Ngộ độc chì, mối nguy rình rập với trẻ

Những thông tin gần đây rộ lên việc ngộ độc chì xảy ra ở trẻ em. Mới đây, Bộ Y tế ra thông báo báo động ngộ độc chì do trẻ được dung thuốc “cam” đang lan rộng… Giữa năm 2011, Chi cục tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thuộc Sở Khoa học & Công nghệ Lâm Đồng cho biết, các mẫu cốc thủy tinh có nguồn gốc từ Trung Quốc mà đơn vị này kiểm tra đều có hàm lượng chì cao gấp hàng nghìn lần so với quy định cho phép....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ngộ độc chì, mối nguy rình rập với trẻNgộ độc chì, mối nguy rình rập với trẻNhững thông tin gần đây rộ lên việc ngộ độc chì xảy ra ở trẻ em. Mới đây, BộY tế ra thông báo báo động ngộ độc chì do trẻ được dung thuốc “cam” đanglan rộng…Giữa năm 2011, Chi cục tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thuộc Sở Khoa học& Công nghệ Lâm Đồng cho biết, các mẫu cốc thủy tinh có nguồn gốc từTrung Quốc mà đơn vị này kiểm tra đều có hàm lượng chì cao gấp hàngnghìn lần so với quy định cho phép. Gần đây, Viện Dinh dưỡng Quốc giacũng công bố rau muống, thịt lợn, gạo... và một số thực phẩm khác cũng cóhàm lượng chì vượt quá mức cho phép của Bộ Y tế. Còn ở TP.HCM, Chi cụcTiêu chuẩn đo lường chất lượng TP cho biết đ ã phát hiện trong sơn phủ đồchơi cờ tướng của trẻ em chứa hàm lượng chì đến 835mg/kg, trong khi giớihạn lớn nhất cho phép đối với độc chất này là 90mg/kg (vượt ngưỡng đến hơn9 lần). Ngày 4/11/2011, bệnh viện Nhi Trung Ương cho biết có 4 trẻ dưới 1tuổi bị ngộ độc nặng suýt nguy đến tính mạng do cha mẹ dùng thuốc Đông ybôi ngoài da gọi là “thuốc cam” bôi chữa các nốt nhiệt hoặc vết viêm ở miệngcủa trẻ.Các thông tin vừa kể cho thấy ngộ độc chì do tiếp xúc với sản phẩm có dưlượng chì quá cao là mối nguy đang rình rập người dân, đặc biệt gây ngộ độccho trẻ là đối tượng rất dễ bị nhiễm độc chì.Chì và ngộ độc chìChì là một kim loại mềm màu xám, ký hiệu hóa học là Pb. Đặc biệt, chì tạonhiều hợp chất có màu sắc khác nhau (như muối chì cromat có màu vàng rấtđẹp) nên thường đ ược dùng trong pha sơn, kỹ nghệ thủy tinh, làm chất màucho đồ gốm... Chính được dùng đa dạng như vậy nên nếu không có có biệnpháp xử lý an toàn thì chì có thể gây ngộ độc. Từ lâu trong ngành Dược đãxảy ra tai biến ngộ độc chì do bào chế dịch truyền natri clorid đẳng trương(thường gọi là nước biển dùng truyền dịch trong bệnh viện) đựng trong chaithủy tinh có pha chì (chì thôi ra làm hại người bệnh). Trong công tác kiểmnghiệm dược phẩm có việc bắt buộc là thuốc đưa ra sử dụng phải tuyệt đốikhông được chứa kim loại nặng (chì và thủy ngân là điển hình). Từ lâu, cũngđã xảy ra ngộ độc do trẻ em ngậm đồ chơi có pha chì. Đ ặc biệt, ngộ độc chìkinh niên (còn gọi ngộ độc trường diễn) có thể xảy