Ngôi nhà tâm linh của đồng bào Cơ Tu

Nhà mồ - một trong những công trình kiến trúc độc đáo bậc nhất, vừa là văn hóa vật thể, vừa là văn hóa phi vật thể mang tín ngưỡng dân gian truyền thống hướng về tổ tiên, nguồn cội của đồng bào dân tộc Cơ Tu.Hình tượng con trâu luôn xuất hiện ở những công trình kiến trúc như: gươl, quan tài, nhất là nhà mồ, rất rõ nét, sinh động. Trong ảnh là phác thảo hình đầu trâu để tạc tượng ở hai đầu quan tài và ở một phía đầu hồi nóc của nhà mồ Sống chủ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ngôi nhà tâm linh của đồng bào Cơ TuNgôi nhà tâm linh của đồng bào Cơ TuNhà mồ - một trong những công trình kiến trúc độc đáo bậc nhất, vừa là văn hóavật thể, vừa là văn hóa phi vật thể mang tín ngưỡng dân gian truyền thống hướngvề tổ tiên, nguồn cội của đồng bào dân tộc Cơ Tu. Hình tượng con trâu luôn xuất hiện ở nhữngcông trình kiến trúc như: gươl, quan tài, nhất là nhà mồ, rất rõ nét, sinh động.Trong ảnh là phác thảo hình đầu trâu để tạc tượng ở hai đầu quan tài và ở một phíađầu hồi nóc của nhà mồSống chủ yếu ở ba huyện miền núi cao Đông Giang, Tây Giang, Nam Giang(Quảng Nam), A Lưới (Thừa Thiên - Huế) và một bộ phận khác cư trú ở huyệnĐắc Chưng và Kà Lùm (Seekoong, Lào), đồng bào dân tộc Cơ Tu, Huyện TâyGiang đã chủ trương bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc mình cho mụctiêu phát triển.Một trong những việc thực hiện là khôi phục nhà mồ - ngôi nhà tâm linh của đồngbào Cơ Tu - tại làng truyền thống của huyện là một việc làm hết sức có ý nghĩa.Nhà mồ - một trong những công trình kiến trúc độc đáo bậc nhất, vừa là văn hóavật thể, vừa là văn hóa phi vật thể mang tín ngưỡng dân gian truyền thống hướngvề tổ tiên, nguồn cội của đồng bào dân tộc Cơ Tu.Già làng Clâu Nâm (thôn Pơrning, xã Lăng) cho rằng nhà mồ là để đưa tiễn ngườisang thế giới xa xăm. Hồn của những người chết sẽ hóa thành thần phù hộ cho dânlàng đoàn kết và gặp nhiều điều lành, mùa màng bội thu, no đủ, sức khỏe dồi dào...Vì vậy, tục làm nhà mồ là ước vọng của người Cơ Tu từ bao đời nay.Hầu hết nhà mồ của người Cơ Tu làm từ gỗ, với những dụng cụ đơn sơ như rìu,cưa tay, rựa, đục... nhưng được chế tác tỉ mỉ, công phu, khắc họa rất sống độngnhững vật thể, hình ảnh sinh động, gần gũi với đời sống thường ngày bằng cả tấmlòng, tình cảm chân thành dành cho người đã khuất. Các nghệ nhân phối hợp thực hiện những chi tiết trên nhà mồMặt cắt ngang của nhà mồ người Cơ TuSau khi cắt tiết heo, già làng lấy một ít để báo với các thần núirừng, Giàng: Chúng tôi hiến trước cho các vị máu heo tươi và ganngon để các vị thưởng thức - các vị ban cho dân làng những điềutốt lành để bắt đầu công việc khôi phục nhà mồBằng dụng cụ đơn sơ nhưng nhờ bàn tay khéo léo của các nghệnhân, những khúc gỗ tròn từ rừng đã bắt đầu nên hình, nên tượng,nên hồnMột trong những tác phẩm điêu khắc trên cột chính của nhà mồ CơTu