Ngôi nhà truyền thống, nghĩ về việc làm nhà tiết kiệm

Mỗi thời đại đã qua đều để lại những giá trị và cả những bài học kinh nghiệm. Trong xây dựng nhà cửa, việc cập nhật các xu thế tiên tiến, hiện đại là điều dĩ nhiên để đáp ứng các nhu cầu của hiện tại và tương lai. Nhưng hướng đến kỹ thuật xây dựng hiện đại không có nghĩa rằng cách nghĩ, cách làm nhà truyền thống là hoàn toàn sai lệch, lỗi thời. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu suy giảm, kiến trúc thế giới không ngừng kêu gọi hướng đến giá trị xanh, các...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ngôi nhà truyền thống, nghĩ về việc làm nhà tiết kiệm Từ ngôi nhà truyền thống, nghĩ về việc làm nhà tiết kiệmMỗi thời đại đã qua đều để lại những giá trị và cả những bài họckinh nghiệm. Trong xây dựng nhà cửa, việc cập nhật các xu thế tiêntiến, hiện đại là điều dĩ nhiên để đáp ứng các nhu cầu của hiện tại vàtương lai.Nhưng hướng đến kỹ thuật xây dựng hiện đại không có nghĩa rằng cáchnghĩ, cách làm nhà truyền thống là hoàn toàn sai lệch, lỗi thời. Trong bốicảnh kinh tế toàn cầu suy giảm, kiến trúc thế giới không ngừng kêu gọihướng đến giá trị xanh, các gia chủ hiện nay cũng đều phải tiết giảm chiphí và mong mỏi không gian sống của mình hợp lý, xanh sạch, đó chínhlà nhu cầu đặt ra và bài toán cần giải cho nhà chuyên môn. Việc “ôn cốtri tân” phần nào cho chúng ta thêm một góc nhìn về việc làm nhà saocho tiết kiệm, hợp lý, thẩm mỹ.Từ cung cách chọn vật liệuẢnh bên Ngôi nhà cổ trong làng Phước Tích (Phong Điền, Thừa Thiên – Huế), một đặc trưng của bộ khung gỗ nhà xưa, mộc mạc, thoáng mát, gần gũi tự nhiên.Mọi vùng khí hậu, mọi nền văn hoá đều có những vật liệu đặc trưngriêng biệt. Từ Đông sang Tây, đá và đất nung luôn là vật liệu phổ biếnvà được ưa chuộng trong mọi kiến trúc công trình tôn giáo và nhà ở vớivẻ đẹp và sự bền bỉ qua nhiều thời đại. Nếu như người Ai Cập cổ vàngười Hy Lạp dùng đá để xây nên những đền đài kỳ vĩ, ngợi ca vẻ đẹpcủa thần thánh và con người, thì người Chămpa ở những dải đất NamViệt Nam lại hết sức nhuần nhuyễn khả năng xây dựng bằng gạch, vớinhững chất kết dính và kỹ thuật xây cất đến nay vẫn còn nhiều bí ẩnchưa khám phá hết. Việc phát lộ di tích khảo cổ kinh thành Thăng Longthời gian qua cũng đã cho thấy trình độ xây dựng gạch của cha ông ta rấthoàn thiện và tinh xảo từ hàng ngàn năm trước.Khoan kể đến những công trình kinh thành và tôn giáo đồ sộ, ngôi nhàtruyền thống Việt trừ nền và mái ra tất cả là khung gỗ, hệ vỉ kèo gỗ. Đấtvà tre là các chất liệu bình dân, rẻ tiền, dễ kiếm và không gây ô nhiễm.Nhà bằng đất kiểu trình tường có thể tồn tại lâu dài trong mọi loại thờitiết, chỉ có bộ mái lá cần tu bổ sau mười năm. Nhiều khu resort cao cấpsau