá: Vitamin B1, phương pháp cực phổ, dung dịch đệm, hệ số thu hồi, mẫu gạo, mẫu rau… ĐẶT VẤN ĐỀ* Vitamin B1 (Vit B1) có tên khoa học là thiamin là một trong những hợp chất quan trọng, đóng vai trò thiết yếu trong các quá trình sinh hoá xảy ra trong cơ thể sống. Thiếu Vit B1 sẽ gây ra một số bệnh nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong. Các loại thực phẩm như: thịt, cá, rau xanh … là nguồn cung cấp Vit B1 tự nhiên rất tốt cho cơ thể [5]. Ở Việt Nam, phương pháp xác định Vit B1 chủ yếu áp dụng các phương pháp thủ công có độ chính xác không cao, một số phòng thí nghiệm lớn sử dụng thiết bị sắc ký lỏng hiệu năng cao đèn huỳnh quang (HPLC), tuy nhiên chi phí phân tích cho một mẫu là tương đối cao. Theo nghiên cứu, Vit B1 là một hợp chất có tính khử, có thể phân tích bằng các phương pháp điện hoá, đặc biệt là phương pháp Vôn – Ampe hoà tan trên máy cực phổ . Đây là một trong những phương pháp phân tích hữu cơ nhanh và đạt được độ chính xác cao, ngoài ra chi phí cho máy móc thiết bị và hoá chất phù hợp với điều kiện của các phòng thí nghiệm ở Việt Nam [4]. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG PHÁP * Đối tượng nghiên cứu: Một số loại gạo và rau đang được sử dụng cho người trên địa bàn thành phố Thái Nguyên * Nội dung nghiên cứu: - Xây dựng quy trình tách, chiết Vit B1 trong một số loại gạo và rau được nghiên cứu. - Lựa chọn một số điều kiện tối ưu để phân tích hàm lượng Vit B1 trên thiết bị cực phổ VA797. - Đánh giá hệ số thu hồi của quy trình phân tích đã xây dựng được. - Áp dụng quy trình để phân tích Vit B1 trong một số loại gạo và rau. * Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp lấy mẫu: Mẫu gạo được lấy theo tiêu chuẩn Việt Nam 5451:1991; Mẫu rau được lấy theo tiêu chuẩn Việt Nam 9016:2011; - Phương pháp phân tích Vit B1 * Tel: 0982 892 699; Email: vuthianh412@gmail.com 109 Nguyễn Thị Duyên và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ Chương trình chạy máy Cực phổ VA 797 phân tích Vit B1 [7] Thông số Chế độ đo Cường độ dòng thấp nhất Cường độ dòng cao nhất Điện cực Kích thước giọt Tốc độ khuấy Thời gian khuấy sau khi cho mẫu Thời gian cân bằng trước khi quét thế Thế bắt đầu Thế kết thúc Bước nhảy thế Yêu cầu Xung vi phân (DP) 100nA 10mA DME 4 2000rpm 3s pH=6,0. Peak chỉ xuất hiện ở giá trị pH = 6,6 với thế đỉnh peak Ep = -1,44 và cường độ dòng Ip = -56nA, tuy nhiên peak lên bị nhiễu (hình 1). Bảng 1. Khảo sát sóng cực phổ của VitB1 trong các nền đệm khác nhau pH Đệm axit xitric – hidrophotphat Đệm axetat 10s -1,5V -1,0V 6mV KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN Quy trình tách chiết Vit B1 trong gạo, rau Dựa vào một số tính chất lý, hoá học của Vit B1, chúng tôi xây dựng quy trình tách chiết Vit B1 trong mẫu rau, gạo như sau: Đồng nhất mẫu Cân 5÷15g mẫu đã đồng nhất 112(12)/2: 109 - 113 Đệm photphat 5,0 6,0 - - Ep (mV) Ip (nA) Ep (mV) - Ip (nA) 401 1,30 523 1,39 367 - Ep (mV) - Ip (nA) - 6,6 1,44 -56 1,27 568 1,24 240 Ghi chú: Dấu (-) thể hiện không xuất hiện peak -600n -400n -200n + 100ml HCl 0,1N Đun sôi cách thuỷ 40÷45 phút Để nguội, chỉnh pH=4÷4,5 bằng CH3COONa -1.5 -1.4 -1.3 -1.2 -1.1 Hình 1. Đệm axit xitric – hidrophotphat, pH=6,6 Determination of Vitamine B1 (thiamine) vitamine b1 Định mức 250ml Vit.B1 Lọc qua giấy lọc -600n Thu dịch lọc mẫu -400n Cực phổ -200n Khảo sát, lựa chọn một số điều kiện tối ưu Chọn nền Trong nền axit xitric – hidrophotphat không xuất hiện peak ở hai giá trị pH= 5,0 và 110 -1.5 -1.4 -1.3 -1.2 Hình 2. Đệm axetat, pH=6,6 -1.1 Nguyễn Thị Duyên và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ Trong nền đệm axetat, xuất hiện peak ở cả 3 giá trị pH khảo sát, peak lên đều, cân đối (hình 2). Thế đỉnh peak (Ep) nằm trong khoảng từ -1,19V đến – 1,30V. Chiều cao peak thay đổi theo giá trị pH, tại khoảng pH = 6,6 Ip đạt cao nhất. Trong nền đệm photphat, xuất hiện peak ở hai giá trị pH khảo sát 6,0 và 6,6 peak lên bị nhiễu. Thế đỉnh peak (Ep) nằm trong khoảng từ -1,24V đến – 1,39V. Chiều cao peak thay đổi theo giá trị pH, tại khoảng pH = 6,6 Ip đạt cao nhất, tuy nhiên peak lên nhiễu (hình 3). 112(12)/2: 109 - 113 ảnh hưởng đến phép đo, cũng như tiết kiệm thời gian phân tích chúng tôi chọn 200s là thời gian sục khí niơ ban đầu trong các thí nghiệm tiếp theo. Bảng 2. Ảnh hưởng của oxi hòa tan đến sóng cực phổ t (s) Ip (nA) I p Lần 1 Lần 2 Lần 3 (nA) 0 - - - - 60 - -520 - - 90 -512 -564 - - 120 -365 -340 -392 -365,7 200 -340 -338 -339 -339,0 300 -331 -342 -336 -336,3 Ghi chú: Dấu (-) thể hiện không xuất hiện peak Hệ số thu hồi của quy trình thử nghiệm -1.5 -1.4 -1.3 -1.2 -1.1 Hình 3. Đệm photphat, pH=6,6 Từ những nghiên cứu trên, với mục đích chọn được dung dịch nền thích hợp cho quy trình phân tích Vit B1 bằng phương pháp cực phổ và thao tác pha chế đơn giản, tiết kiệm, chúng tôi chọn nền đệm axetat có pH=6,6 là dung dịch đệm cho các thí nghiệm tiếp theo. Ảnh h ...