Ngôn ngữ báo chí dưới góc nhìn của nhà biên tập - Phần 2

Khi biên tập các bài viết dành cho giới độc giả đông đảo, cần lưu ý đặc biệt tới các thuật ngữ và cấu trúc vốn dược dùng trong một phạm vi chuyên môn hẹp nào đó. Không được phép có ảo tưởng rằng, tất cả mọi người sẽ hiểu được chúng. Ấy thế mà một tạp chí khoa học thường thức của thanh niên đã viết:Ngày nay, mỗi học sinh đều biết rằng hippotalamus ( não giữa ) - đó không chỉ là một phần của bộ não mà còn là toà giám mục quan trọg nhất của hệ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ngôn ngữ báo chí dưới góc nhìn của nhà biên tập - Phần 2 NGÔN NG BÁO CHÍ DƯ I GÓC NHÌN C A NGƯ I BIÊN T P (Ph n 2) Khi biên t p các bài vi t dành cho gi i c gi ông o, c n lưu ý cbi t t i các thu t ng và c u trúc v n dư c dùng trong m t ph m vi chuyênmôn h p nào ó. Không ư c phép có o tư ng r ng, t t c m i ngư i shi u ư c chúng. y th mà m t t p chí khoa h c thư ng th c c a thanhniên ã vi t: Ngày nay, m i h c sinh u bi t r ng hippotalamus ( não gi a ) - ókhông ch là m t ph n c a b não mà còn là toà giám m c quan tr g nh tc a h th ng th n kinh trung ương. Vi c s d ng c u trúc r p khuôn m i h c sinh u bi t ây chưah nh ã là xác áng - b i hoàn toàn không ph i m i h c sinh mà ch lành ng ngư i ã t ng nghiên c u môn gi i ph u. Nhân ti n, t t c chúng ta u có m t th i h c dư i mái trư ng ph thông, nhưng li u có m y cáitrong s nh ng gì không có quan h v i cu c s ng thư ng ngày c a chúngta còn ng l i trong trí nh ? Mà ngay c c m t toà giám m c quantr ng nh t trong b i c nh trên cũng hoàn toàn không úng ch . Như chúng ta th y, th m chí không ph i t t c nh ng ngư i theo o ubi t ư c v s khác nhau gi a các toà giám m c thu c các c p khác nhau - i v i h thì thái v i nhà th và i s ng c a nó âu cũng như nhauc . Và ch c gì h ã suy nghĩ r ng các toà giám m c là các a h t hànhchính c a nhà th , và c p b c c a chúng ư c thi t l p theo nguyên t clàãnh th ch không ph i theo m c quan tr ng. Tru c Chúa, h nói, t tc u bình ng b t c toà giám m c nào. Ví d trên thêm m t l n n a kh ng nh r ng ngư i biên t p không ư cphép b qua nh ng t ít g p mà ôi khi tác gi y cho anh ta. N u cóm s nghi ng , dù là nh nh t, c bi t là khi t y có c nghĩa en l nnghĩa bóng thì t t hơn h t là xem t i n ch ng quá tin tư ng vào sthông th o c a tác gi . Vi c s d ng thi u cân nh c các t có ngu n g c nư c ngoài ki u như optimalnyi , universalnyi , anshlag ã ư c nói trên, có th mang n không ít nh ng i u khó ch u bât ng . Sau ây là m t vài ví d ki unhư v y: M t s tác gi s d ng t alibi v i ý nghĩa là s thanh minh, m c dùtrong b n d ch t ti ng Latinh, t ó có ý nghĩa là ch khác . Trong lu th ct ó ư c dùng nói r ng k b tình nghi không có m t ch x y rat i ác, t c là alibi ư c ưa ra như là b ng ch ng v s ngo i ph m, chkhông ph i v i tính ch t là s thanh minh. M t t báo rát áng kính b ng làm h t th y m i cc gi ng c nhiên b ic u trúc autodefe b ngván trư t tuy t , vì trong bài báo ó có k r ngm t gã xu n ng c do c n nghĩ ã t lên m t ng l a b ng nh ng chi cván trư t tuy t v n có th dùng ư c. Th nhưng, b t c m t cu n t i nnào cũng cho th y r ng t autodefe trong b n d ch t ti ng B ào Nhalà hành ng tín ngư ng mà th i Trung c có nghĩa là s tuyên b và ưa vào th c hi n b n án c a giáo h i - trong ó có s thiêu s ng trên giànl a trư c công chúng nh ng k d giáo b k t án. Trong o n k t c a ph n này xin có thêm m t l i c nh báo quan tr ng vs d ng t ng . Ngôn ng và các quy lu t c a nó n m trong s v n ng vàti n tri n không ng ng. Vì v y nhi u cái trong s nh ng th mà m y nămtrư c ây ư c coi là có tính ch t chuyên ngành h p ho c ch dùng trongngôn ng nói, hi n gi ư c ch p nh n vô i u ki n trong các báo. Tươngt , nh ng cái ngày hôm nay chưa ư c ch p nh n và b nh ng k theo chnghĩa thu n nh t công kích k ch li t, có th ngày mai s i vào ngôn ngthư ng dùng c a các nhà báo m t cách v ng ch c. Nhà báo không ư c phép t t h u i v i nh ng bi n i như v y trongngôn ng . Anh ta c n ph i luôn hoà nh p v i th i i, ph i c nhi u, ph im r ng lư ng t s d ng tích c c c a mình, l t sâu hơn n a vào ý nghĩac a nh ng t có v như khác thư ng nh t. 1. S tráo tr c a nh ng con s Các d ki n v ch s t thân nó còn có th hùng bi n hơn d ki n khác.Nhưng trong a s các tình hu ng thì chi m v trí hàng u v n là s c nthi t ph i di n gi i chúng - t nh ng phép tính s h c ơn gi n n nh ngl i gi i qua nhi u bư c như là th ng kê nh m bi u th tình tr ng c a n nkinh t hay m c s ng c a dân chúng. c gi ch ng khi nào l i dùng bútchì hay máy tính ki m tra l i nh ng con s , chính vì v y mà anh ta tinvào báo hơn trong b t kỳ trư ng h p nào khác. Bên c nh ó các d ki n v các ch s có th ng m chơi x anh mà ôi lúc anh ch ng th nào ng ư c. Dư i ây là thông báo có l n ư c ăng trong m t t báo c a th tr n nh c a M có tên là Eston. TĂNG GIÁ TH C PH M HAI PH N TRĂM TRONG HAI TU N Giá bán l c a các m t hàng th c ph m ã tăng t i 2% trong 2 tu n c acu i tháng 11 - Văn phòng th ng kê Washington ã thông báo ngày hômnay. Vi c kh o sát 50 lo i hàng th c ph m trong 7 thành ph ã cho th y:Ch s giá bán l cu i thá ...