này đã làm nhà theo cách thức “nhà tranh vách đất” này và được dukhách hoan nghênh, cũng như các tổ chức về kiến trúc bền vững đánhgiá cao (như khu resort Mango Bay ở Phú Quốc vừa được giải thưởngKiến trúc xanh 2012).Mái nhà truyền thống lợp ngói âm dương tạo khả năng thoát nước mưatốt, giữa các lớp ngói người ta sẽ phết một lớp bùn cho bền vững vàchống nhiệt vào mùa hè nóng bỏng. Còn những bộ mái nhà bằng lá nhưcọ, tranh, rơm, rạ, dừa nước, cói… tuy chừng 10 – 15 năm là phải tu sửa,nhưng luôn tạo cho ngôi nhà một “chiếc nón” hoàn thiện. Nếu lợp dàyđúng quy cách sẽ ở rất mát và ấm áp, tính thẩm mỹ cao, thậm chí cácchuyên gia Âu châu rất ngạc nhiên về sự ưu việt của bộ mái đậm chấtthiên nhiên này của Việt Nam mà các tấm lợp tôn, fibro ximăng bây giờkhông thể so sánh được về tính địa phương và vẻ đẹp cũng như khả năngchống nóng, cách âm. Ngay ở bên Anh hiện nay cũng vẫn có ngôi làngcổ tích với những bộ mái lợp rơm đi vào huyền thoại, hàng năm đềuđược xén tỉa rất công phu. Tre, cừ tràm, tầm vông… dùng làm vách ngăn, quầy bar... những vật hàng rào,liệu và cách thức xây dựng tuy “cũ” nhưng đem cảm mới, tiết kiệm và gần gũi với lại nhiều biểutâm hồn Việt.Mặc dầu các vật liệu truyền thống có nhiều ưu điểm như vậy nhưng mộtthời gian dài tư duy xây nhà bêtông, nhôm kính, sắt thép đã lấn lướt vàtrở thành nếp nghĩ quen thuộc. Nói đến làm nhà dân hiện nay là sẽ đượchỏi liền đổ bao nhiêu tấm, là dùng sơn nước, là ốp nhôm kính, là lát gạchmen. Chọn vật liệu nào thì tương ứng kỹ thuật thi công đó, nên nghiễmnhiên khống chế tư duy thiết kế và quan niệm ăn ở của các bên liênquan, khiến hầu hết các kiến trúc sư thời hiện đại đều nhìn về vật liệutruyền thống trong giới hạn khi làm mấy khu resort, quán xá dân dã haynhà nghỉ vùng heo hút, mặc định rằng vật liệu truyền thống khó có thểxây nhà lầu, nhà phố, nhà hiện đại được. Gỗ trở thành nguyên liệu xa xỉkhi rừng đã cạn kiệt, thậm chí xây dựng ngôi nhà gỗ đắt hơn nhiều lầnngôi nhà bêtông, nên người dân không lựa chọn gỗ trừ phi quá giàu có,hoặc cũng chỉ dùng gỗ làm cửa, trang trí nội thất, thành ra xuất hiệnnhiều ngôi nhà vỏ ngoài nhôm kính trắng lốp, bên trong “rải” gỗ tựnhiên như một chút vớt vát về mặt hình thức gây ra lạc điệu về phongcách. Một vài kiến trúc nhỏ có sáng tạo bằng tre hiện nay đã được cácgiải thưởng và sự quan tâm của dư luận, nhưng ứng dụng chưa rộng rãi,bởi việc thi công cũng khá đắt đỏ và lắm e ngại từ chủ đầu tư khi quánhiều người sợ làm những ngôi nhà tre sẽ bị… lạc lõng giữa phố!Đến cách thức xây dựng nhàKhông phải mọi người không biết ưu điểm của ngôi nhà truyền thống,nhưng thực tế đang diễn ra cách thức, quan niệm về làm nhà hiện nayvới nhiều khác biệt so với thuở trước. Kiến ...