ra do: ăn các thực phẩmđóng hộp hàn bằng thiếc lẫn chì; uống nước dẫn qua đường ống pha chì; hítphải bụi chì và các hợp chất của nó trong các nhà máy sản xuất sơn, làm bình“accu” (ở ta đã x ảy ra khá nhiều vụ ngộ độc này, trong đó có trẻ bị ngộ độc dosống cạnh nơi sản xuất b ình accu), mạ kim loại, khai thác chì và đúc chữ inbằng chì; nhân viên tiếp xúc với xăng dầu chứa Pb(C2H5)4 (được xem là chìhữu cơ).Người ta ghi nhận, lượng dư trên 200mcg chì/ngày trong môi trường tiếp xúcgây nguy hiểm cho hoạt động sống của con người. Còn nếu lượng dư khoảng1mg/ngày có thể gây ngộ độc chì trường diễn và nguy hiểm nhất chính là ngộđộc chì trường diễn.V ề độc tính, các muối chì đ ều rất độc và độc tính của nó rất phức tạp. Khi vàocơ thể, chì tích lũy trong các mô nhiều mỡ như não, gan, hoặc mô nhiều sừngnhư da, lông, tóc, móng. Chì có tác dụng gây hại lên các hệ thống men cơbản, nhất là men hemosynthetase trong quá trình vận chuyển tổng hợp hemelà chất tạo ra hemoglobin (tức huyết sắc tố tạo màu đỏ hồng cầu có nhiệm vụcực kỳ quan trọng trong hô hấp). Nếu chì hiện diện trong máu trên 0,3ppm sẽngăn cản quá trình oxy hóa glucose tạo ra năng lượng duy trì sự sống nhưngnếu hàm lượng chì/máu trên 0,8ppm sẽ gây thiếu máu do thiếu hụthemoglobin theo cơ chế vừa kể. Thiếu máu có thể xem là dấu hiệu đầu tiêntrong nhiễm độc chì.Triệu chứng ngộ độc chì và cách điều trịTriệu chứng ngộ độc cấp chì: Khi uống phải muối chì sẽ xuất hiện một số dấuhiệu ngộ độc cấp như: rát miệng, nôn, đau bụng, ỉa phân đen sau đó táo bón,có thể bị vô niệu do thận bị tổn thương, tăng urê huyết… Trường hợp ngộ độcchì trường diễn: xuất hiện vành đen ở lợi miệng rất sớm, người có thể có dấuhiệu thần kinh như thay đổi tính tình, dễ cáu gắt, nhức đầu, hoang tưởng ảogiác. Để chẩn đoán ngộ độc chì trường diễn cần chú ý lượng chì có tự nhiêntrong cơ thể: mức trung bình của chì trong máu 0,06mg/100ml, trong nướctiểu 24 giờ: 0,08mg. Nếu hàm lượng chì có trong máu hoặc nước tiểu quá caocó nghĩa đã ngộ độc chì.Điều trị ngộ độc cấp: rửa dạ dày bằng dung dịch natri hoặc magie sulfat. Chouống thuốc chống độc kim loại nặng. Có thể tiêm truyền tĩnh mạch dung dịchnatri clorid đẳng trương có chứa Ca EDTA (là chất giải độc chì).Cách phòng ngừaĐ ể tránh nhiễm độc chì cần phải chú ý cải thiện điều kiện làm việc, giảmthiểu lượng bụi chì và hợp chất của nó xâm nhập vào cơ thể, kiểm tra sứckhỏe định kỳ cho công nhân tiếp xúc với chì 6 tháng 1 lần. Đặc biệt, các cơquan quản lý chức năng cần thường xuyên kiểm tra dụng cụ đồ dùng sinh hoạt(như cốc thủy tinh, đồ nhựa chén bát, đồ chơi trẻ em… in hình màu mè sặcsỡ) đang lưu hành xem có đạt tiêu chuẩn không được chứa chì quá giới hạncho phép.Riêng đối với trẻ em, các bậc cha mẹ cần nâng c ...